Dental Tribune Netherlands Edition No.3, 2017

10 EXCERPT DENTAL TRIBUNE NETHERLANDS EDITION APRIL 2017 Behandeling van TMD-pijn Dit is een fragment uit het recent verschenen nascholings- programma TMD-pijn. Diagnostiek en behandeling (AccreDidact), ge- schreven door Peter Wetselaar, Corine Visscher, Michail Koutris en Frank Lobbezoo. gens komen aan bod: counseling, opbeetplaattherapie, fysiotherapie en psychosociale therapie. Vervol- gens wordt de farmacotherapie in een aparte paragraaf bespro- ken, zowel voor TMD-pijn als voor neuropathische pijn. 5.1 Inleiding Het doel van de behandeling bij patiënten met TMD-pijn is het verminderen of, zo mogelijk, het wegnemen van de pijn. Hierbij is het raadzaam om gebruik te ma- ken van reversibele behandelvor- men. Irreversibele ingrepen, zoals orthognathische chirurgie, kaak- gewrichtschirurgie of occlusale correcties door middel van inslij- pen of invasieve restauratieve be- handelingen, dienen ter preventie of behandeling van TMD-pijn zo veel mogelijk vermeden te wor- den.16,17 In vrijwel alle gevallen kan met een reversibele therapievorm, of met een combinatie van thera- pievormen, worden volstaan. In dit hoofdstuk worden de reversibele therapievormen be- sproken, waarbij telkens wordt aangegeven welke rol daarbij is weggelegd voor de tandarts-alge- meen practicus en wat beter kan worden overgelaten aan een multi- disciplinair team. Achtereenvol- 5.2. Counseling Counseling is een therapievorm die thuishoort in het behandel- spectrum van iedere TMD-be- handelaar. Elke behandelstrategie dient gepaard te gaan met counse- ling. Het Engelse woord counseling betekent ‘raadgeving’. Raad geven, oftewel het geven van adviezen, is echter een onderdeel van counseling. Naast adviezen ge- ven, maken geruststellen en uitleg geven deel uit van de counseling van TMD-patiënten. letterlijk Na de anamnese, het klinische onderzoek en de eventueel beno- digde aanvullende diagnostische tests, worden de uitkomsten van het diagnostische proces met de patiënt besproken. Bij een TMD- diagnose is het zaak de patiënt ge- rust te stellen met het feit dat er ‘slechts’ sprake is van een aandoe- ning van het bewegingsapparaat. Als tweede stap in het counse- lingproces leggen we de patiënt uit wat de aard van de aandoening is Algemene adviezen aan myalgiepatiënten • Probeer de kauwspieren zo veel mogelijk te ontspannen. • Probeer belastende mondgewoonten te vermijden. • Probeer bij acute pijnklachten het afbijten en kauwen van hard of taai voedsel tijdelijk te vermijden. Probeer stressvolle situaties zo veel mogelijk te vermijden. • Voor artralgiepatiënten zijn bovendien de volgende adviezen nuttig: • Probeer het wijd opendoen van de mond zo veel mogelijk te vermijden. Als u aan één kant meer kaakgewrichtspijn heeft dan aan de andere, probeer dan zo veel mogelijk aan de pijnlijkste zijde te kauwen. Hierdoor wordt de pijnlijkste zijde het minst belast. Het kaakgewricht aan de kauwzijde transleert immers nauwelijks, terwijl het gewricht aan de niet-kauwzijde grote translatiebewegingen maakt. en wat de mogelijke oorzaken zijn. De uitleg wordt bepaald door het soort TMD-pijn, de etiologische factoren en de behoefte dan wel de noodzaak om te behandelen. Zo kan de TMD-pijn in veel gevallen samenhangen met een relatieve overbelasting van de kauwspieren of de kaakgewrichten. Is er sprake van een chronische TMD-pijn, dan spelen psychosociale factoren vaak een rol in de etiologie. In dergelijke gevallen doet de algemeen-practi- cus er goed aan dit in globale ter- men aan de patiënt uit te leggen en vervolgens te verwijzen naar een tandarts-gnatholoog die in multi- disciplinair teamverband samen- werkt met een psycholoog. Zoals gezegd, het geven van ad- viezen is een essentieel onderdeel van counseling. Het is daarbij van belang dat de behandelaar advie- zen geeft die zijn afgestemd op de individuele patiënt en dus zijn gebaseerd op de TMD-probleem- stelling. Het voert te ver om in dit kader adviezen voor alle mogelijke combinaties binnen de TMD-pro- bleemstelling te bespreken. Wel zijn er algemene adviezen die ge- geven kunnen worden aan myal- gie- en artralgiepatiënten. Aangezien veel TMD-problemen geassocieerd lijken te zijn met slaapbruxisme, is het beperken van die etiologische factor nodig.18 Het gevaar voor slaapbruxisme kan worden beperkt door de patiënt ad- viezen te geven die leiden tot een slaap met zo veel mogelijk diepe slaapstadia. Dit kan worden be- werkstelligd met een goede slaap- hygiëne. De ervaring leert, dat het geven van goede counseling een volwaar- dige therapie vormt. Met name bij de mildere TMD-pijn, bijvoorbeeld een milde myalgie als gevolg van overbelastende gewoonten als na- gelbijten en kauwgom kauwen, is counseling vaak afdoende: de patiënt krijgt het advies met deze gewoonten te stoppen. Door de patiënt na een aantal weken nog Slaaphygiëneadviezen • Zorg voor een goed bed en een rustige, goed geventileerde, donkere kamer. Ontspan u voor het slapengaan; bouw uw dag af, vermijd ongeveer één uur voor het slapengaan inspannende geestelijke en lichamelijke activiteiten. Als u kleine kinderen hebt, probeer dan ten minste één nacht per week door te slapen. • • • Nuttig geen zware maaltijden na zeven uur ’s avonds. • • Vermijd cafeïne (koﬃ e, thee, cola, chocola) na zeven uur ’s avonds. Gebruik geen alcohol als ‘slaapmutsje’. Afbeelding 12. Een stabilisatieopbeetplaat is geïndiceerd bij patiënten met artralgie of myalgie (in combinatie met fysiotherapie). Een opbeetplaat kan ook worden gebruikt om het gebit van iemand met slaapbruxisme te beschermen. een keer op consult te vragen, kan de behandelaar het eff ect van de counseling evalueren. 5.3 Stabilisatieopbeetplaat- therapie De stabilisatieopbeetplaat (SOBP) is een belangrijk hulpmiddel bij de behandeling van TMD-aandoe- ningen, dat zowel de tandarts- algemeen practicus als de tand- arts-gnatholoog kan toepassen. De plaat wordt van een geperste of gefreesde (harde) kunststof ver- vaardigd, is uitneembaar en omvat alle gebitselementen, bij voorkeur die van de bovenkaak. Een goede pasvorm en retentie (knopankers, apicaalwaarts omvatten van de ge- bitselementen) dragen ertoe bij dat de plaat voldoende stabiliteit ver- krijgt. De plaat heeft vlakke knob- belhellingen met ondiepe reliëfs en verschaft de patiënt een front- en hoektandgeleiding. Het valt buiten de reikwijdte van deze nascholing om de mogelijke complicaties bij starten van een opbeetplaatthera- pie, zoals orthodontie, uitgebreid restauratief werk of het gemuti- leerd zijn van de dentitie, en het vervaardigingsprocedé van een SOBP in detail te beschrijven. 5.3.1 Werkingsmechanismen Het is tot op heden nog onduidelijk hoe een SOBP werkt. Een veelge- noemde optie is dat de kauwspie- ren en het kaakgewricht anders worden belast. Onderzoek heeft aangetoond dat met een SOBP in situ de elektromyograﬁ sche ac- tiviteit van met name de m. tem- poralis afneemt. Zeker in de tem- poralisspieren zorgt een SOBP dus voor spierrelaxatie en daarmee voor een vermindering van de myalgie. Door het dragen van een Goede adem, 12 uur lang De 12 uur durende werking van CB12 tegen een onaangename adem is wetenschappelijk bewezen. De unieke gepatenteerde formule hecht zich aan de binnenkant van de mond, tanden en tong. CB12 is bewezen effectief en veilig bevonden voor dagelijks gebruik. CB12 MONDSPOELING NEUTRALISEER JE ADEM maskeer deze niet In 2016 is een nieuwe studie gepubliceerd, waarin de 12 uur durende werking van CB12 nogmaals bevestigd is. (cid:3) Unieke formule Goede adem, 12 uur lang Met ﬂ uoride, helpt tanden sterk te houden REDUCTIE VLUCHTIGE ZWAVELGASSEN CB12 mondspoeling vs water CB12 mondspray verfrist de mond direct en zorgt langere tijd voor een goede adem. De gepatenteerde CB12 formule met zink en chloorhexidine neutraliseert de processen in de mond die een onaangename adem veroorzaken. CB12 mondspray bevat geen alcohol en is geschikt voor dagelijks gebruik. Spray 1-2 keer in de mond, 2-3 keer per dag. Seemann, R., Filippi, A., Michaelis, S., Lauterbach, S., Hans-Dieter, J., Huismann J. (2016). Duration of effect of the mouthwash CB12 for the treatment of intra-oral halitosis: a double-blind, randomised, controlled trial. Journal of Breath Research, 10 (3), 03600. Via www.MedaConnects.nl kunt u een gratis CB12 proefpakket aanvragen. Op dit platform vindt u meer achtergrondinformatie en studies over CB12, maar ook blogs, video’s en interviews met collega’s over alles wat met dentale professie te maken heeft. 7 1 0 2 3 0 8 2 - 1 5 - 2 1 B C Meda Pharma B.V., een Mylan organisatie, Krijgsman 20, 1186 DM Amstelveen

Dental Tribune Netherlands Edition No.3, 2017

Pages Overview