DENTAL TRIBUNE NETHERLANDS EDITION APRIL 2017 WETENSCHAP 13 Gebitsonderzoek werpt nieuw licht op leefstijl neanderthaler TEKST: JOEY VAN BAARSEL ADELAIDE Een mensachtige die ongeveer 40.000 jaar geleden uit- stierf en dichter bij de moderne mens staat dan welke diersoort ook, had een gevarieerd dieet en gebruikte diverse medicijnen. Dat blijkt uit nieuw onderzoek, gepu- bliceerd in Nature. Na DNA-analyse van tandplaque van de Spaanse ne- anderthaler blijkt dat sommigen van hen meer dan alleen (mensen) vlees aten. Voor een groot deel be- stond hun voedingspatroon uit paddenstoelen, mos en pijnboom- pitten. Een enkeling gebruikte zelfs verschillende planten voor hun medicinale werking. Met deze nieuwe bevindingen leidt de leefstijl van de Spaanse neanderthaler, ook wel ‘neander- thaler van de El Sidrón-grot’, weer tot discussie. Tot nog toe werd op basis van archeologische en isoto- pische data aangenomen dat het dieet van deze vroege mensensoort voornamelijk bestond uit vlees. In nieuw onderzoek, gepubliceerd in Nature, werden echter ook plantaar- dige resten aangetroff en, met als resultaat: een veranderend beeld van onze voorouder. Voor het onderzoek werkte een internationaal team van weten- schappers van verschillende disci- plines en universiteiten samen. Co- onderzoekers Alan Cooper en Keith Dobney probeerden eerder al het DNA van de plaque te analyseren. Helaas werd een gedegen onder- zoek destijds verhinderd door ver- vuiling van de plaque. Dankzij ver- beteringen in de analyse van oud DNA had het huidige team de kans meer te leren over het eet patroon van de Spaanse neanderthaler. Lau- ra Weyrich, coauteur van de studie, zegt tegen Nature: “Het geeft echt een ander beeld van wie ze waren, bijna van hun persoonlijkheid.” Een groot deel van de resultaten is gebaseerd op een analyse van het gebit. Naast DNA-analyse zijn ook fytolieten (plantfossielen), zetmeel- korrels en proteïnen onderzocht. Deze werden afgenomen van de gecalcifi ceerde dentale plaque van Lees verder op pagina 14 d D Vervolg van pagina 12 67%, respectievelijk). In het alge- meen wordt geadviseerd om niet direct na het poetsen te spoelen, zodat de mond maximaal wordt blootgesteld aan fl uoride. Dit opti- maliseert de preventieve eff ecten. Bijna de helft van de responden- ten in India, Zuid-Afrika, Brazilië en Polen (52, 49, 48 en 42%, respec- tievelijk) dacht dat vruchtensap minder schadelijk is voor het gebit dan koolzuurhoudende dranken. Vruchtensap kan echter ook veel suiker (en zuren) bevatten, hetgeen cariës veroorzaakt. De FDI advi- seert terughoudend te zijn met het consumeren van suikerhoudende dranken. Dr. Edoardo Cavalle, Task Team Chair van WOHD: “Kennis van goe- de mondgewoonten en het toepas- sen ervan vanaf de kindertijd helpt om een gezonde mond te behou- den tot op hoge leeftijd. Het kan er- voor zorgen dat je vrij blijft van de fysieke (en mentale) pijn die mond- ziekten kunnen veroorzaken.” Andere interessante bevindingen over mondgewoonten: - 77% van de ondervraagden vindt dat het minimaal eens per jaar bezoeken van een tandarts past binnen een goede mondverzor- ging. Echter, slechts 52% van de ondervraagden bezoekt daad- werkelijk eens per jaar de tand- arts. - Slechts 28% van de ondervraag- den wist dat het matigen van al- coholgebruik belangrijk is voor een goede mondgezondheid. De enquête is, namens de FDI, be- gin 2017 uitgevoerd door YouGov. De resultaten zijn op nationaal niveau representatief voor alle inwoners van 18 jaar en ouder in Groot-Brittannië, de VS, Australië, Nieuw-Zeeland, Japan en Canada, met in elk van deze landen meer dan 1000 respondenten. De enquê- te was representatief voor bepaalde regio’s in Brazilië, Mexico, Polen en Zuid-Afrika, en voor stedelijke ge- bieden in India en Egypte. Alleen in Zuid-Afrika was het aantal respon- denten lager dan 1000 (500). WOHD is wereldwijd gevierd op 20 maart. Het initiatief werd in 2013 gestart door de FDI om wereld- wijd bewustzijn over de preventie en vermindering van mondziek- ten te bevorderen. WOHD wordt gesteund door de globale partners Henry Schein, Philips Sonicare en Unilever. Meer informatie over WOHD is te vinden op www.worldoralheal- thday.org. (bron: Dental Tribune International) e h o e u u i d i g w v o e a o r a n d e b i e e l m d i n e t g e n ! * NaNaNaNano-h-hhhybybybybriiririririd-dd-d-d ORORORORORORO MMOMOMOMOOOCECECECECERRRR®® 200200200333 NaNaNNN nono-hybybriiridd 1991999911 9999 ORRMOMOM CECER® E C X E L L E N T 1991991991993333 ComComComComCo pommpompopo erer MicMiMM ro-ro-roro-hybbhybhyhy ridridd N O S S C I L A C M O N O M E R S Y T I L B I O C O M P A I B I T HET EERSTE KERAMISCH VULMATERIAAL! Admira Fusion (cid:149) Puur Silicate Technology: vulstoffen en harsmatrix zuiver op siliciumoxide basis (cid:149) Met afstand de laagste polymerisatiekrimp (1,25 vol-%) en bijzonder lage krimpspanning** (cid:149) Inert, dus hoog biocompatible en uiterst kleurvast (cid:149) Uitstekend te verwerken. Eenvoudige hoogglans polijstbaarheid en hoge oppervlaktehardheid garanderen eersteklas lange termijn resultaat (cid:149) Te gebruiken in combinatie met alle conventionele bondingsystemen (cid:149)(cid:2)(cid:49)(cid:81)(cid:77)(cid:2)(cid:88)(cid:71)(cid:84)(cid:77)(cid:84)(cid:75)(cid:76)(cid:73)(cid:68)(cid:67)(cid:67)(cid:84)(cid:2)(cid:75)(cid:80)(cid:2)(cid:387)(cid:81)(cid:89)(cid:2)(cid:71)(cid:80)(cid:2)(cid:36)(cid:87)(cid:78)(cid:77)(cid:15)(cid:386)(cid:78)(cid:78) * Alle actuele aanbiedingen vindt u onder www.voco.com of neem contact op met uw lokale VOCO dental Consultant. ** in vergelijking met alle conventionele composieten VOCO GmbH · Anton-Flettner-Straße 1-3 · 27472 Cuxhaven · Duitsland · Tel. +49 4721 719-0 · www.voco.com