62 Συνέντευξη Dental tribune Greek Edition DT σελίδα 61 αλλά υποδιέστερο μηχά- νημα. Θα έλεγα ότι το VFM (Value for money) βρίσκεται πρακτικά στα 15-20 μm. Γρηγορότερη απόσβεση: αυτά τα μη- χανήματα Cam απαιτούν μία ποσότητα ασθενών για να αποσβεσθούν, διότι η επένδυση είναι 65.000 – 80.000 € (επί- σης χρειάζεται μόνιμος χρήστης του Cad και του Cam, οπότε το κοστολό- γιο ανεβαίνει. Θα μπορούσε ένας ηλεκτρονικός ή γνώστης των υπο- λογιστών να αναλά- βει αυτή τη θέση; Νομίζω ότι και στη σά- ρωση και στον σχεδιασμό το τελικό προιόν δεν είναι ένα ρολόι ή ένα απλό εξάρτημα, αλλά μία προσθετική εργασία, η οποία τοποθετείται στο στόμα. Ο χρήστης πρέ- πει να έχει τουλάχιστον στοιχειώδεις γνώσεις οδοντοτεχνικής, ειδάλλως η καθοδήγηση από τον οδοντίατρο θα είναι επί- πονη, στη δε εκμάθηση από τις εταιρείες Cad/ Cam θα πρέπει να υπάρ- χει μία κοινή γλώσσα στην ορολογία. Η πείρα μας έχει δείξει ότι ένας νέος απόφοιτος ιδιωτικής σχολής Οδοντοτεχνικής ή των ΤΕΙ με γνώσεις στην χρήση υπολογιστών είναι πιο πετυχημένο μο- ντέλο συνεργασίας. Στην δε περίπτωση όπου οι προσθετικές ερ- γασίες από τα Cad/Cam είναι περίπλοκες και απαιτούν διαστρωμάτωση κεραμικών, ο εξοπλισμός της κλινικής αυξάνεται και πλέον αρκετές κλι- νικές έχουν προχωρήσει σε αυτή την περίπτω- ση να πάρουν άδεια να ανοίξουν οδοντοτεχνικό εργαστήριο. Ίσως σε αυτή την πε- ρίπτωση ο Οδοντίατρος ή η Οδοντιατρική κλι- νική, για να αποφύγουν πολύπλοκες δομές, να εξέταζαν την περίπτω- ση διαδικτύωσης στις πολύπλοκες εργασίες με εργαστήρια, τα οποία εί- ναι ψηφιακά εξοπλισμένα ώστε να δώσουν τις ψη- φιακές εργασίες ως υπο- εργολαβία - “outsourcing” . Ταυτόχρονα τις πιο απλές προσθετικές εργα- σίες θα μπορούσαν να Tόμος 14 - τεύχος 68 Καμία οδοντιατρική εται- ρεία δεν κάνει έρευνα σε συστήματα και υλικά, τα οποία δεν αφορούν στην ψηφιακή εποχή. Αυτή τη στιγμή το μοντέλο ερ- γασίας είναι ακόμα και πέρα από τους ενδοστο- ματικούς σαρωτές, όπου τον ρόλο αυτό τον παί- ζουν αξονικοί τομογρά- φοι ή και παντογράφοι, οι οποίοι σε πραγματικά ζωντανό χρόνο μετατρέ- πουν τα δεδομένα από τρισδιάστατη απεικόνιση σε απεικόνιση επιφά- νειας, ώστε η πρότα- ση σχεδιασμού από το εργαστήριο γίνεται σε πραγματικό χρόνο ενώ ο ασθενής είναι στην έδρα, διαδραστικά με τον οδοντίατρο με αλ- ληλεπίδραση στο σχεδια- σμό, και έτσι η τοποθέ- τηση του εμφυτεύματος μέσω νάρθηκα ακολουθεί το βέλτιστο σημείο και φορά. Όσον αφορά την παραδοσιακή οδοντιατρι- κή θα έλεγα ότι όπου μπαίνουν τα ψηφιακά συστήματα, «το ποτάμι δε γυρίζει πίσω». Δρ.Χάρης Στρούμπος M.Sc., Ph.D Αποφοίτησε από την σχολή Φυσικής - Μα- θηματικών του Πανε- πιστημίου Κρήτης το 1987. Συνέχισε τις μεταπτυχιακές σπουδές του (Master) στο Πα- νεπιστήμιο Pierre et Marie Currie Paris VI στο Παρίσι στην τεχνο- λογία των υπολογιστών το 1988. Eκπόνησε την Διδακτορική του Διατρι- βή (Ph.D.) στην École Normale Supérieure στο Παρίσι στα κράμα- τα και τα κεραμικά το 1991. Υπήρξε υπότροφος του Γαλλικού Υπουργείου Ερευνας και Τεχνολογί- ας και της Ευρωπαικής Κοινότητας . Εχουν δη- μοσιευθεί άρθρα του σε επιστημονικά περιοδι- κά όπως το Physica C, Physics Review Letters. Δίδαξε στο Πανεπιστή- μιο του Orsay Paris XI το 1991-1992. Το 1993 ασχολήθηκε με την εισαγωγή Οδο- ντοτεχνικών και Οδοντι- ατρικών ειδώv υψηλής τεχνολογίας όπως Laser και συστήματα Cad- Cam από τις εταιρεί- ες Dental Wings, Imes Icore GmbH, Phenix 3D Systems, Charly Robot, Imetcic, Cynovad, Delcam, HintEl. τις αντιμετωπίσουν εντός του οδοντιατρείου “in- house”. Αυτό είναι εφικτό σε κάθε περίπτωση; Τα εξής σημεία πρέπει να προσεχθούν για το σύστημα που θα αγο- ραστεί, ώστε να είναι και «ανοιχτής αρχιτε- κτονικής» και «ανοιχτών αρχείων». • Η «ανοιχτή αρχιτεκτο- νική» επιτρέπει την διασύνδεση με άλλα συστήματα άλλων Βι- ομηχανικών εταιρειών, κλινικών, οδοντοτε- χνικών εργαστηρίων, τύπων και επιτρέπει την σπονδυλωτή ανά- πτυξη και επέκταση του παρόντος συστή- ματος στο μέλλον. • Ο σαρωτής και το Cad θα πρέπει να πα- ράγουν αρχεία στερεο- λιθογραφικά επέκτασης .stl αποδεκτά από όλα τα άλλα ψηφιακά σχεδιαστικά αλλά και συστήματα τροχισμού Cam για να υπάρχει επικοινωνία και δια- σύνδεση με οποιαδή- ποτε μηχανή οποιου- δήποτε εργαστηρίου ή κλινικής. Επιπλέον τα δύο ανωτέρω προα- παιτούμενα δίνουν την δυνατότητα επιλογής πρώτης ύλης από πολ- λούς και διαφορετικούς προμηθευτές. Σχετικά με τους εν- δοστοματικούς σα- ρωτές με τη χρήση τους είναι δυνατή η αποφυγή κατασκευ- ής εκμαγείου; Το εκμαγείο χρειάζεται για την διαστρωμάτωση των κεραμικών και τον έλεγχο της σύγκλεισης , ακόμα και στην περί- πτωση των μονολιθικών εργασιών. Απλά σε αυτή την πε- ρίπτωση η παραδοσιακή κατασκευή εκμαγείων δεν είναι εφικτή και χρησι- μοποιούνται ρητίνες σε εκτυπωτές 3D για την κατασκευή τους. Οι εκτυπωτές 3D μπαίνουν στη ζωή των οδοντιατρείων και των εργαστηρί- ων. Ποιό το εύρος των χρηστών τους; Σίγουρα έχουν μία τερά- στια χρήση στην καθο- δηγούμενη με νάρθηκες χειρουργική εμφυτευμά- των, έχουν φέρει νέες ιδέες και επανάσταση στην ορθοδοντική, ενώ πλέον εκτυπώνουμε και εκμαγεία εμφυτευμάτων με μαλακές ροζ ρητίνες για ούλα. Υπάρχει κάτι πα- ρακάτω στο μέλ- λον; Η παραδοσια- κή οδοντιατρική τι μέλλει γενέσθαι;