Dental Tribune Netherlands Edition

15Reportagedental tribune - netherlands editiondecember 2014 Cursusprogramma 2015 > lees verder op pagina 16 Prof. dr. Martin Jörgens (links) tijdens een dentale behandeling in Tanzania. Daktari voor de Masaï – Mobiele mondzorg in de Serengeti De Serengeti (‘eindeloze vlakte’ in het Masaï) is een uitgestrekte sa- vannestreek in het noorden van Tanzania en het zuiden van Kenia. Tandarts prof. dr. Martin Jör- gens reisde af naar dit bijzondere gebied en doet hieronder kleurrijk verslag van zijn belevenissen. Een inspirerend verhaal van een tand- arts die een pioniersrol vervulde en zijn deskundigheid inzette om een hulpbehoevende bevolkingsgroep een grote dienst te bewijzen. Oor- spronkelijk gepubliceerd in tijd- schrift Cosmetic Dentistry & Sci- ence, 03/2014. TEKST EN FOTO’S: PROF. DR. MARTIN JÖRGENS Veel natuurwetenschappers be- schouwen de Serengeti als het belangrijkste nationale park ter wereld, vanwege de enorme di- versiteit aan flora en fauna. Mil- joenen dieren doorkruisen conti- nu de volle breedte van het gebied om naar voedsel te zoeken. Een safari die ik in 2010 ondernam, bracht me naar het hart van het gebied en van daaruit noord- waarts naar een klein Masaï-dorp genaamd Ololosokwan. Daar kreeg ik een warm welkom van de plaatselijke bewoners. Mijn gids, een lokale gids van de reisorgani- satie &Beyond die de regio goed kende, nam me mee naar de ty- pische ontmoetingsplaatsen voor olifanten, leeuwen en luipaarden. Ook bracht hij me naar zijn eigen dorp, waar hij met enige trots een school en een kleine kliniek liet zien. De kliniek was een donatie van &Beyond en de Africa Foundation en bestond uit een degelijk ge- bouw met zeven kamers, waar- van twee van medische appara- tuur waren voorzien. Het bordje ‘Daktari’ dat op de deur naar een behandelkamer prijkte maakte zoveel indruk op me, dat ik in een opwelling de aanwezige arts be- loofde er een dentale behandelu- nit te starten. De omstandigheden waren perfect en ik wist vanaf dat eerste ogenblik dat we hadden gevonden waarnaar we al zo lang op zoek waren: de locatie voor een mond- zorgproject in Afrika. Na jaren te hebben gewerkt voor Land Rover als mobiele tandarts bij offroad- wedstrijden zoals de Camel Trop- hy, de Land Rover G4 Challenge en de Land Rover Experience had ik belangstelling voor een perma- nente praktijklocatie van waaruit we medische diensten konden le- veren met behulp van offroadwa- gens. Overal waar ik tijdens mijn sa- fari kwam, verbaasde ik me over het ontbreken van enige vorm van mondzorg. Tanzania heeft 52 miljoen inwoners, waarvan slechts 250 tandartsen. Als ge- volg daarvan zijn uitgestrekte re- gio’s verstoken van mondzorg. In het algemeen moeten patiën- ten grote afstanden overbrug- gen en soms barre reizen afleg- gen om een stad te bereiken met een tandarts. Bij de tandartsen die er zijn, is het zorgniveau sterk onderontwikkeld, zodat velen bang zijn om behandeld te wor- den. Vaak zijn de andere (levens) behoeften in het land zoveel ur- genter dat de mondzorg om eco- nomische redenen terzijde wordt geschoven. Het project gaat van start Het duurde bijna een jaar voor- dat onze praktijk Dental Speci- alists het project ‘Daktari (dok- ters, red.) voor de Masaï’ kon starten. Met de beste mobiele uitrusting en vol enthousiasme reisden we als ware avonturiers naar onze doelen nabij het Ma- nyara-meer, in het Ngorongoro- gebied en in de Serengeti. &Be- yond werd onze belangrijkste sponsor. Deze Zuid-Afrikaanse organisatie ondersteunt medi- sche projecten in het buitenland. Door de hulp van &Beyond werd het mogelijk om (mond)zorg te leveren op de meest afgelegen plekken in Tanzania, wat zeker op het gebied van logistiek en communicatie erg welkom was. Toen ik met mijn collega dr. Ca- roline Kentsch mijn eerste ver- kennende bezoek aan Tanzania bracht, kochten we een terrein- wagen die geschikt was voor sa- faritochten. De wagen bleek per- fect geschikt voor offroadrijden en kon veel vracht vervoeren. In de stad Arusha haalden we aanvullende medicijnen en in- strumenten, omdat de 15 trans- portkisten uit Duitsland niet voldoende waren. Na een korte stop bij het Manyara-meer kwa- men we uiteindelijk uit in Ololo- sokwan, waar we enige tijd zeven dagen per week aan de slag gin- gen. De kliniek aldaar had toen nog niet de beschikking over elektriciteit en stromend water. We regelden daarom een min of meer werkende generator en pas- ten onze manier van werken zo goed mogelijk aan de omstandig- heden en de plaatselijke bevol- king aan. We leerden snel hoe om te gaan met de hitte, tseetseevlie- gen, muggen, vliegen en andere insecten. Een speciale roetkaars voor het verjagen van insecten werkte goed, maar zorgde ervoor dat onze mondkappen en kle- ding zwart werd. Er waren toen nog geen tandartsstoelen, dus moesten we patiënten de hele dag staand behandelen. De patiënten zaten op een bureaustoel of lagen op een doktersbank. Tijdens deze eerste trip deden we waardevolle ervaringen op ter voorbereiding op ons volgende bezoek. Vanwege het gebrek aan on- dersteunend personeel gingen we eenmaal thuis aan de slag om ons team uit te breiden. Mijn goe- de vriend dr. Alex Roschker uit Keulen (tandarts-implantoloog en kaakchirurg) sloot zich bij ons aan, net als twee medewerkers van onze kliniek in Düsseldorf. Sandra Ahsan werkte onafhan- kelijk met ons als mondhygië- nist en Miriam Schorn transfor- meerde zichzelf in een rasechte tandenfee in de jungle rond het Manyara-meer. Met aanvullend materiaal dat wij ontvingen van de organisatie Medor konden wij aanvullende behandelplekken opzetten. Na enige tijd waren er chirur- gische afzuiginstallaties en in- strumenten aanwezig bij het Ma- nyara-meer en in Ololosokwan. Met een team van in feite drie personen die behandelingen uit- voerden, konden wij in 14 dagen meer dan 650 Masaï behande- len. Geleidelijk kreeg het project de goedkeuring van de lokale po- pulatie. Schoolklassen in Ololo- sokwan brengen nu regelmatig met elkaar een bezoek aan onze gespecialiseerde kliniek. Het project levend houden Ook tijdens een ander projectma- tig bezoek in januari 2013 ontvin- gen ongeveer 650 patiënten een tandheelkundige behandeling. Het was een welkome ontwikke- ling dat we door onze steeds ge- avanceerdere apparatuur in staat waren aan pijnbestrijding te doen zonder noodzakelijkerwijs voor een extractie te kiezen. Vele ver- lijmde synthetische bruggen wer- den aangelegd om gaten tussen frontelementen te dichten. Een grote hoeveelheid caviteiten werd gevuld in de frontelementen als onderdeel van de behandeling te- gen gebitsslijtage. Ernstige geval- len van fluorose werden behan- deld om een betere esthetiek te bereiken. Fluorose is een wijdverbreid probleem onder de Tanzaniaanse bevolking. In het noorden lijdt tot 90% van de inwoners aan ernsti- ge gevallen van de aandoening. Prof. dr. Martin Jörgens behaal- de in 1989 zijn tandartsdiploma en is mede-eigenaar van tand- artspraktijk Dental Specialists in Düsseldorf, Duitsland. Hij is voorzitter van de Duitse associ- atie voor cosmetische tand- heelkunde (DGKZ) en hoog- leraar Laser Medicine aan de Universiteit van Sevilla (Spanje). Tanzania telt slechts 250 tandartsen Ook poetsinstructies en andere preventieve voorlichting waren een belangrijk onderdeel van het werk.

Dental Tribune Netherlands Edition

Pages Overview