Dental Tribune Netherlands Edition

14 Reportage dental tribune - netherlands edition december 2015 Preventie is hot, nu de vergoeding nog “Het is raar dat we nog zo op curatie gericht zijn” TEKST: ANNE DOELEMAN Dat de preventieve methode Gewoon Gaaf (eerder NOCTP genoemd) werkt, wordt alom erkend. Veel tandartsen zijn enthousiast, aangezien zij niets liever willen dan cariës vrije kinderen. Verzekeraars zijn op zich geïnteresseerd om Gewoon Gaaf te facilite ren, mits het veld de methode omarmt. Vooralsnog vormen de vergoedingen echter een struikelblok voor tandartsen en vindt de omslag in het den ken én handelen niet overal even snel plaats als gehoopt. Wat zijn precies de voordelen van Gewoon Gaaf en hoe kan de methode in Nederland ver der voet aan de grond krijgen? En waar liggen de hindernis sen? Dental Tribune ging op onderzoek uit. Nadat het promotieonderzoek ‘Optimizing oral health; towards a tailored, effective and cost-ef- fective dental care’ in 2013 ver- scheen, waarin Erik Vermaire concludeerde dat NOCTP ook in Nederland tot zeventig procent minder nieuwe caviteiten kan lei- den, maakte het Ivoren Kruis de methode meteen speerpunt van beleid. “Het geeft zo’n grote ge- zondheidswinst, dat wilden we meteen met het veld delen,” zegt projectleider Mariëlle Nap van het Ivoren Kruis. Omdat ‘NOCTP’ niet zo lekker bekt, veranderde het Ivoren Kruis de naam vorig jaar in Gewoon Gaaf. Inmiddels werken zo’n 130 praktijken geheel of gedeeltelijk met de methode. Tandarts Ellen Bosma is een van hen. Voor haar heeft Gewoon Gaaf vooral heel veel voordelen. “Kinderen vinden het leuker om naar de tandarts te gaan, want een behandeling doet geen pijn en ze ervaren de tandarts dan ook niet als bedreigend,” vertelt de Sliedrechtse aan Dental Tri- bune. “Zo zijn kinderen beter be- handelbaar en wordt het werken als tandarts makkelijker. Boven- dien hebben kinderen door Ge- woon Gaaf echt minder gaatjes, daar durf ik mijn hand voor in het vuur te steken. Hier in Sliedrecht zijn veel grote gezinnen, daar is vaak weinig tijd en aandacht voor mondgezondheid. Als je als tand- arts steeds zegt dat ze goed moe- ten poetsen, werkt dat niet. Met de Gewoon Gaaf-methode ha- ken mensen soms ook af, omdat het veel tijd en energie kost. Toch komt de boodschap in de meeste gevallen een stuk beter over.” Hoewel collega’s enthousiast zijn over Gewoon Gaaf, is Bosma binnen haar IQualgroep de enige die ermee werkt. Het financiële aspect houdt collega’s tegen en dat snapt ze wel. “Ik ben op woens- dagmiddag een kamer en een pre- ventieassistente kwijt, die ik an- ders op een andere manier zou kunnen inzetten. En niet iedereen is geschikt voor deze manier van werken. Wat voor mij van belang is, is dat kinderen goede gebitten hebben en houden. Ik vind wel dat de zorgverzekeraars met een dui- delijke tariefcode zouden moeten komen voor preventie.” Inkomensderving Het Ivoren Kruis herkent deze ge- luiden. De methode spreekt op zich erg aan, maar de financiële kant is voor tandartsen een be- perking om met Gewoon Gaaf te werken. Voormalig voorzitter Teun Rietmeijer – per 21 novem- ber opgevolgd door Onno Hof- man – laat weten over het alge- meen erg content te zijn met het invoeren van Gewoon Gaaf. Als de implementatie te snel zou gaan, zou een kleine organisa- tie als het Ivoren Kruis het wel- licht niet goed kunnen behappen. De vereniging is bijvoorbeeld nog druk bezig met het ontwikkelen van stappenplannen om mee te werken. Bovendien wil het Ivoren Kruis niet vanachter een bureau de methode overdragen, maar de ervaringen van tandartsen ac- tief evalueren. Daarna is het vol- gens Rietmeijer van belang dat er goede afspraken gemaakt worden met verzekeraars. “Zoiets staat of valt met de financiële kant.” Vooralsnog kunnen de verrich- tingen voor Gewoon Gaaf gede- clareerd worden met M-codes, bijvoorbeeld het 5-minuten-ta- rief M01. Dat kan voor sommige praktijken inkomensverlies bete- kenen. Als een praktijk een stan- daardinterval van zes maanden hanteert voor de controle, rou- tinematig fluoride geeft en alle doorkomende blijvende mola- ren sealt (ruwweg de helft van de praktijken werkt op deze ma- nier, schat Erik Vermaire), bete- kent het huidige vijfminutenta- rief een grote inkomensderving. Bovendien moeten tandartsen M01 op de juiste manier inzetten. Vermaire gaf ons het voorbeeld van een praktijk die voor de be- handeling van een kind van drie jaar negen keer de M01-code de- clareert. “Zoiets kan incidenteel, maar niet standaard. De aan- dachtsspanne van een kind van drie is geen vijfenveertig minu- ten.” Vermaire verwijst ook naar code M05 (het beslijpen en/of fluorideren van melkelementen) die vanwege het vele toepassen recent uit de basisverzekering is gehaald. “M01 is nog maar net verworven, daar moet je zuinig op zijn.” Verzekeraars Om Gewoon Gaaf gemeengoed te laten worden, is een passender vergoeding kortom een vereiste. Dienen ook zorgverzekeraars hun beleid kritisch te bekijken? VGZ en CZ laten desgevraagd weten dat het aan hen niet zal liggen, hoewel het afwachten is in hoe- verre mooi geformuleerde doelen en intenties als het erop aankomt ook tot daden zullen leiden. “VGZ gelooft in Gewoon Gaaf, omdat het wetenschappelijk bewezen effectief is, ouders en kinderen motiveert, ervoor zorgt dat kwali- teit vooropstaat, gezonde tanden met zo min mogelijk middelen behoudt en de zorgkosten op de korte en lange termijn reduceert,” aldus de woordvoerder. VGZ legt de lead voor implementatie ech- ter bij de mondzorgprofessionals. “Als mondzorgprofessionals Ge- woon Gaaf gaan toepassen, wil VGZ zeker meedenken en de me- thode faciliteren.” VGZ heeft veel geïnvesteerd in een mogelijke pilot van Gewoon Gaaf, maar zette deze uiteinde- lijk niet door. Waar het mond- zorgveld naar zorgverzekeraars kijkt als sleutel tot het probleem, kaatst VGZ de bal juist terug. “Tijdens de gesprekken over de pilot bleek dat het invoeren van Gewoon Gaaf in de mondzorg- praktijk een paradigmaverschui- ving betekent. De mondzorgpro- fessionals zijn daarom aan zet. Zij kunnen deze verschuiving re- Wat is Gewoon Gaaf? Gewoon Gaaf is een cariëspreventiemethode voor kinderen van nul tot achttien jaar en de ouders of verzorgers. De preventiemethode laat hen inzien wat de eigen invloed is op het ontstaan en vooral het voorkómen van cariës. Wie goed zijn tanden poetst en er een ver- standig consumptiepatroon op nahoudt, kan zijn gebit gewoon gaaf houden, is de gedachte. Gewoon Gaaf was eerder bekend onder de naam Non-Operative Caries Treatment Programme (NOCTP) en is gebaseerd op het Nexø-model. Bij NOCTP wordt het interval tussen twee preventieve bezoeken individueel bepaald op basis van risico-inschatting. Deze is geba- seerd op: - het niveau van zelfzorg - de mondhygiëne die de ouder bij het kind weet te bewerkstelligen - de doorbraakfase van blijvende gebitselementen - de cariësontwikkeling in het algemeen en in de blijvende molaren in het bijzonder. De interventie is met name gericht op het verhogen van het niveau van zelfzorg. Naarmate deze hoger is, wordt het ‘terugkom-interval’ groter. Indien er ondanks een goede mondhygiëne toch sprake is van cariësontwikkeling wordt lokaal fluoride aangebracht. Is dit niet af- doende, dan kan fissuurlak worden gebruikt. Als cariës het d3/D3 niveau (in dentine) bereikt, wordt deze behandeld, waar mogelijk met de niet-restauratieve cariësbehandeling. De focus van de NOC- TP-methode ligt op het motiveren van de ouders om een adequate zelfzorg bij hun kind te realiseren. De risico-inschatting en eindver- antwoordelijkheid liggen bij de tandarts of mondhygiënist, maar de uitvoering van Gewoon Gaaf kan ook door assistenten of preventie- assistenten worden gedaan. Voor de verschillende doelgroepen (0-4, 4-12 en 12-18 jaar) wordt met verschillende protocollen gewerkt. Het Ivoren Kruis heeft tot nu toe alleen een stappenplan voor de leeftijd van 6 tot 9 en ontwik- kelt nu de overige protocollen. Tandartsen, mondhygiënisten en (pre- ventie-)assistenten zijn niet verplicht zich eerst te laten bijscholen in NOCTP, maar het Ivoren Kruis raadt hen wel aan zich goed in de me- thode te verdiepen. Bij de Preventie Academie van het Ivoren Kruis kunnen cursussen gevolgd worden over Gewoon Gaaf. Meer info: www.ivorenkruis.nl en www.gewoon-gaaf.nl. Logo van Gewoon Gaaf. Tandarts Gert Stel geeft poetsles. (foto: Ivoren Kruis) Met Gewoon Gaaf wordt een tandartsbezoek leuker

Dental Tribune Netherlands Edition

Pages Overview