Dental Tribune Netherlands Edition No.5, 2016

DENTAL TRIBUNE NEDERLANDSE EDITIE JUNI 2016 Media/FEUILLETON 23 Steve Davies ging naar de tandarts omdat hij last had van een hard, pijnlijk knobbeltje in zijn mond. In het ziekenhuis bleek er een klein kogeltje in te zitten, afkomstig uit een luchtbuks. Na lang nadenken kon de metselaar zich herinne- ren dat hij in 1981 als 15-jarige met een luchtbuks had gespeeld, waarbij zijn gezicht door een kogel werd geschampt. Dat het kogeltje daadwerkelijk zijn gezicht raakte en daar 35 jaar genesteld bleef, heeft hij nooit geweten. Davies is volledig hersteld. PANORAMA, 8-5-’16 Een van de kerntaken van de politie is ‘het verlenen van hulp aan hen die dit behoeven’, maar een hoogbejaarde vrouw uit Wijchen nam dit wel heel letterlijk. De dame belde omstreeks 11 uur ’s avonds 112 omdat ze een droge mond had. Voor de zekerheid is de politie toch maar naar het opgegeven adres gereden, maar daar bleek gelukkig geen sprake van een noodsituatie. De vrouw wilde slechts een glas water, dat de politie haar uiter- aard heeft gegeven. Desondanks is haar uitgelegd dat ze hiervoor niet meer het noodnummer moet bellen. Met haar verzorgers zijn goede afspraken gemaakt, zodat de vrouw steeds de juiste hulp krijgt. OMROEP GELDERLAND, 12-4-’16 Een man vond tot zijn grote verras- sing een stuk tand in het pak bami dat hij kocht bij Albert Heijn. Op Facebook voelt hij de grootgrutter met een paar rake woordgrappen aan de tand. “Zeg mij alsjeblieft dat jullie op de afdeling ‘Oosterse Gerechten’ niet iemand hebben rondlopen die staat te werken als een boer met kiespijn!” schrijft de Naaldwijker onder andere. Albert Heijn gaat zijn tanden erin zetten en laat weten een onderzoek te starten, zodat niemand zich hier verder op stuk hoeft te bijten. LINDANIEUWS.NL, 14-5-’16 Een Indiase man is geobsedeerd door het vestigen van records en heeft daarom al zijn tanden laten trekken. Har Parkash Rishi staat naar eigen zeggen met al meer dan twintig records in het Guinness Book of World Records. Zijn eerste zette hij in 1990 op zijn naam, toen hij 1001 uur op een scooter reed. Vanaf toen kon hij niet meer stoppen en heeft hij al veel bizarre dingen uitgehaald. Nu wilde hij recordhouder worden als man met de meeste rietjes in zijn mond, waar hij graag een offer voor wilde brengen. “Ik moest al mijn tanden verwijderen zodat ik het maximale aantal rietjes in mijn mond kon stoppen,” stelt Rishi. Het werden er uiteindelijk 496. NEWS.COM.AU, 26-5-’16 Bij de Northbrook tandartspraktijk in de Amerikaanse staat Illinois werkt een wel heel harige assis- tente. Jo Jo is een zesjarige golden retriever die erop is getraind men- sen gerust te stellen. Het personeel is erg blij met de hond, die speciaal getraind moest worden om aan alle geluiden van de tandartspraktijk gewend te raken. “Soms hebben patiënten een verdoving nodig om te ontspannen,” zegt personeelslid Veronica Renteria. “Maar als Jo Jo bij ze komt zitten, zijn ze relaxed.” Ze is zo belangrijk voor het team dat ze zelfs als staflid staat aan gegeven op de website van de praktijk. METRONIEUWS.NL, 4-4-’16 Nieuwsflits Nieuw: televisieprogramma over ‘gênante tanden’ Tandartsverhalen Geen patiënt is hetzelfde, in het bijzonder voor wie overwegend angstige en complexe patiënten in de stoel krijgt. Dit was het geval bij em. prof. dr. M.A.J. (Michiel) Eijkman, die de meest bijzondere tandartsver- halen uit zijn lange loopbaan als tandarts besloot op te schrijven. Het resultaat is een kleurrijke, komische en soms ontroerende serie verhalen, die later dit jaar als bundel wordt uitgegeven en vanaf deze maand in Dental Tribune verschijnt als feuilleton. Behalve dat Eijkman zich in de verhalen ontpopt als rasverteller, geven zij ook een boeiend inkijkje in een periode waarin tandartsen zich een groot deel van de dag bezig- hielden met ‘EHBO-tandheelkunde’: pijnopheffing door het trekken van carieuze tanden en kiezen en het maken van volledige protheses en amalgaamvullingen. In de eerste aflevering vertelt Eijkman over zijn allereerste patiënt, wiens behandeltraject eindigde met een afschuwelijke onthulling. HILVERSUM Nadat allerhande li- chamelijke problemen en stoornis- sen in televisieprogramma’s al uit- gebreid de revue zijn gepasseerd, is het nu de beurt aan het gebit. In Gênante tanden worden mensen ge- volgd met ernstige mondklachten, vaak doordat zij uit angst jaren niet bij de tandarts zijn geweest. Het realityprogramma komt tot stand in samenwerking met het KNMT Fonds Mondgezondheid (waarvan Henry Schein, VvAA en Philips Oral Care partner zijn) en ACTA. Op 30 mei was op RTL4 het eerste deel te zien. RTL wil mensen die hun gebit om uiteenlopende redenen hebben laten versloffen laten helpen op te- levisie. Na een ingrijpende behan- deling ondernemen de kandidaten met een stralende lach iets wat zij al jaren niet meer durfden, zoals uit eten met familie of vrienden. Het programma wordt gepresen- teerd door Froukje de Both. De Hongaarse patiënt Het was de eerste patiënt bij wie ik als Utrechtse tandheelkunde student op een onderkies een kroon mocht aanbrengen. Een spannende uitdaging. Het was in de beginjaren zestig van de vorige eeuw, en in een kies boren met de toen gebruikelijke, langzaam draaiende boor was geen makke- lijke opgave. Ik ben de man nooit meer ver- geten. Op het eerste gezicht was er weinig opzienbarends in zijn voorkomen. De man was klein en mager, met een lang, grauw ge- zicht, een forse neus en borstelige wenkbrauwen. Zijn haren waren wat sluikachtig en dof, maar als je goed keek bleek hij een pruikje te dragen. De bruine ogen staar- den mij droevig en somber aan. De man was weinig spraakzaam, maar aan zijn accent was te ho- ren dat hij geen Nederlander was. Hij bleek 30 jaar te zijn, hoewel ik hem veel ouder had geschat. Hij was een van de patiënten die zich, meestal om financiële redenen, opgaven voor het stu- dentenonderwijs. Tandheelkun- dige zorg was in die tijd duur en het Ziekenfonds vergoedde slechts een aantal voorzieningen. Studenten behandelden deze mensen gratis die, als het ging om kroon- en brugwerk, wel het goud moesten vergoeden waar- van hun toekomstige kronen zouden worden gemaakt. Ik was zenuwachtig. Het prepareren van een kroon zou met de langzame boor lang kunnen duren en was bovendien bijna altijd pijnlijk. Bij het mondonderzoek bleek de man, die weinig spraakzaam was, veel tandbederf te hebben. Enkele kiezen waren ongevuld, maar zijn tandvlees leek gezond en zijn mondhygiëne goed. Ik leg- de hem uit dat de totale behande- ling ongeveer zes uur zou duren in meerdere zittingen. Dat was geen bezwaar. Hij nam plaats in de ongemakkelijke tandartsstoel die wij als studenten tot onze be- schikking hadden. Ik stelde voor hem te verdoven gezien de pijn- lijkheid van de behandeling, maar tot mijn verbazing weigerde hij, ook na mijn aandringen. Hij wilde niet worden verdoofd. De man onderging de behan- delingen lijdzaam en hoe hard en diep ik ook in zijn tandbeen boor- de, het leek hem niet te deren. Ook bij latere behandelafspraken gaf de man nooit enig teken van pijn. Na elke langdurige sessie dronken wij een kop koffie en al- lengs werd de patiënt spraakza- mer. Hij bleek Hongaar te zijn en na de Hongaarse opstand, begin 1957, te zijn gevlucht. Nieuws- gierig vroeg ik hem waarom en welke gebeurtenissen hij daar had meegemaakt. Daarop kwam geen antwoord, maar tijdens de volgende pauzes begon hij te pra- ten over zijn nare ervaringen en vooral over de inval van de Rus- sen in Boedapest. Die gebeurtenis emotioneerde hem zeer. “Na 23 oktober 1956 ontstonden tijdens de demonstraties in de stad grote gevechten, waarbij de politie ge- woon op de mensen schoot.” Hij werd zichtbaar woedend. “Ik was toen 22 jaar en heb vrienden en vriendinnen doodgeschoten zien worden. Dode mensen lagen ge- woon op straat. Wij hadden geen tijd om hen te redden en moes- ten soms rennen voor ons leven.” Hij keek mij zwijgend aan, stond plotseling op en beende de kan- tine uit, alsof zijn ontboezeming hem zelf deed schrikken. Voor elke behandeling – die hij keer op keer gelaten, hoewel zon- der verdoving onderging – keerde mijn patiënt netjes terug en na- dien ging hij verder met zijn ver- haal. “De hoofdstad veranderde in een chaos. Het verkeer stond dagen stil, trams reden niet meer. Maar in de stad heerste een merk- waardige, opgeluchte stemming. Wij voelden ons vrij. Tot op 4 no- vember nieuwe Russische troepen in tanks de stad inreden.” In de sfeerloze kantine ver- telde hij met tranen in zijn ogen hoe meedogenloos en wreed de Russen waren. De situatie op straat werd levensgevaarlijk. De tanks trokken zich niets aan van de mensen op de wegen, reden hen omver en schoten op ieder- een die bewoog. Na twee dagen was de Hongaarse opstand neer- geslagen en begonnen de arres- taties. Ik wist niet wat ik moest zeggen, hield mijn mond en weer vertrok hij zwijgend. Maar na de vierde behandeling zaten we er weer en vertrouwde hij mij, zijn tandarts, steeds persoonlij- ker verhalen toe. “In de weken daarna dook ik onder omdat de geheime politie alle jonge man- nen ging oppakken. Uiteindelijk werd het te gevaarlijk en besloot ik te vluchten, net als veel fami- lieleden en kennissen.” Toen ik hem vroeg hoe hij uit Hongarije was gevlucht, keek hij mij lang aan. Daarna vertelde hij dat had besloten zich vast te bin- den onder een trein die naar de Oostenrijkse grens reed, om daar- na te proberen over de grens te komen. Het was toen januari 1957 en hij had erop gegokt dat ze door de bittere kou en de vele sneeuw niet onder de treinen zouden controleren. Uiteindelijk lukte het hem, na dertig uur onder de trein te hebben gelegen. Na een barre voettocht kon hij de grens onge- hinderd passeren en kreeg hij la- ter, in een stadje bij Wenen, een vergunning om naar Nederland te gaan. Na de zesde behandeling was de kroon klaar en in de mond aangebracht. Tot mijn grote op- luchting – het was immers mijn eerste casus – werd de kroon di- rect goedgekeurd door de docent. Na afloop keek de man mij dank- baar aan. Tijdens het gezamenlijk drinken van een laatste kop koffie pakte hij uit zijn tas een fles To- kayer, de zoete Hongaarse wijn die hij als dank voor mij had mee- genomen. Hij leek opgelucht dat de behandeling zo goed was ver- lopen, maar vooral ook omdat hij zijn geschiedenis aan iemand had kunnen vertellen. Bij ons afscheid moest me toch nog iets van het hart. Ik compli- menteerde hem ermee dat hij zo rustig was gebleven tijdens de lange behandelingen. Ook uitte ik mijn verbazing dat hij geen pijn had getoond, ondanks dat hij geen geringe ingreep had on- dergaan. Nadat ik dat had ge- zegd, keek de Hongaarse man mij doordringend aan, vroeg of er nog even tijd voor hem was en ging weer zitten. Plotseling zette hij zijn pruik af. Op zijn kale hoofd waren afgrijselijke rode littekens te zien. Geschokt vroeg ik naar de oorzaak van zijn kale, feite- lijk gescalpeerde schedel. Na een korte stilte vertelde de Hongaarse man dat, tijdens de tocht naar de grens, zijn haren waren vastge- vroren tegen het ijzeren onderstel van de trein. Aan het einde van de reis had hij zich van het onderstel moeten losrukken toen hij op het punt stond te worden ontdekt. Sindsdien voelde hij geen pijn meer. Dat gezegd hebbende stond de man op en verliet, zonder mij aan te kijken, langzaam de kliniek. In de eerste aflevering vertelde de 49-jarige Ans dat ze al dertig jaar geen tandarts meer heeft ge- zien. Ze is doodsbang en ziet de man in de witte jas als monster. Haar voortanden bakt ze daarom van klei en lijmt ze vast. Een be- handeling is hard nodig. “De men- sen in het programma gaan met lood in de schoenen richting de stoel,” aldus de presentatrice, die de kandidaten zo goed mogelijk probeert te ondersteunen. “Hun tanden zijn enorm aangetast, waardoor ze veelal in een sociaal isolement zijn geraakt. Een nieuw gebit betekent voor hen de we- reld. Het is heel mooi wat je dan ziet gebeuren bij die mensen. Ik durf te zeggen dat ze een nieuw leven beginnen.” In elke aflevering is ook aan- dacht voor de relatie tussen mond- gezondheid en algemene gezond- heid. Naast het grote verhaal telt elke aflevering kleine items over mensen met gebitsproble- men. Ook worden tips, weetjes en feitjes gedeeld en wordt gepro- beerd kijkers hun (lichte) tand- artsangst te laten overwinnen. (bron: KNMT/RTL) Em. prof. dr. Michiel Eijkman. “Tot mijn verbazing wilde de man niet worden verdoofd” 1

Dental Tribune Netherlands Edition No.5, 2016

Pages Overview