Please activate JavaScript!
Please install Adobe Flash Player, click here for download
ePaper created 2017-11-07, 09:40:29 | version 1.38.0
14 DENTAL TRIBUNE Serbia&Montenegro Edition Prvi mandibularni premolar sa tri kanala u jednom korenu – analiza 3D snimka Autor: Doc. dr Katarina Beljić-Ivanović, Klinika za bolesti zuba, Stomatološki fakultet Univerziteta u Beogradu Dobro i detaljno poznavanje kanalne anatomije je osnovni uslov za izvođenje uspešne en- dodontske terapije. U svakod- nevnoj kliničkoj praksi naj- češće se koristi intraoralna retroalveolarna radiografija, ali je zbog svojih nedostataka nedovoljna u otkrivanju finih anatomskih detalja kanalnog sistema i patoloških promena periapeksnog tkiva. Kompjuterizovana 3D tomo- grafija konusnog snopa (CBCT), uvedena je u endodonciju kao dijagnostički metod početkom ovog veka i postala nezamen- ljivo i precizno sredstvo za do- bijanje potpunih i veoma pre- ciznih informacija iz regije od interesa. CBCT u endodonciji prime- njujemo za ispitivanje i prou- čavanje anatomije zuba, kanal- nog sistema, odnosa korena sa okolnim strukturama vilica, u dijagnostici endodontske pato- logije, praćenju uspeha terapije i u procesu edukacije. Mandibularni premolari od- stupaju u svojoj morfologiji od opisane jednostavnosti zuba sa jednim korenom i jednim ka- nalom. Veoma često imaju vari- jabilan broj kanala i korenova. Podaci o broju kanala i koreno- va ovih zuba u literaturi se ra- zlikuju, a njihov odnos sa okol- nim anatomskim strukturama je kompleksan. Nedetektovani kanali su najčešći uzrok neus- peha u njihovom endodontskom lečenju. Sprečavanje nastan- ka, razvoja i širenja patoloških periapeksnih procesa tokom endodontske terapije podrazu- meva otkrivanje svih kanala i analizu njihovih međusobnih odnosa. Slika 1. Aksijalni presek prvog man- dibularnog premolara na nivou ula- za u kanale Slika 2. Sagitalna projekcija istog zuba sa dva bukalna kanala Slika 3. Koronarna projekcija buko- mezijalnog kanala Slika 4. Koronarna projekcija buko- distalnog i lingvalnog kanala Slika 5. Aksijalni presek na nivou koro- narne trećine Slika 6. Aksijalni presek u nivou pre- laza koronarne u srednju trećinu ko- rena Slika 7. Aksijalni presek prelaza sred- nje u apeksnu trećinu sa sjedinjenim bukalnim kanalima Slika 8. Aksijalni presek apeksne tre- ćine korena Slika 9. Sagitalni presek sa spajanjem dva bukalna u jedan zajednički kanal Slika 10. Aksijalna sekcija sa označe- nim gubitkom korteksne bukalne la- mele Slika 11. 3D rekonstrukcija korena pre- molara, koštanog defekta i foramena mentale Slika 12. Aksijalni presek apeksne tre- ćine korena Slika 13. Aksijalni presek vrha ko- rena Slika 14. Aksijalni presek sa dimen- zijama PA lezije Slika 15. 3D rekonstrukcija PA lezije iz aksijalne ravni Slika 16. 3D rekonstrukcija korena premolara i PA lezije iz koronarne ravni Prikaz slučaja Na aksijalnom preseku vidi se donji prvi levi premolar sa tri kanala u jednom korenu: dva bukalna i jedan lingvalni (Sl. 1). Iz sagitalne projekcije detektuju se dva bukalna kanala: buko- mezijalni i buko-distalni ( Sl. 2). Iz koronarne projekcije vidi se izgled buko-mezijanog kanala celom svojom dužinom i nje- gova vestibule-oralna dimenzi- ja, koja je na retroalveolarnom snimku nedostupna (Sl. 3). Da- ljom sekcijom kroz istu ravan vide se buko-distalni i lingvalni kanal duž korena, sa jasno od- vojenim apeksnim foramenima i njihov odnos u vestibulo-oral- nom pravcu (Sl. 4). Često su podaci iz ove ravni presudni za uspeh endodontske terapije. Aksijalne sekcije na četiri različita nivoa prikazuju kako se u srednjoj trećini korena dva bukalna kanala spajaju u jedan (Sl. 5, 6, 7 i 8), što se jasno vidi i na sagitalnom preseku (Sl. 9). Na svim sekcijama vidi se jasno ograničena periapeksna lezija i razaranje bukalne korteksne lamele (Sl. 10 i 11). Pravu veliči- nu periapeksne promene i njen ekspanzivni ili destruktivni ka- rakter možemo videti samo ko- risteći 3D tehnologiju. Veličina periapeksne lezije i njena loka- lizacija direktno utiču na izbor i ishod endodontske terapije. Na aksijalnim presecima apeksne trećine korena vidi se kako se gubitak korteksne kosti postepeno smanjuje, ali lezija i dalje perzistira sa inten- zivnom razgradnjom spongio- zne kosti (Sl. 12 i 13). U apeksnoj trećini sačuvana je korteksna lamela, ali peri-radiksna lezija je iste veličine sa izmerenim dimenzijama (Sl. 14). 3 D re- konstrukcije pokazuju veličinu lezije i njen odnos sa kanalom mentalnog nerva i mentalnim foramenom (Sl. 15 i 16). Preoperativno analiziranje regije od interesa primenom CBCT-ja omogućava uspeš- niju i predvidljiviju endo- donciju. DT Napomena: Dijagnostika je izvršena snima- njem pacijenata na Soredex 3D CBCT rendgen sistemu i OnDe- mand3D programu za čitanje 3D snimaka.