Dental Tribune Netherlands Edition No.3, 2017

DENTAL TRIBUNE NETHERLANDS EDITION APRIL 2017 INTERVIEW 7 Interview met dr. Peter Wetselaar (ACTA) “ TMD-pijn is multifactorieel” TEKST: ANNE DOELEMAN / FOTO’S: MIRLO Met plezier schreef tandarts-gnatholoog dr. Peter Wetselaar mee aan het recent verschenen AccreDidactprogramma over TMD-pijn. Tandartsen weten over het algemeen best veel over TMD, maar kennis beklijft pas door herhaling, aldus de Chef de Clinique van de afdeling Orale Kinesiologie (ACTA). Zijn boodschap: behandel TMD-pijn zoals je alle vormen van chronische pijn zou moeten behandelen – met een team en met serieuze aandacht voor zowel de fysieke als de mentale problemen die bij pijn horen. “Langdurige pijn doet iets met mensen.” Weten tandartsen voldoende over TMD-pijn? Ik denk dat tandartsen over alle deelgebieden voldoende kennis hebben, maar de inzichten veran- deren en het is belangrijk die bij te houden. Het AccreDidactprogram- ma is naar mijn idee een mooie manier om dit te doen. Het is een online cursus, er is toetsing en er is een naslagwerk om alles na te lezen. Op welke manier is de kennis over TMD-pijn veranderd? Eerst werd gedacht dat occlusie en articulatie een belangrijke rol speelden bij TMD-klachten. In- middels weten we dat dat niet zo is. Er is de afgelopen decennia een omslag in het denken over TMD geweest, onderbouwd met veel be- wijslast. Zo’n paradigmashift is al- tijd bijzonder. De kennis die je eerst had, wordt onderuitgehaald. Men- sen blijven daardoor soms ontred- derd achter of blijven op een heel aparte manier hun oude stand- punten verdedigen. Dat is wel een polemiek. We dachten dat we deze paradigmashift achter de rug had- den, want al tientallen jaren sta- pelt de bewijslast zich op dat oc- clusie en articulatie geen rol spelen bij TMD. Maar op de een of andere manier blijven oude standpunten hardnekkig de kop opsteken, zowel in Nederland als in het buitenland. Blijven vooral oudere tand- artsen vasthouden aan deze denkbeelden? Ik denk niet dat je kunt zeggen dat leeftijd hier zo’n rol in speelt. Ik ben ook een oudere tandarts en heb op de universiteit geleerd dat occlusie en articulatie een belang- rijke rol speelden bij het ontstaan van TMD-pijn. Toch heb ik me kun- nen aanpassen. Tandheelkunde is een ambacht dat we met weten- schap proberen te onderbouwen. Dus ook jonge tandartsen worden getraind in wetenschappelijk on- derbouwde tandheelkunde, maar ze kunnen na de opleiding in een setting terechtkomen waarin be- paalde gedachtes toch de overhand hebben. Het overgrote deel van de tandartsen is prima in staat ge- weest die omslag te maken. Even- goed kunnen jonge tandartsen die een goede start maken, toch verleid worden om terug te vallen in oude denkbeelden. Wat wordt nu gezien als de belangrijkste oorzaak van TMD-pijn? TMD is eigenlijk een parapluterm voor pijn vanuit spieren of het ge- wricht, moeite met bewegen en ge- wrichtsgeluiden. Vaak is er sprake van een disbalans tussen belasting en belastbaarheid. De belasting kan zijn toegenomen of de belastbaar- heid van de patiënt is afgenomen. Reumapatiënten en ﬁ bromyalgie- patiënten zijn bijvoorbeeld ont- vankelijker voor kaakgewrichtspijn of kauwspierpijn. Die groepen zijn kwetsbaar. Met stip op één krijgen tandartsen het vaakst te maken met dentogene pijn, maar daarna volgt pijn vanuit het kauwstelsel. Patiënten kunnen het ook allebei hebben. Het onderscheiden van deze soorten pijn kan lastig zijn. Wat is het lastige aan de diagnostiek van TMD-pijn? Als de pijn acuut is, kun je over het algemeen goed een diagnose stel- len. De patiënt kan de pijn aanwij- zen en het verhaal is meestal vrij eenduidig. Als de pijn chronisch van aard is, is diagnostiek lasti- ger, zowel bij dentogene pijn als bij TMD-pijn. Hoe langer de klacht bestaat, hoe diff user de klachten worden en hoe moeilijker de oor- zaak is op te sporen. Dat kan voor ons als sectie Orale Kinesiologie op ACTA ook nog lastig zijn. We zitten soms met het hele team te puzze- len waar de pijn vandaan komt. Bij welke symptomen moeten alarmbellen afgaan dat er wel- licht sprake is van TMD-pijn? Er zijn drie zaken waar je op moet letten: over het algemeen is TMD- pijn mild of matig van aard, het is ﬂ uctuerend en het allerbelangrijk- ste: het is functie-afh ankelijk. Als je het kauwstelsel niet gebruikt, kun je dus geen TMD-pijn hebben. Dat is een groot verschil met den- togene pijn. Wat doe je bij vermoedens van TMD-klachten? Je moet een twee- of drietrapsraket hebben. Als je op basis van de drie karakteristieken vermoedt dat er sprake is van TMD-pijn, kun je het verkorte functieonderzoek uitvoe- ren. In het ideale geval is de puzzel dan helemaal ingevuld en kun je als algemeen practicus aan de slag. Als er nog onduidelijkheden zijn, kun je het uitgebreide functieon- derzoek doen of iemand verwijzen naar een tandarts-gnatholoog. Ik denk dat dat laatste wel verstandig is. Wie geen affi niteit heeft met het behandelen van TMD-klachten, kan het verkorte functieonderzoek overslaan en meteen verwijzen. Lees verder op pagina 9 PRAKTIJKBEGELEIDING TRAINING INTERIM MANAGEMENT COACHING Cursussen voor tandartsen: De Tandarts aan de Leiding Selectie van personeel Effectieve gespreksvoering Klachtenbehandeling en conﬂicthantering Cursussen voor assistenten: Patiëntgerichte Communicatie Timemanagement en Agendabeheer De Coördinerende Assistente Teamtrainingen Samenwerken Teambuilding Protocollen RooDent™ - Hygiëneprotocol RooTocol™ - Personeelsprotocollen www.roovos.nl info@roovos.nl 020 - 3306184

Dental Tribune Netherlands Edition No.3, 2017

Pages Overview