INDuSTRIE 17 Amalgaamvervanging voor laterale elementen door een ormocer-combinatie – klinische casus TEKST EN FOTO’S: pROF. DR. JÜRgEN MANHART, MÜNCHEN, DuITSlAND Samenvatting: Directe composietrestauraties bij laterale elementen behoren tot de standaard in het behandelspectrum van de moderne conserverend-restauratieve tandheelkunde. Deze vulmethode is bij zowel patiënten als behandelaars zeer populair en heeft inmiddels ook in vele klinische studies haar prestatievermogen bij de aan kauwbelasting blootgestelde laterale elementen bewezen. Naast composieten met conventionele methacrylaatchemie kunnen voor deze indicatie ook ormocercomposieten worden gebruikt. Inleiding Het aanbod van directe plastische composietmaterialen is de laatste jaren sterk uitgebreid.13 Naast de klassieke universele composieten is vanwege de enorm toegenomen esthetische eisen van patiënten een groot aantal ‘esthetische com posieten’ op de markt gebracht, die composietmassa’s in verschillende opaciteits en translucentiegra daties en een toereikend aantal verschillende kleurnuances4 bie den. Met opake dentinekleuren en translucente glazuurmassa’s kunnen met behulp van de meer kleurige (polychromatische) laag techniek ultraesthetische directe restauraties worden gerealiseerd, die vrijwel niet meer van harde tandsubstantie zijn te onderschei den en met de esthetiek van volke ramische restauraties kunnen con curreren.5,6 Voor een deel omvatten deze composietsystemen meer dan dertig verschillende compo sietmassa’s met een verschillende kleurgradatie en lichtdoorlatend heid. Een dienovereenkomstige ervaring in de omgang met deze materialen, die met name voor frontale elementen worden inge zet, is hierbij echter absoluut nood zakelijk.4,7 Anderzijds wordt een verdere trend in de ontwikkeling van com posieten van de laatste jaren ge kenmerkt door de toepassing van deze materialen bij de laterale ele menten te vereenvoudigen en te gelijkertijd betrouwbaarder te ma ken.814 Met de introductie van de BulkFillcomposieten kon dit doel worden bereikt en kon tegelijker tijd de verwerking door het verho gen van de met licht polymeriseer bare laagdikten van het materiaal – van tot dusver 2 mm tot en met 4 tot 5 mm – en een gelijktijdige ver korting van de polymerisatietijden economischer worden vormgege ven.1519 De meeste composieten bevat ten op de klassieke methacrylaat chemie gebaseerde organische mo nomeermatrijzen.20 Alternatieven hiervoor bestaan in de silorane technologie2126 en de ormocerche mie.2734 Bij de ormoceren (“organi cally modified ceramics”) gaat het organisch gemodificeerde, om nietmetallieke anorganische composieten.35 Ormoceren kunnen tussen anorganische en organische polymeren worden gecategoriseerd en bezitten zowel een anorganisch als een organisch netwerk.32,3638 Deze materiaalgroep is door het Fraunhoferinstituut voor Silicaat onderzoek, Würzburg, ontwikkeld en in samenwerking met partners uit de tandheelkundige industrie in 1998 voor het eerst als tandheel kundig vulmateriaal op de markt gebracht.2930 Sindsdien heeft voor dit toepassingsgebied een duide lijke verdere ontwikkeling van op ormocer gebaseerde composieten plaatsgevonden. Bij de huidige tandheelkundige ormoceren wer den voor een betere verwerkbaar heid en voor het instellen van de viscositeit van de matrix verdere methacrylaten aan de ormocerche mie toegevoegd (naast initiatoren, stabilisatoren, pigmenten en anor ganische vullichamen).39 Daarom is het beter om hier van op ormocer gebaseerde composieten te spre ken. Het nanohybrideormocervul materiaal Admira Fusion® (VOCO) bevat geen conventionele mono meren meer naast de ormoceren in de matrix. Het beschikt over een nanohybride vultechnologie met een anorganisch vullichaam aandeel van 84 gew.%. Het mate riaal bezit een polymerisatiekrimp van 1,25 vol.% bij een gelijktijdig lage krimpstress (3,87 MPa). Van wege de materiaalsamenstelling beschikt Admira Fusion over een hoge biocompatibiliteit en kleur stabiliteit. Admira Fusion is in een grote variëteit aan kleuren in drie translucentie resp. opaciteitsgra daties (10 universele Vitakleuren, 4 opake dentinekleuren, 4 speciale kleuren) beschikbaar en kan dus naar wens zowel in de vereen voudigde éénkleurtechniek, bijv. voor laterale elementen, als in een polychromatische meerlagige Lees verder op pagina 18 1 5 9 13 2 6 10 14 3 7 11 15 4 8 12 16 Afb. 1. Uitgangssituatie: oude amal- gaamvulling in element 46. Afb. 2. Situatie na voorzichtige verwijdering van de amalgaamvulling. Afb. 3. Na het verwijderen van de cariës werd de caviteit gepolijst. Afb. 4. Isolatie van het behandel- gebied met cofferdam. Afb. 5. Approximale afbakening van de caviteit met een deelmatrijs- systeem. Afb. 8. Applicatie van de bonding Fu- turabond M+ met een miniborsteltje op glazuur en dentine. Afb. 6. Conditionering van glazuur en dentine met 35% fosforzuurgel (total etch). Afb. 7. Toestand na het zorgvuldig wegblazen van het zuur met de perslucht-water-spray en voorzichtig drogen van de caviteit. Afb. 9. Voorzichtig wegblazen van het oplosmiddel uit het adhesiefsysteem. Afb. 10. Lichtpolymerisatie van de bonding gedurende 10 seconden. Afb. 11. Na het aanbrengen van het adhesief vertoont de complete verzegelde caviteit een glanzend oppervlak. Afb. 14. Lichtpolymerisatie van het vulmateriaal gedurende 20 seconden. Afb. 12. Lining van de caviteit met het vloeibare ormocer Admira Fusion Flow. Afb. 13. De goede vloeibare eigen- schappen garanderen een belletjes- vrije bekleding van de caviteitbodem met het laagvisceuze materiaal. Afb. 15. De caviteitbodem en alle binnenranden en -hoeken zijn door de eerste laag met het vloeibare ormo- cer verzegeld. Afb. 16. Met het eerste increment Admira Fusion wordt het mesiale approximale vlak tot en met de hoog- te van de randverdikking gevormd. DENTAL TRIBUNE NETHERLANDS EDITION FEBRUARI 2017