Please activate JavaScript!
Please install Adobe Flash Player, click here for download

Dental Tribune Netherlands Edition No.5, 2017

6 INTERVIEw DENTAL TRIBUNE NETHERLANDS EDITION JUNI 2017 Tandarts-endodontologen Marga Ree en Michiel de Cleen over endodontische complicaties “ Niet beginnen en kijken waar het schip strandt” TEKST: REINIER VAN DE VRIE / FOTO’S: ROSALIEN DERKINDEREN Veel tandartsen zien op tegen een wortelkanaalbehandeling. Ze weten dat het mis kan gaan. Flink mis. Wie zich goed voorbereidt kan echter veel complicaties voorkomen of weet er op de juiste wijze mee om te gaan. Tijdens het congres Endodontische Complicaties, op vrijdag 22 september in de Amsterdamse RAI, houden tandarts-endodontologen Marga Ree en Michiel de Cleen beurtelings voordrachten over endodon- tische problemen én oplossingen. In dit interview met Dental Tribune geven zij alvast talloze nuttige tips. Ken je grenzen, weet wat je doet en neem de tijd. Jullie gaan in september een congresdag lang spreken over endodontische complicaties. Wat is de achtergrond van dit onderwerp? Michiel de Cleen: Een grote com- posietrestauratie kun je opnieuw doen, maar met een kanaalbehan- deling doe je iets onherroepelijks en onomkeerbaars. Als het tegen- zit, zit het ook goed tegen. Marga Ree: Er valt weinig te cor- rigeren. Het liefste heb ik dat een tandarts vooraf inschat of het een gecompliceerde behandeling gaat worden die hij mogelijk niet vol- doende beheerst. Als de behande- ling niet lukt, is dat heel vervelend voor de patiënt. Die krijgt een nota en moet alsnog worden verwezen naar een endodontoloog. Dus, niet beginnen en kijken waar het schip strandt. Endodontic Kan een tandarts dat goed inschatten? MR: Ik denk het wel. De korte Dutch Treatment Index DETI-score doe je in 15-20 seconden. Als je daarin veel plust moet je de uitgebreide lijst invul- len, die meer op detail inzoomt op bijvoorbeeld diagnostische of röntgenologische problemen, de mondopening van de patiënt of het vinden van de kanalen. Boven een bepaalde score wordt het echt las- tig. Dan heb je bepaalde expertise en ervaring nodig en moet je ge- bruik kunnen maken van een ope- ratiemicroscoop. MdC: Je hebt ook tijd nodig. Een kies met meerdere wortels, dunne en kromme kanalen doe je niet zomaar even. Doe je het toch, dan stoot je je neus. MR: Dan kun je het soms erger maken dan de beginsituatie was. MdC: Bij een diagnose maak je altijd een beginfoto. Op een kanaal- behandeling zonder röntgenfoto’s zou gevangenisstraf moeten staan. Wat is het verschil tussen een complicatie en een fout? MR: Dat is moeilijk exact te zeg- gen. Is het fout dat de kanalen te kort zijn gevuld, of was het zo ge- compliceerd dat het niet anders kon? MdC: Een complicatie treedt op als het niet loopt zoals je had ver- wacht. Je kunt een kanaal bijvoor- beeld niet vinden. Dan is er nog niks fout gegaan. MR: Met je boor kun je bij het zoeken dan een perforatie maken. Dat is best een vervelende com- plicatie. Maar is dat dan een fout? Per geval moet je dat beoordelen. Wij doen ook weleens een behan- deling met een minder gewenste uitkomst. MdC: Alles wat we in presenta- ties bespreken, hebben we zelf ook meegemaakt: een afgebroken vijl- tje, een perforatie… En het zal nog best een keer gebeuren. MR: Waar gehakt wordt, vallen spaanders. Het wordt een ander verhaal als het je regelmatig over- komt. Gebruik je dan wel de goede spullen? Je moet jezelf constant evalueren. Maak bij twijfel een ex- tra foto, kijk waar je bent met het zoeken naar een kanaal. Ga niet Michiel de Cleen: “Als het tegenzit, zit het ook goed tegen” eindeloos door. Soms is het beter om te stoppen en in een volgende zitting door te gaan of te verwijzen. MdC: De patiënt heeft ook wel in de gaten als het niet soepeltjes verloopt. Het is helemaal niet erg om te zeggen dat je het niet cadeau krijgt. Welke complicaties kunnen er bij de diagnose optreden? MR: Als je niets kunt vinden, maar de patiënt last blijft houden. De foto en het klinisch onderzoek kunnen met elkaar in tegenspraak zijn. Op de foto zie je bijvoorbeeld een ontsteking, maar bij een test reageert het element alsof de zenuw vitaal is. MdC: Soms is het een andere kies, heb je een kanaal over het hoofd gezien of heb je een donker plekje aangezien voor cariës, ter- wijl het een resorptie blijkt te zijn. MR: Tandartsen zijn geneigd meteen iets te willen doen aan een klacht. Dat is niet altijd verstandig. Tegenwoordig krijg ik gelukkig via de mail best veel casussen voorge- legd ter advisering. MdC: Onderling vragen we ook weleens een second opinion. Dan kom je er meestal wel uit. Maar je moet voorzichtig zijn als je de patiënt niet hebt gezien. De diag- nose van extractie breng ik niet zo gemakkelijk per mail. Je geeft een soort doodsvonnis van de kies. Ik controleer ook altijd alles zelf. Pockets meet ik graag zelf nog even na. Waar ligt meestal de waarheid als een foto niet klopt met klinisch onderzoek? MR: Je testen kunnen vals posi- tief en vals negatief zijn. Diagnos- tiek bedrijf je door zo veel mogelijk gegevens te verzamelen en die te interpreteren. Met onze ervaring weten we meestal wel tot een di- agnose te komen, terwijl een tand- arts daarvoor niet altijd alle tools en kennis heeft. MdC: Soms vertelt de patiënt het zelf. De beroemde Canadese arts William Osler heeft eens ge- zegd: If the doctor will listen, the pa- tient will tell the diagnosis. Je vraagt bijvoorbeeld wanneer de klachten begonnen zijn. Een vrouw geeft bijvoorbeeld aan last van een kies te hebben na de geboorte van haar zoon. Misschien heeft ze tijdens de bevalling wel zo hard op haar kies gebeten dat die gebarsten is. MR: Stel vragen: wanneer is de pijn op z’n ergst, kunnen de proble- men opgewekt worden? MdC: Wij zien heel veel twinti- gers en dertigers die in het verle- den na een val een wortelkanaal- behandeling hebben gehad, die we nu anders doen. Die hebben lit tekens van die eerdere behan- deling: een verkleuring, lekkage, breukjes. De complicatie treedt dan pas veel later op. Wat kan er misgaan bij het reinigen van een kanaal? MR: Het gebeurt heel vaak dat je niet direct alle kanalen vindt. Of je komt niet op lengte met het reinigen. Bijvoorbeeld omdat je in een te vroeg stadium een te dik in- strument gebruikt, waardoor je de bocht in een kanaal niet meer om komt. MDC: Of dat je te weinig of oud spoelmiddel gebruikt. Lees verder op pagina 8

Pages Overview