Please activate JavaScript!
Please install Adobe Flash Player, click here for download

laser - international magazine of laser dentistry

nadal mocno kontrowersyjna. Ogólnie ujmując, standard badań był niski i niespójny, co utrudnia- ło osiągnięcie wspólnego konsensusu.2-5 „Lasery” zostały ujęte w literaturze jako jedna grupa, bez względu na różne długości fal i ich potencjalne in- terakcje z tkankami, zatem zalety pewnych długo- ści fal są często umniejszane w kolejnych przeglą- dach, zaś wnioski należy tworzyć z ostrożnością, przyjmując ograniczenia niewielkiej liczby badań i niespójności w protokołach i metodologii.2,6 Kilka różnych typów laserów: Nd: YAG,7,8 Er: YAG,9-11 Er, Cr: YSGG12 oraz laserów diodowych13 zostało zaproponowanych jako alternatywy lub uzupełnienie konwencjonalnego chirurgicznego leczenia przyzębia i  wykazały one skuteczność w regeneracji lub co najmniej w wypełnieniu ko- ści, co potwierdzono radiologicznie. Każdy ze wspominanych ma różne mecha- nizmy działania. Lasery erbowe nie penetrują zbyt głęboko i  są mniej bakteriobójcze, ale są bezpieczne w użyciu na powierzchniach korzeni i kości, zaś lasery diodowe i lasery Nd:YAG mogą powodować większe uszkodzenia termiczne powierzchni korzeniowej i  kości, ale penetrują głęboko, dając lepsze efekty fotobiomodulacji.11 Energia lasera może być dostarczana przez cien- kie elastyczne włókna lub końcówki do miejsc w kieszonce przyzębia, do których konwencjonal- ne urządzenia nie są w stanie dotrzeć.14 W  praktyce specjalistycznej, autor niniejszego artykułu donosił już o  wynikach w  zakresie od- budowy kości przy wykorzystaniu opracowane- go protokołu leczenia wyłącznie z użyciem lasera Er,Cr:YSGG.15 W  związku z  tym, celem tej retro- spektywnej serii badań była ocena skuteczności zastosowania promieniowania o  podwójnej dłu- gości fal lasera Er,Cr:YSGG (2780 nm) oraz głęboko penetrującego promieniowania lasera diodowego (940 nm) jako uzupełnienia konwencjonalnego le- czenia niechirurgicznego w  usuwaniu kieszonek przyzębia związanych z  ubytkami śródkostnymi, które w przeciwnym razie, w większości przypad- ków, mogłyby wymagać procedury płatowej lub regeneracji kostnej w celu skutecznego leczenia. _Materiały i metody W czasie konsultacji lekarskiej pacjenci zostali zdiagnozowani z przewlekłym lub ostrym zapale- niem przyzębia, zgodnie z  międzynarodową kla- syfikacją chorób przyzębia z 1999 r.16 Na tym eta- pie wykonano zdjęcia punktowe rtg w całej jamie ustnej oraz zalecono odpowiedni plan leczenia. Wszyscy pacjenci byli leczeni przez tego samego lekarza, przy użyciu kombinacji konwencjonalnej procedury czyszczenia powierzchni korzeni za po- mocą dedykowanych instrumentów, a  następnie z użyciem lasera Er,Cr:YSGG oraz lasera diodowe- go. Procedura została przedstawiona na rycinie 1. Miejscowe znieczulenie było podawane we wszystkich miejscach, w  których stwierdzono po- jawienie się kieszonek. Stosowanym środkiem znie- czulającym był 2% roztwór chlorowodorku ligno- kainy z  1:80 000 adrenaliny, podawany od strony policzkowej i podniebiennej i/lub do dolnych bloków zębodołowych w celu uzyskania pełnego znieczu- lenia zębów i tkanek miękkich. Następnie przepro- wadzono czyszczenie poddziąsłowe i naddziąsłowe przy pomocy ultrasonograficznych końcówek do skalingu (Dentsply Cavitron, wkładki FSI 100, FSI SLI 10 L i 10 R). Potem wykonano naświetlanie laserowe. Zastosowano 14 mm 500-mikronową koń- cówkę radialną z  tlenku cyrkonu (Biolase, Irvine California, RFPT5). Zastosowane ustawienia to: moc 1,5 W, częstotliwość 30 Hz, 50% wody, 40% powietrza oraz tryb H (krótkie impulsy 60  µs). Końcówkę wsuwano w  podstawę kieszonki i  utrzymywano równolegle do długiej osi korze- nia i  nabłonka tak długo, jak to możliwe. Jeśli laser dotknął kości, był lekko wycofywany, stale też poruszał się w pionie (wierzchołkowo-korono- wo) w górę i w dół kieszonki oraz z boku na bok (w kierunku policzkowo-językowym lub mezjody- stalnym w zależności od lokalizacji kieszonki), po- wolnymi gładkimi zamiatającymi ruchami. Trwało to do momentu, kiedy z kieszonki przestała wydo- stawać się tkanka granulacyjna. Następnie użyto kirety do oczyszczenia ścian kostnych ubytku w celu usunięcia ostatnich frag- mentów tkanki granulacyjnej. Ponownie włożono końcówkę lasera i  przesuwano ją powoli, tym razem pod kątem, najpierw równolegle do po- wierzchni korzeniowej, a następnie w stronę całej kości otaczającej korzeń tak, aby po usunięciu ca- łej tkanki granulacyjnej, energia laserowa mogła docierać do wszystkich tkanek twardych (kości i powierzchni korzenia). Końcówka lasera była de- likatnie przesuwana wzdłuż otaczającej kości, po- nieważ występuje pewien stopień tkliwości lasera i końcówki. Na koniec końcówkę wysunięto poza kieszonkę, równolegle do tkanki w  celu zerwa- nia nabłonka otaczającego ząb na odległość od krawędzi dziąseł odpowiadającej głębokości kie- szonki. W przypadku nadmiernego krwawienia po zabiegu, przyciskano do tkanki zmoczony wodą gazik aż do ustania krwawienia. laser_badania laser 2_2017 1111

przegląd stron