derleme Cad/Cam teknolojisi Resim 6 Resim 6: Teleskopik yapıların tasarımında CAD/CAM yönteminin kullanılması. 26 implants 2_2019 bir hastadan elde edilmiştir. Hastalardan polie- ter ölçü maddesi (Impregum Penta, 3M ESPE) ile ölçü alınmış, Tip IV alçı ile (U180, picodent) modeller elde edilmiştir. Elde edilen modeller üzerinde, implant analoglarının üzerine uygun scanbody’ler vidalanarak yerleştirilmiş, her mo- del 3 farklı intraoral tarayıcı (iTero, Cadent; Trios, 3Shape; ve True Definition, 3M ESPE) ve dental lab tarayıcısı (D250, 3Shape) kullanılarak 10 kez taranmıştır. Her çalışma modeli için, her tarayıcı 10 adet tarama gerçekleştirmiştir. Tarama parça- ları (scanbody) arasındaki mesafe ve açılanma ölçülerek belirlenmiştir. Çalışmanın sonucunda elde edilen verilerin doğruluğunun tarayıcı ile tarama parçası arasındaki mesafeye bağlı oldu- ğu bulunmuştur. Intraoral tarayıcılar ile dental lab tarayıcı arasında elde edilen verilerdeki doğ- ruluk açısından önemli farklılık bulunmuştur. İnt- raoral tarayıcıların doğruluğu, tarama parçaları ile arasındaki mesafe arttıkça azalırken, dental tarayıcı ile elde edilen verilerin doğruluğu tara- ma parçalarıyla arasındaki mesafeden bağımsız bulunmuştur. Restorasyon ve protezlerin üretimi dışında CAD/ CAM sistemleri diş hekimliğinde oklüzal splint üretimi veya cerrahi rehber üretimi gibi farklı alanlarda da kullanılmaktadır. Bu sistemlerden birisi (SL, Perfactory, Envisiontec GmbH, Glad- beck, Almanya) diğer bir ekleme yöntemi olan stereolitografi kullanarak akrilikten 3-boyutlu dental komponentler üretmektedir. Üç-boyut- lu okluzal splintler ve benzer komponentler, selektif olarak görünür ışıkla katmanlar halinde akrilik monomer ile likitin birleşmesiyle oluştu- rulmaktadır. Ayrıca CAD/CAM sistemleri, dental implantların yerleştirilebilmesine yardımcı olan cerrahi stentlerin üretiminde (SurgiGuide, Ma- terialise, Leuven, Belçika) ve implantların yer- leştirilmesinden hemen sonra restorasyonların immediyat olarak hazırlanabilmesine olanak tanıyan çalışma modellerinin üretilmesinde kul- lanılabilmektedir. (Nobel Guide software, Nobel Biocare) Her iki sistem de bilgisayarlı tomografi- den elde edilen verileri kullanmaktadır (26). Sonuç olarak endüstri 4.0’ın sıkça telafuz edildiği dünyamızda diş hekimliği uygulamalarının da bilgisayar destekli üretim teknolojilerinden, 3 boyutlu baskı sistemlerinden ve tüm bu hizmet- lerin bilişim nimetlerinden uzakta kalması doğal olarak söz konusu değildir. Ayrıca bu gelişmele- rin büyük çoğunluğunun ekonomik altyapı kül- fetleri hariç tüm uygulayıcı paydaşlara kolaylık, iş kalitesine de artış sağladığı düşünüldüğünde gelecek diş hekimliğinin dijital alt yapı üzerinde yükseleceğini söylemek de çok iddialı olmaya- caktır. Kaynaklar 1. YIN L, SONG XF, SONG YL, HUANG T AND LI J (2006). An overview of in vitro abrasive finishing &CAD/CAM of bio- ceramics in restorative dentistry. International Journal of machine Tools and Manufactıre,46: 1013-1026. 2. MIYAZAKI T, NAKAMURA T, MATSUMURA H, BAN S AND KOBAYASHI T. (2013) Current status of zirconia restorati- on. J Prosthodont Res, 57: 236-261. 3. AKYALCİN S, COZAD BE, ENGLİSH JD, COLVILLE CD; LA- MAN S (2013). Diagnostic accuracy of impression-free digital models. American Journal of Orthodontics and Dentofacial Orthopedics, 144; 916–922. 4. NEDELCU, R.G. AND PERSSON, A.S. (2014). Scanning ac- curacy and precision in 4 intraoral scanners: an in vitro comparison based on 3-dimensional analysis. The Jour- nal of Prosthetic Dentistry, 112; 1461–1471. 5. PATZELT SB, LAMPRINOS C, STAMPF S, ATT W (2014). The time efficiency of intraoral scanners: an in vitro compa- rative study. Journal of the American Dental Association, 145(6): 542–551. 6. de LUCA CANTO G, PACHÊCO-PEREİRA C, LAGRAVERE MO, FLORES-MIR C, MAJOR PW (2015). Intra-arch dimen- sional measurement validity of laser-scanned digital dental models compared with the original plaster mo- dels: a systematic review. Orthodontics & Craniofacial Research, 18: 65–76. 7. ALGHAZZAWI TF (2016). Advancements in CAD/CAM te- chnology: Options for practical implementation. J Prost- hodont Res.Apr;60(2): 72-84. 9. 8. ABDEL-AZIM T, ZANDINEJAD A, ELATHAMNA E, et al (2014). The influence of digital fabrication options on the accuracy of dental implant-based single units and complete-arch frameworks. Int J Oral Maxillofac Imp- lants; 29: 1281-1288. JAGGER DC, VOWLES RW, MCNALLY L, DAVIS F O’SULLI- VAN DJ (2007). The effect of a range of disinfectants on the dimensional accuracy and stability of some impres- sion materials. The European Journal of Prosthodontics and Restorative Dentistry, 15: 23–28. IVANOVSKI S, SAVAGE NW, BROCKHURST PJ, BIRD OS (1995). Disinfection of dental stone casts: antimicrobial effects and physical property alterations. Dent Mater. Jan; 11(1):19-23. 10. 11. ABIZADEH N, MOLES DR, O’NEILL J, NOAR JH (2012). Digi- tal versus plaster study models: how accurate and repro- ducible are they? Journal of Orthodontics, Sep; 39(3): 151-159. 12. AHLHOLM P, SIPILA K, VALLITTU P, JAKONEN M, KOTIRAN-