Endo Tribune Polish Edition

17NewsDental Tribune Polish Edition Powłoki TiN, TiAlN i CrN na narzędziach NiTi Piotr Puchała • Powłoka TiN nanoszona jest w temperaturze 450° C, jest powłoką koloru żółto-złotego o twardości 2300 HV i grubości 3 +/- 0,5 mikrona, współczynnik tarcia o stal na sucho wynosi 0.4, maksymalna temperatura pracy to 600° C. • Powłoka TiAlN nanoszona jest w temperaturze 500° C, jest powłoką koloru fioletowo-szarego o twardości 3300 HV i grubości 2,5 +/- 0,5 mikrona, współczynnik tarcia o stal na sucho wynosi 0.30-0.35, maksymalna temperatura pracy to 900° C • Powłoka CrN nanoszona w temperaturze 270° C, jest powłoką koloru srebrno-szarego o twardości 1750 HV i grubości 2,5 +/- 0,5 mikrona, współczynnik tarcia o stal na sucho wynosi 0.5, maksymalna temperatura pracy to 700° C Ryc. 1: Od góry: narzędzie NiTi, powłoka TiN, powłoka TiAlN, powłoka CrN. Ryc. 2 : Narzędzie ISO 40 z powłoką TiN wygięte pod kątem 900 . Ryc. 3 : Narzędzie ISO 40 z powłoką TiAlN wygięte pod kątem 900 . Ryc. 4 : Narzędzie ISO 10 z powłoką CrN wygięte pod kątem ok. 300 . VOL. 3, NR 1 Pomimo wielu zalet, narzę- dzia NiTi posiadają także wady. Narzędzia niklowo-tytanowe ule- gają złamaniu, gdy naprężenia panujące w narzędziu przekra- czają jego wytrzymałość. Nie wy- kazują jednak oznak zmęczenia i trwałego uszkodzenia (zgięcie lub skręcenie). Ponadto, narzędzia rotacyjne niklowo-tytanowe wy- magają częstej wymiany z uwagi na szybkie tępienie się ostrzy. Od czasu wprowadzenia sto- pu NiTi do wytwarzania narzędzi rotacyjnych, nie nastąpił postęp w rozwoju technologii opraco- wywania kanałów korzeniowych. Zmienia się jedynie kształt narzę- dzi. Cel pracy Celem pracy jest ocena niklo- wo-tytanowych rotacyjnych na- rzędzi endodontycznych z nanie- sionymi powłokami TiN, TiAlN oraz CrN. Materiał i metoda Pierwsze testy narzędzi zosta- ły wykonane w 2009 r. Do wstęp- nych testów zostały wybrane na- rzędzia niklowo-tytanowe MTwo firmy VDW rozmiaru ISO 10 taper 4% i ISO 40 taper 4%. Narzędzia zostały pokryte powło- kami TiN, TiAlN i CrN (Ryc. 1). Powłoki mają grubość zaledwie kilku tysięcznych milimetra, są twardsze od stali, charaktery- zują się niskim współczynnikiem tarcia, są odporne na zużycie i obojętne chemiczne. Powłoki nanoszone były w próżni w wyso- kich temperaturach. Narzędzia zostały podzielone na 2 grupy. Pierwsza grupa narzę- dzi została ręcznie wygięta pod maksymalnie możliwym kątem. Druga grupa została wykorzystana do opracowania bloczka treningo- wego naśladującego wygięty kanał korzeniowy. Prędkość obrotowa mikrosilnika została ustawiona tak samo, jak dla fabrycznych narzędzi NiTi MTwo rozmiaru 10i 40.Moment obrotowy zo- stał podwojony w stosunku do fa- brycznych ustawień mikrosilnika VDW Silver i wynosił odpowied- nio MTwo 10/04 (280 obr/min; 240 gcm) MTwo 40.04 (280 obr/min; 320 gcm). Podczas opracowywa- nia bloczka zastosowano nacisk, co w przypadku narzędzi MTwo nie jest wskazane podczas opraco- wywania kanałów korzeniowych. Bloczek został prawidłowo opra- cowany do rozmiaru zgodnego z narzędziem ISO 10 i ISO 40. W przypadku opracowywania bloczka narzędziem ISO 40, narzędziem poprzedzającym było narzędzie ISO 10. Nie było na- rzędzi o pośrednich rozmiarach. ENDO TRIBUNE TheWorld’s Endod Dentistry Newspaper · Polish Editionontic Ryc. 1 Ryc. 2 Ryc. 3 Pojawienie się w końcu lat 80. ubiegłego wieku rotacyjnych instrumentówniklowo-tytanowychpomogłolekarzomdentystom wykonywać zabiegi endodontyczne, umożliwiając skuteczniejsze opracowanie systemu kanałów korzeniowych. Była to rewolucja, pozwalająca na szybkie opracowanie kanału na długość roboczą z zachowaniem jego oryginalnego przebiegu, minimalizując niepożądaneskutkiwpostacistopni,zipówiperforacji. Ryc. 4

Endo Tribune Polish Edition

przegląd stron