Please activate JavaScript!
Please install Adobe Flash Player, click here for download
ePaper created 2016-04-12, 09:57:35 | version 1.38.0
16 Reportage dental tribune - netherlands edition april 2016 “ Tandartsassistent zonder opleiding niet meer van deze tijd” Taakdelegatie vraagt om hardere opleidingseisen TEKST: ANNE DOELEMAN Hoe moeten tandartsassis- tenten opgeleid zijn? Eisen ontbreken, en dat terwijl as- sistenten steeds meer taken gedelegeerd krijgen. Er moet iets gebeuren, vinden ook KNMT en ANT, maar over de uitvoering verschillen de be- roepsverenigingen van me- ning. Dat de assistent te- genwoordig niet meer kan werken zonder gedegen op- leiding staat voor Edin- directeur Anne-Peter van Riet in ieder geval vast. Met Edin MBO Academy biedt hij vanaf september een nieuwe mbo- opleiding aan. Voor tandartsassistenten bestaan nog geen eenduidige opleidings- eisen. Momenteel is ruwweg de helft van de ongeveer 18.000 tandartsassistenten mbo-opge- leid. De overheid kiest er voor- alsnog niet voor om een mbo- diploma voor tandarts assistenten te verplichten. Bijgevolg kan ie- dereen – ook zonder diploma – aan de slag als tandartsassistent. Geen gewenste situatie, vinden tandartsen. Maar de beroepsver- enigingen zijn het niet eens over de opleidingseisen. Vorig jaar liet de KNMT weten het “zeer ge- wenst te achten” dat tandarts- assistenten mbo-opgeleid zijn. Onlangs kwam de ANT met een ander plan: geen mbo-opleiding voor elke assistent, maar de op- leidingseisen per functie bekij- ken. De preventie-assistent moet in dat geval bijvoorbeeld hoger opgeleid zijn dan de stoelassis- tent. De ANT wil ook een nieuw soort assistent in het leven roe- pen: de ‘paroassistent’. Gedegen opleiding Wat zouden goede opleidings- eisen zijn? Anne-Peter van Riet, directeur van Edin Dental Academy, ziet in beide standpun- ten wel iets. Hij pleit in ieder ge- val voor een gedegen opleiding, in het belang van zowel assis- tent als tandarts als patiënt. Edin MBO Academy werd onlangs als eerste gespecialiseerde en niet- bekostigde onderwijsinstelling in de tandheelkundige branche gemachtigd om met ingang van september van dit jaar de mbo niveau 4-opleiding Tandartsas- sistent aan te bieden. Naast de ROC’s en zelfstudieopleidingen van LOI en Scheidegger kunnen assistenten nu ook bij Edin een wettelijk erkend mbo-diploma behalen. Met deze opleiding vult Edin een gat in de markt, zegt Van Riet. “Andere opleidingen voor volwassenen zijn er vooral op ge- richt zo snel mogelijk een diplo- ma te behalen. Wij willen vooral een zo goed mogelijke opleiding aanbieden, met als beloning een diploma.” Dat past in de mis- sie van Edin, zegt Van Riet. Die is erop gericht om tandartsen te helpen patiënten beter te maken. Een gedegen opgeleide tandarts- assistent hoort daarbij. “Niet al- leen de assistent moet iets heb- ben aan de opleiding, maar de tandarts ook.” Meer taakdelegatie De KNMT acht het zeer wenselijk dat alle tandartsassistenten een mbo-diploma bezitten. De ver- eniging vindt dat het opleidings niveau van tandartsassistenten eenduidig, transparant en inzich- telijk voor de patiënt moet zijn. Tandartsassistenten die nieuw de arbeidsmarkt betreden, zou- den vanaf 1 september 2018 in het bezit moeten zijn van een mbo- diploma Tandartsassistent of in opleiding daarvoor moeten zijn, vindt de KNMT. Van Riet is het daar volledig mee eens. “Met een mbo-diploma heb je een basis in kennis, vaardigheden en hou- ding. Dat is vooral belangrijk met het oog op taakdelegatie. Tand- artsassistenten krijgen met een verlengde-armconstructie steeds meer taken gedelegeerd en wer- ken steeds zelfstandiger. Dan moet de basisopleiding wel goed zijn.” Bovendien merkt Van Riet dat de meerderheid van alle starten- de tandartsassistenten wil door- leren voor bijvoorbeeld preventie- assistent of mondhygiënist. Voor beide vervolgopleidingen is een goede basiskennis van essentieel belang. Dat is nu niet altijd het geval, zegt de Edin-directeur. Hij bemerkt dat het kwaliteits niveau van tandartsassistenten die bij Edin de opleiding voor preven- tieassistent willen beginnen erg verschilt. “Van goed tot behoor- lijk matig, om het maar zo te zeg- gen.” Van Riet en zijn collega’s onderzochten waar die kwali- teitsverschillen door ontstaan en kwamen er onder meer achter dat mbo-gediplomeerde assistenten beter presteren dan assistenten zonder dit diploma. Ook binnen de groep mbo- gediplomeerden is sprake van Bij intern opleiden ontbreekt de context en toetsing niveauverschillen. “Het is erg afhankelijk van de begeleiding bij de stage. Het vak is ontzet- tend veelomvattend geworden. De onderwijsvorm – met theorie op school en praktijk tijdens de sta- ge – sluit daar niet voldoende meer op aan.” Een mbo-diploma van de huidige opleidingen geeft kort- om momenteel geen garantie op een goed niveau, meent Van Riet, maar het is altijd veel beter dan de assistent in de eigen praktijk te laten opleiden of bijvoorbeeld al- leen met e-learning. “Intern op- leiden is eigenlijk niet meer dan inwerken. De context en toetsing ontbreken vrijwel altijd.” En juist bij toenemende taakdelegatie is gedegen achtergrondkennis van essentieel belang. Paro-assistent De ANT neemt in deze kwestie een ander standpunt in dan de KNMT. De ANT is niet tegen de mbo4-opleiding tot tandartsas- sistent, maar wel tegen de eis van deze opleiding voor ál het assis- terend personeel. Voor een aantal assistenten is een mbo-opleiding gezien hun takenpakket groten- deels overbodig, terwijl voor an- deren dezelfde opleidingseis juist onvoldoende is, aldus de ANT. De beroepsvereniging stelt dan ook het zogenaamde ABC-model voor. Het A-diploma staat hier- bij voor de omloop- tot stoelas- sistent, het B-diploma voor de preventieassistent-plus en het C- diploma zou bij een nieuwe op- leiding tot ‘paro-assistent’ horen, vergelijkbaar met de ‘klassieke mondhygiënist’, die een tweeja- rige hbo-opleiding heeft gevolgd. Het mooie van dit model is de onderverdeling in assistenten met verschillende taken en ver- antwoordelijkheden, zegt Van Riet. Hij vindt alleen wel dat de ANT de bij de verschillende taken behorende opleidingseisen dui- delijk moet maken. Overigens be- hoeft de rol van de tandarts in de begeleiding van assistenten ook meer duidelijkheid. Tandartsen weten vaak niet precies hoe ze de kwaliteit van een assistent kun- nen controleren en waarborgen als deze taken krijgt overgedra- gen. Welke eisen worden bij be- paalde handelingen gesteld aan een assistent? Wanneer is deze bevoegd en bekwaam? En hoe vult de tandarts zijn taak als ver- antwoordelijke opdrachtgever in? Wanneer moet de tandarts het werk van de tandartsassistent controleren? Om dat soort vra- gen te beantwoorden, ontwikkelt Edin momenteel een praktische gids over taakdelegatie, waarin het opleidingsinstituut heel pre- cies aangeeft hoe tandartsen om kunnen gaan met de verlengde- armconstructie. Tandartsassistenten zijn zelf niet of nauwelijks georganiseerd. Een eigen stem over opleidings- eisen ontbreekt dus, maar het is evident dat werknemers en dus ook tandartsassistenten graag over een diploma beschikken met een civiel effect. Daarnaast moet de beroepsgroep zijn verant- woordelijkheid nemen, vindt Van Riet. “Voor doktersassistenten en apothekersassistenten is een mbo-diploma gewoon verplicht. Kortom, een tandartsassistent zonder opleiding lijkt niet meer van deze tijd.” ■ Nieuwsgierig geworden? Kijk voor informatie op www.springdental.nl en/of www.medora.nl óf neem contact met ons op via 085-4013858. Kronen/bruggen • Facings • Implantaten • Gebitsprotheses • Klikgebitten Tour de Spring! Synergie tussen tandheelkundige professie en wielersport Datum: Zaterdag 11 juni 2016 - Startlocatie Giro d’italia: Omnisport Apeldoorn - Route: Posbank Arnhem Fiets mee op deze onvergetelijke dag en help stichting Medora de tandheelkundige zorg in Nepal te verbeteren. Anne-Peter van Riet, directeur van Edin Dental Academy.