Please activate JavaScript!
Please install Adobe Flash Player, click here for download

Dental Tribune Netherland Edition

9Interviewdental tribune - netherlands editionjuni 2015 lijken, dan kun je die percentages dus eigenlijk niet goed naast el­ kaar gebruiken. Hopelijk zal deze bevinding de weg openen voor onderzoek naar een andere, meer uniforme manier van meten. Deze bevinding is een ‘bijvangst’ van uw onderzoek? Inderdaad, al denk ik dat dit we­ tenschappelijk gezien het meest belangrijke resultaat is, gezien de implicaties voor het onder­ zoeksveld. Overigens is het niet de enige ‘bijvangst’ die ik deed. Bij het onderzoeken van plaque­ verwijdering dient bij aanvang een zekere hoeveelheid plaque aanwezig te zijn, zodat te me­ ten is hoeveel er is weggepoetst. Proefpersonen wordt daarom ge­ vraagd een bepaalde periode van tevoren niet te poetsen. Uit onze review bleek dat de duur van deze periode op zich ook al een effect heeft op de effectiviteit: hoe langer er niet gepoetst is, hoe meer pla­ que er relatief verwijderd wordt. Hoe goed poetst ‘de Nederlander’? Als ik de vergelijking maak met mijn onderzoek in Birma, poetst de gemiddelde Nederlander ont­ zettend goed. Aan de andere kant is cariës nog steeds een veel, zo niet de meest voorkomende ge­ bitsziekte. Dus in dat opzicht kan Nederland nog veel beter. Paropraktijken ontlenen hun be­ staansrecht aan het feit dat de Nederlandse bevolking last heeft van tandvleesontsteking. Mond­ hygiënisten kunnen vrijwel over­ al aan het werk, omdat de vraag nog altijd groter is dan het aan­ bod. Vanuit dat referentiekader poetst de gemiddelde Nederlan­ der niet goed genoeg. De tandenborstel bestaat al een paar eeuwen in een vorm die erg lijkt op de huidige. Hoeveel is er nog te verbeteren aan dit instrument? Niet zo gek veel, zonder dat een tandenborstel ontzettend duur wordt. Ik zie in de toekomst tan­ denborstels ontstaan met een ingebouwde kleine camera, die aan de hand van ijkpunten kan bepalen waar in de mond hij zich bevindt. Dat koppelt de borstel dan terug aan je smartphone, waarop tijdens het poetsen een melding verschijnt: let op, op die positie bevindt zich nog plaque! Zulke mogelijkheden verschij­ nen aan de horizon, maar zijn natuurlijk alleen relevant voor de happy few die een dergelijke dure tandenborstel kunnen be­ talen. Nee, de grootste winst bij tandenpoetsen zit in het poets­ gedrag. Door met aandacht te poetsen en je routine te blijven verbeteren, kun je er zeker van worden dat na iedere poetsbeurt het gebit echt goed schoon is. ■ > vervolg van pagina 7 De patiënt moet een tandpasta kopen die hij lekker vindt DITARE IS EEN INITIATIEF VAN MARDENT B.V., MOLSTRAAT 36,4826 KA, BREDA,0765876969 DITARE het betaalbare en flexibele alternatief LEASEcompleet systeemvanaf €799,- (excl. BTW) per maand BEREKEN NU UW RENDEMENT OP WWW.DITARE.INFO SCANNEN ONTWERPEN FREZEN Perfect poetsen – feit of fabel? Dental Tribune legde Martijn Rosema vijf veelgehoorde claims over tandenpoetsen voor. Wat is waar, volgens de huidige stand van de wetenschap? 1 “Elektrisch poetsen is altijd beter dan met de hand.” Op basis van mijn systematische review kunnen we stellen dat elektrisch poetsen effectiever is. Gemiddeld wordt met elek- trisch poetsen 46% van de pla- que verwijderd, vergeleken met 42% bij manueel poetsen. Het lijkt misschien weinig, 4% meer plaqueverwijdering, maar het wijst er wel op dat de elektrische borstel beter is in het verwijde- ren van plaque. Overigens bleek niet elke elektrische tandenbor- stel even effectief. Oplaadbare elektrische borstels poetsen iets beter dan borstels op batterijen. Misschien dat dit komt doordat de accu meer ‘power’ kan leve- ren dan de batterijen, maar een echte verklaring hiervoor heb ik niet. Ook zagen we dat oscille- rend-roterende (ronde) borstels het iets beter deden dan lang- werpige sonische borstels. Het effect van een elektrische bor- stel op tandvleesontsteking is al eerder in een Cochrane-studie onderzocht. Daaruit bleek dat al- leen een oscillerend-roterende elektrische borstel een gunsti- ger effect heeft op de mate van tandvleesontsteking dan manu- eel poetsen. De verschillen in effectiviteit zijn dus niet zeer groot, maar het is ontzettend veel makke- lijker om goed te poetsen met een elektrische tandenborstel dan met een handborstel. Een elektrische hoeft enkel op de goede plek te worden gehou- den, met een handtandenbor- stel moet ook nog de goede be- weging worden gemaakt. Als je een willekeurig iemand van de straat plukt, is het advies om elektrisch te poetsen dus al- tijd goed. Tenzij de staat van de mond en het gebit al goed zijn natuurlijk, dan adviseer je vooral de huidige mondverzorging vast te houden. 2 “Een tandenbor- stel moet elke drie maanden vervan- gen worden.” Dat is niet waar. Het gaat niet om leeftijd, maar om de mate van slij- tage van de borstel. Ook onder- zoek uit de VS en Australië wijst uit dat een borstel met slijtage min- der effectief poetst dan een nieu- we. Niet iedereen verslijt zijn bor- stel even snel. Sommige mensen hebben na drie maanden een bor- stel die nog prima in orde is en nog even mee kan, anderen hebben na vier weken een borstel waarvan de haren al bijna plat naar buiten staan. Die personen zijn dus eer- der toe aan een nieuwe borstel én aan een goede poetsinstructie. Als na vier weken de borstelharen al zo ver naar buiten staan, poets je namelijk veel te hard. Het herkennen van die slijta- ge is voor de consument niet zo simpel. Als de haren nog redelijk recht staan en je kunt de indivi- duele tufts herkennen, dan kan de borstel nog gebruikt worden. Een eenvoudiger ‘maat’ voor slij- tage heb ik in mijn proefschrift geformuleerd: als de uiteinden van de borstelharen verder uit- wijken dan de steel van de bor- stel breed is, dan moet de bor- stel worden vervangen. De haren worden geplaatst in een opper- vlak dat iets smaller is dan de steel, dus een klein beetje uit- wijken kan nog. Maar vallen de puntjes buiten de steel, wat ook voor de consument gemakkelijk te zien is, dan is het tijd voor een nieuwe tandenborstel. 3 “Iedereen moet naast het poetsen ook stokeren.” Nee, dat hangt sterk af van de ruimte tussen de tanden en het poetsgedrag. Sommige patiën- ten poetsen goed genoeg om het gebit en tandvlees gezond te houden. Is poetsen voor een pa- tiënt niet voldoende, dan heeft een ragertje de voorkeur. De in- terdentale ruimte moet dat ui- teraard wel toelaten, anders is stokeren mijn advies. Het stan- daard adviseren om te flossen heeft niet veel zin: goed flossen is een lastige handeling, waar- door veel mensen het verkeerd doen. 4 “Poets twee keer per dag.” Wetenschappelijk gezien is eenmaal per dag tandenpoet- sen voldoende. Dat is echter een gevaarlijke uitspraak om te doen. Een patiënt adviseren is een subtiel beïnvloedingsspel: je weet dat je vaak minder krijgt dan waar je op inzet, dus anti- cipeer je daarop. Zeg ik tegen een patiënt dat hij eenmaal per dag moet poetsen, dan doet hij dat misschien drie of vier da- gen van de week en poetst hij de overige dagen niet. Adviseer ik tweemaal daags te poetsen, dan poetst hij drie dagen twee keer, en de overige dagen één keer. Dus het advies aan de pa- tiënt luidt: “Poets tweemaal per dag twee minuten met fluoridetandpasta”, terwijl op wetenschappelijke grond één poetsbeurt per dag ruim vol- doende is. Als je tweemaal per dag poetst in plaats van een- maal is dat zeker niet schade- lijk, dus kun je het gerust advi- seren. Die ene keer poetsen gebeurt bij voorkeur voor het slapengaan. Tijdens de slaap wordt er minder speeksel aangemaakt. Speek- sel draagt in belangrijke mate bij aan de reiniging van de mond en het verwijderen van bacteriën die tandbederf kunnen veroor- zaken. Het is dus gunstig een zo schoon mogelijke mond te heb- ben, voordat een periode van zes tot acht uur de bacteriën vrij spel hebben. 5 “Een tandpasta van een A-merk is be- ter dan van een huismerk.” Nee, uit de mij bekende literatuur blijkt dat niet. Het belangrijkste ­criterium is dat een tandpasta flu- oride moet bevatten in een vrij be- schikbare vorm en dat is ook bij de goedkoopste varianten het geval. Een tandpasta is voor plaquerei- niging dus niet nodig, maar is wel noodzakelijk als toediening van fluoride. De verdere keuze kan de ­patiënt gewoon baseren op wat hij lekker vindt smaken. Alle andere toevoegingen aan tandpasta, zo- als whitening of bescherming te- gen tandsteen, zullen slechts een marginaal effect hebben, vaak veel kleiner dan de patiënt verwacht.

Pages Overview