Dental Tribune Netherlands Edition No.4, 2016

DENTAL TRIBUNE NEDERLANDSE EDITIE MEI 2016 Reportage/industrie 17 “ In samenwerking tandarts en apotheker nog veel te winnen” De NVT organiseerde in 2013 samen met de Vereniging Medisch Tandheelkundige Interactie en de Nederlandse Vereniging voor Mondziekten, Kaak- en Aange zichtschirurgie een congrestour met hetzelfde onderwerp. Dit thema was zeer populair onder tandartsen en de vraag om een herhaling nam toe. Waarom dit onderwerp zo leeft onder tand artsen? In toenemende mate hou den patiënten tot op hoge leeftijd geheel of gedeeltelijk de eigen elementen. De gemiddelde tand artspraktijk ziet zijn patiënten populatie vergrijzen en met die vergrijzing neemt automatisch het medicatie gebruik toe. “Hier door komt elke tandarts wekelijks, zo niet dagelijks met patiënten en hun medicatie in aanraking,” aldus Manni. Voldoende aanleiding om er in een congres uitgebreid aan dacht aan te besteden. Er zijn diverse raakvlakken tussen de farmacologie en tandheelkunde. Allereerst moet de tandarts soms het tandheelkundig handelen aanpassen aan de medisch gecom promitteerde patiënt. Daarnaast zijn er pillen die tot bijwerkingen leiden die in de mond klachten ge ven. Ook moet een tandarts reke ning houden met interacties van pillen die hij voorschrijft met reeds in gebruik zijnde medicatie. Medicatiegebruik kan dus op verschillende manieren de tand heelkundige praktijk beïnvloeden. Het duidelijkste voorbeeld zijn pillen die van invloed zijn op het wel of niet uitvoeren van een be handeling. “Denk bijvoorbeeld aan bloedverdunners, die een operatie in de mond bemoeilijken of soms tijdelijk gestaakt moeten worden,” legt Manni uit. Maar ook het ge bruik van bisfosfonaten is iets waar de tandarts rekening mee moet houden, vanwege het risico op osteonecrose na een ingreep. Daarnaast kan de patiënt klachten in de mond hebben door gebruikte medicijnen. Zo zijn er verschil lende medicijn groepen – onder andere anti- epileptica en immu nosuppressiva – die woekering van het tandvlees kunnen veroorzaken. “Verder kunnen medicijnen die een droge mond als bijwerking hebben voor gebitsproblemen zorgen.” Interacties onderbelicht Bij het voorschrijven moet een tandarts rekening houden met andere medicatie die de patiënt gebruikt, de conditie van de patiënt of met bestaande intoleranties. “In mijn eigen apotheek merk ik dat dit aspect bij tandartsen nog onderbelicht is. Zo hoort volgens de NHG-Standaard bij het voor schrijven van een NSAID in veel gevallen een maagbeschermer te worden gegeven. Dat staat wel op de huisartsrecepten die ik krijg, maar bij een tandartsrecept zie ik dat zelden.” Het zou daarom goed zijn als ook tandartsen elektronisch gaan voorschrijven, vindt Manni. Dan krijgt een tandarts direct een melding, bijvoorbeeld: let op, de patiënt heeft een intolerantie voor dit antibioticum. Of het systeem wijst op het navragen van specifie ke medicatie die een interactie kan geven. Zo zorgt ibuprofen dat de bloedverdunner acetylsalicylzuur niet goed kan werken. Daarom kan bij gebruik van acetylsalicylzuur beter voor naproxen of diclofenac gekozen worden. “Het elektronisch voorschrijven zou de medicatievei ligheid ten goede komen en voor zowel de tandarts, apotheker als patiënt tijd schelen.” Helaas zijn de elektronische voorschrijfsystemen nog niet voor tandartsen beschikbaar. “Een tij delijk hulpmiddel is dan om met de lokale apotheker een voorkeurs lijst op te stellen, zoals wij dat ook hebben gedaan met de tandarts praktijk in ons gezondheidscen trum.” Op een dergelijke lijst staat bijvoorbeeld welk antibioticum bij welke gevallen de eerste keus is, en wat het alternatief is bij een intolerantie. Maar ook risico’s op wisselwerkingen en de standaard- maagbeschermers bij een NSAID. “Sinds we die lijst gebruiken, heb ben zowel de tandartsen als wij in de apotheek bijna geen omkijken meer naar de recepten.” Meer antibiotica dan pijnstilling Manni vindt het opvallend dat door tandartsen antibiotica het meest worden voorgeschreven. Vaker nog dan pijnstilling, volgens recente cijfers van de Stichting Farma ceutische Kengetallen (SFK). “Dat vind ik opmerkelijk, omdat men in Nederland over het algemeen zeer terughoudend is in het geven van antibiotica. Uit diezelfde cij fers bleek dat het bij kaakchirurgen precies omgekeerd is: daar wordt meer pijnstilling dan antibiotica voorgeschreven.” Manni heeft hier geen verklaring voor. Mogelijk wordt de ontsteking niet (op tijd) behandeld in de algemene praktijk en nemen zowel tandarts als zeker ook een vragende patiënt hun toe vlucht tot antibiotica? Of is de kaak chirurg beter toegerust doordat hij wel elektronisch voorschrijft en de ziekenhuissystemen gebruikt? “Dat is pure speculatie, maar opvallend zijn deze cijfers wel.” Toch denkt Manni niet dat er bij tandartsen een gebrek aan aan dacht voor het medicatiegebruik van patiënten is. Bij een eerste intake wordt het medicijngebruik altijd uitgevraagd. “Belangrijk is wel dit regelmatig te blijven doen naarmate de behandelrelatie lan ger duurt. Maar ook de patiënt speelt hierin een rol.” Patiënten realiseren zich lang niet altijd dat zij veranderingen in hun medicatie ook bij de tandarts moeten melden. “En misschien ligt daar ook een rol voor ons als apothekers, dat wij bij de uitgifte van bepaalde mid delen de patiënt vertellen dat hij zijn tandarts hiervan op de hoogte moet stellen.” Tandartsen kunnen best meer gebruik maken van de kennis van apothekers en vice versa. “Ik heb zelden een tandarts aan de tele foon voor overleg over medicatie. Ik weet natuurlijk niet alles over de tandheelkundige behandelin gen en wat daarbij van belang is, maar volgens mij kunnen we zeker van elkaars kennis profiteren. Het NVT-congres kan daar hopelijk een aanzet voor zijn.” Wat Manni tand artsen vooral wil meegeven: “Ga met je lokale apotheker in gesprek. Stel een lijst van voorkeursrecepten op en profiteer van elkaars kennis. Want in de samenwerking tussen apotheker en tandarts is nog veel te winnen.” “Dat tandartsen meer antibiotica dan pijnstilling voorschrijven is opmerkelijk” “Elektronisch voorschrijven komt de medicatieveiligheid ten goede” Javotte Manni is apotheker in Delft en spreekt op het NVT-congres ‘Patiënten en hun Pillen 2’ over de raakvlakken tussen farmacie en tandheelkunde. Het congres vindt op 9 juni plaats vanaf 16.00 uur in Cinemec, Utrecht. Inschrijven is mogelijk via www.nvt.nu. TEKST: MARIEKE EPPING Apotheker Javotte Manni kreeg enkele jaren geleden een verzoek van een tandarts bij haar in het gezondheidscentrum. Wilde ze eens meedenken over een standaard-receptenlijst voor medicatie die de tandarts voorschreef? Inmiddels werken apotheek en tandarts met een receptenvoorkeurslijst. Tijdens het aankomende NVT-congres ‘Patiënten en hun pillen 2’ (op 9 april in CineMec te Utrecht, zie www.nvt.nu) geeft de Delftse apotheker een voordracht over waar apothekerskennis en de tandheelkunde elkaar raken. “Elke tandarts komt wekelijks, zo niet dagelijks met patiënten die medicatie gebruiken in aanraking.” Finalisten IPS e.max Smile Award bekend De finalisten voor de IPS e.max Smile Award 2016 zijn geselecteerd. Het expertpanel heeft negen teams genomineerd die kans maken op het winnen van de titel ‘Beste IPS e.max casus’. Er werden uit drie werelddelen elk drie teams geselecteerd, die in drukwekkende casussen aanlever den voor de wedstrijd. Honderden teams, bestaande uit een tandarts en een tandtechnicus, hebben een casus ingediend. Elke casus werd ondersteund met schriftelijke en fotografische documentatie. Na het selecteren van de genomineerden is het alleen nog maar de taak van het deskundige panel om te beslissen wie de eerste prijs wint. De award ceremonie vindt plaats op 10 juni 2016, aan de vooravond van het 3e Internationale Expert Symposium in Madrid, dat wordt georganiseerd door Ivoclar Vivadent. De volgende teams zijn geno mineerd voor de IPS e.max Smile Award 2016: Azië - Oceanië: dr. Jineel Ham en HaSeong Yoo (Korea, Team 1), dr. Boujun Zon en Benhui Dou (China, Team 2), dr. Tetsuya Uchiyama en Michiro Manaka (Ja pan, Team 3). Europa - Midden- Oosten / Afrika: Anna Giorgadze en Ilias Psarris (Griekenland, Team 1), prof. dr. Petra Gierthmühlen en Udo Plaster (Duitsland, Team 2), dr Fer ran Llansana en Juan Sampol Reus (Spanje, Team 3). Noord- Amerika en Latijns-Amerika: prof. dr. Ar tur Napoleão Pereira de Araújo en Telmo Rodrigues (Brazilië, Team 1), dr. Juan Pablo Valencia en Libardo Garcia Tolosa (Colombia, Team 2) en dr. Luis Sanchez and Alic Alen (VS). De leden van de jury waren onder de indruk van de kwaliteit van de ontvangen casussen. “Het was best moeilijk om een winnaar te kiezen, omdat alle inzendingen mooie on derdelen en details bevatten,” aldus jurylid Gonzalo Zubiri (Argentinië). Oliver Brix (Duitsland) bevestigt: “Het was leuk en zeer interessant om de verschillende achterliggende workflow en concepten te zien.” Dr Jiang Shan (China) benadrukt de inspiratie in veel gevallen: “Omdat de creatie begint bij perfecte imita tie, is jurylid zijn voor de IPS e.max Smile Award ook voor mij een ge weldige kans om inspiratie op te doen voor mijn eigen werk.” De IPS e.max Smile Award is een internationale wedstrijd, gelan ceerd om de beste tandheelkundige casussen te vinden, waarbij men het IPS e.max volledig keramische systeem heeft gebruikt. Een panel van deskundige juryleden beoor deelt alle ingediende casussen op esthetiek, complexiteit en harmo nie. De winnaars krijgen wereld wijde aandacht en hun werkstuk ken zullen worden gepresenteerd op professionele evenementen en in de tandheelkundige media. IPS e.max Smile Award 2016: De award ceremonie wordt gehouden in Madrid.

Dental Tribune Netherlands Edition No.4, 2016

Pages Overview