Dental Tribune Turkish Edition No.3, 2017

4 Yenilik & Uygulama DENTAL TRIBUNE Türkiye Baskısı Mekanik Apikal Hazırlama Aşamasında Hatayı Düzeltmek için Mikro Cerrahi Yöntemi: Apikal Sapma Prof. Dr. Leandro A. P. Pereira Resim 1. 11 no’lu dişin ilk klinik görünüşü. Resim 2. 13 no’lu dişin ilk klinik görünüşü. Resim 4. 11 no’lu Dişin apikal deliğini gösteren tomografik görüntüsü. Resim 5. 13 no’lu Dişin apikal deliğinin sapmasını gösteren tomografik görüntüsü. Endodonti, pulpa patolojileri ve apikal perioodontitisleri teda- vi eden ya da engelleyen uzman- lık alanıdır. Endodonti, tedavinin ana hedefi kök kanalların tüm uzunlukları boyunca temizlik sağlayarak ve dezenfekte ederek kanal sisteminin sağlığa uyumlu bir düzeyde bırakmaktır (Siqueira et al 2000). Titiz bir tedavi ile bu he- deflere ulaşılınca, başarı oranı %94’ü aşabilir (Imura et al. 2007; Lazarski et al. 2001). Bu sonuçları elde etmek için Endodontik tedavi sırasında, endodonti aletleri ile mekanik hazırlama ve irrigasyon çözüm- leri aracılığıyla kimyasal hazırlık yapılır. Temizlik ve modellemeden sonra üç boyutlu endodontik dolgu, önceki adımlarda ulaşı- lan sağlık koşullarını korumak için ve bakteriyel bulaşmayı ön- lemek için endodontik alanı ka- patmalı. Endodontik sanitasyon sü- recinde kök kanal sisteminin mekanik hazırlığı son derece önemlidir (Al-Sudani D, Al-Shahrani 2006). Fi- ziksel olarak enfekte dentini kal- dırmakla sorumludur ve bunun sonucu dentinal tübüllerin için- de bulunan bakterileri çıkarmak olur. Buna ek olarak, kanal çapı- nı genişletir ve kanala şekil verir böylece irrigasyon çözümlerin apikal bölgeye varmasını sağlar. (Shuping et al 1999, Siqueira et al 2000). Ayrıca Resim 3. İlk radyografi. Resim 6. 11 no’lu dişin cerrahi mikroskobun gösterdiği diş kanalının özgü yolu ve apikal sapmanın klinik görüntüsü. Resim 7. 11 no’lu dişin apikal sapmada yerleştirilmiş endodontik ögenin radyografik görüntüsü. Resim 8. MTA-HP ile mekanik tampon. endodontik dolguyu sağlamak için koni şekli verir. Bu nedenle, doğrudan dezenfeksiyon işlemi, kaliteyi ve sonuç olarak progno- zu etkiler. Mekanik hazırlama sırasın- daki prosedür hataları, dezen- feksiyona gerekli düzeyde ulaş- mak imkânsız hale getirir. (Yousuf W et al. 2015), 1.748 endodonti tedavisi gören dişlerin dijital Radyogra- fik değerlendirmesini yaptılar ve %32.8 hatalı tedavi gören diş bu- lundu (574 diş). Apikal delikten sapmak, bu nedenle kök perfor- yasyonu yapmak ya da yapma- mak özellikle endodontik tedavi gören eğri kanallarda en yaygın hatalar arasındadır (Fogarty TJ & Montgo- mery S 1991; Camara AC et al. 2007; Gergi et al 2010). Amerikan Endodonti Derne- ği sözlüğüne göre apikal sapma böyle tanımlanır: “Kanalının api- kal yarısındaki eğri taraftaki diş dentininin kaldırılmasıdır; öge- lerin düz şekli verme eğilimi, bir basamak ya da kökün perforas- yonu yapabalilir.” Endodontik paslanmaz çe- lik ögelerin çalışılacak dişin iç anatomisini bilmeden zamansız kullanımı, özellikle büyük ölçü aygıtları, foraminal sapma riski- ni artırır. Kanalların, özellikle apikal üçte birdeki bölgenin yetersiz temizliği endodontik başarısız- lık yaratır (Sjogren et al 1990; Nair PN et al 1990). Apikal delik aşılınca doğru yön değiştiği için kanal sistemin dezenfeksiyonuna zarar verir pe- riapikal bölgeyi bakterilerin ve yan ürünlerin ekstrüzyonundan, apikal alanı tahriş eder ve gutta perka konisinin apikal alana uy- masına engel olur. Hazırlık aşa- masındaki işlem hataları uygula- nan bu teknik aksaklıkları apikal sızdırmazlığı ve uygun bakteriyel denetimi olumsuz etkileyebilir. (Wu M et al 2002). Sonuç olarak, klinik vakanın prognozunu daha da kötü yapar. Gluskin et al 2008’e göre api- kal deliğin sapmasını üç katego- ride sınıflandırılabilir: Tip I - Sapma delikten çok az uzaklaşır. Tip II - Deliğin fizyolojik ko- numunu orta bir şekilde uzak- laşır bununla dış yüzeye çıkar. Bu tür bir iletişim ile periapikal bölge arasında büyük iyatrojenik bağlantı yaratılmıştır. Tip III - Kanalın fizyolojik ko- numundan çok uzaklaşır bununa olumlu iyatrojeni kurulur. Tip I sapma olan kanallar herzamanki gibi temizlenip dol- durulur. Tip II olan sapmada kanamayı kontrol etmek için ve endodontik dolgu malzemesinin ekstrüzyonunu önlemek için fi- ziksel apikal bir bariyer uygu- landıktan sonra kapatılabilir. Bu gibi durumlarda da MTA ile api- kal bir tampon konduktan sonra geleneksel endodontik dolgu ya- pılır. Ancak, Tip III apikal sapma ile klinik durumda, genellikle Temizleme, dezenfeksiyon ve uygun dolum ulaşılamaz. Bu şekilde, aşağıdaki adımları en iyi şekilde takip etmeli ve sonra apikal mikrocerrahi tedavi gör- meyen apikal bölgeyi kaldırmak için yapılmalıdır. Klinik Vaka 55 yaşında bayan hasta, ASA I, kliniğe son 3 ay içinde 13 ve 11 dişlerin bölgesinde, spontan, sabit, çiğneyince artan ve apikal palpasyon sırasında şiddetlenen ağrı ile geldi. Ölçülen kan ba- sıncı (tansiyon) 128 X 78 mmHg, kalp frekansı 82 bpm, oksijen sa- türasyonu %98, ve vücut sıcaklı- ğı 38,5 ºC oldu. Hasta ilk endodontik teda- vilere başlamadan önce acı his- setmediğini ve tedaviyi sağlık nedenlerden yaptığını bildirdi. 13 ve 11 dişler aynı anda teda- vi edildi ilk muayeneden sonra ağrı başladı ve üçüncü gün çok şiddetli oldu. Dördüncü gün has- ta ağrı kontrolü için intravenöz Dipyrone ve Ketoprofen almak gerekti. Sistemik ilaçla birlikte Oklüzal ayarlama gerçekleştiril- di. 2 gün sonra ağrı geri döndü ve hasta başka bir diş hekimi aradı, kendisi her 4 saatte bir sodyum dipiron 500 mg/ml ve 7 gün bo- yunca 12 saatte bir Nimesulide 100 mg oral tedavi verdi. Ağrı dindi ama geçmedi. İlaç- ları aldıktan 2 gün sonra ağrı geri döndü. 11 ve 13 endodontik diş tedavisini yapan üçüncü bir profesyonel aradı. Ancak yaptı- ğı terapi ile etkili ağrı kontrolü mümkün olmadı. 4 gün sonra hasta ateş sunmaya başladı. En- dodontik yordamların hiçbiri mutlak izolmanla yapılmadığını bildirdi. Klinik muayene e 13 ve 11 dişlerde endodontik girişim gös- terdi. Endodontik erişim kök kanal sistemlerinde uygun olma- yan geometrik yapılandırma ile yapıldı (Resim 1, Resim 2) kimya- sal-mekanik hazırlık etaplarında sorunlar gösterdi. Röntgenlerle 13 ve 11 dişlerde deliği tip III sapma ile başlatılan endodontik Sayfa 5 

Dental Tribune Turkish Edition No.3, 2017

Pages Overview