Dental Tribune Polish Edition

Dental Tribune Polish Edition Wędkarstwo, wg uprawiających ten sport, umożliwia nie tyl- ko przyjemne spędzanie czasu z  rodziną lub przyjaciółmi, ale także pozwala na uzyskanie peł- nego relaksu. Sama czynność wędkowania może być dla wędkarza bardziej podniecająca i  konkurencyjna niż inne dyscypliny sportowe, ale może też działać na niego tak ko- jąco i  odprężająco, jak czytanie dobrej książki.1 Jak każda inna czynność wykonywana przez człowieka, także i  wędkowanie, może jednak nieść ze sobą różne niebezpieczeństwa.2 Przypadki wniknięcia ciał obcych w obręb tkanek miękkich i  kośćca twarzy w  następstwie urazu nie są zbyt częste3,4,5,6,7 , a niektóre z nich, jak np. klamka drzwi3 mogą nawet wzbudzać zro- zumiałe niedowierzanie. W  do- stępnej literaturze nie spotkaliśmy jednak opisu przypadku dosłow- nego „złapania się” wędkarza na haczyk własnej wędki i  dlatego przedstawiamy własny. Do kliniki, w ramach ostrego dyżuru, zgłosił się 29-letni męż- czyzna z  tkwiącym w  czerwieni wargi dolnej po stronie lewej me- talicznym ciałem obcym. Pacjent podał, że łowił w Odrze ryby na spinning. Po wykonaniu zacięcia, poczuł nagłe uderzenie w  wargę dolną po stronie lewej, a następnie silny ból. Kiedy „doszedł do sie- bie” stwierdził, że w wardze tkwi jeden z  3 haczyków kotwiczki, stanowiącej zakończenie metalo- wej błystki wahadłowej (Ryc. 1). Przy użyciu obcążek odciął go od 2 pozostałych i przyjechał do naszej kliniki. Stwierdzono wów- czas obrzęk wargi dolnej po stro- nie lewej oraz ukośnie zagłębiony w jej czerwieni fragment haczyka do łowienia ryb (Ryc. 2). Drugi, ostry jego koniec był wyczuwalny pod błoną śluzową wargi. Pacjent otrzymał 1 ml anatoksyny tężco- wej, a  po odkażeniu skóry oraz czerwieni wargi wykonano znie- czulenie nerwu bródkowego 2% lignokainą z noradrenaliną i przy- stąpiono do usuwania haczyka. Po uchwyceniu kleszczykami widocznej części trzonka haczyka (Ryc. 3) skierowano niewidoczny, ostry jego koniec (grot) najpierw ku górze, przez mięsień okrężny ust, ale poniżej tętnicy wargowej dolnej i dalej, aż do przedsionka jamy ustnej, skąd został usunię- ty w całości (Ryc. 4). Po zabiegu nie obserwowano krwawienia, a  jedynym widocznym śladem wykonanego zabiegu były tylko 2 punktowe i  małowidoczne ranki, odpowiadające miejscu wniknię- cia i  wyprowadzenia tego frag- mentu kotwiczki. W badaniu kon- trolnym, wykonanym po 7 dniach, nie stwierdzono nawet śladu ich obecności. W  wędkarstwie, zaliczanym do sportów rekreacyjnych, często zdarzają się przypadki urazów powodowanych przez haczyki do łowienia ryb i  każdy z  nich po- winien być wnikliwie i  indywi- dualnie oceniony.8 Należy przy tym zwrócić uwagę, że haczyki mogą mieć nie tylko bardzo różne kształty, ale także różną wielkość.1 Najczęściej uszkodzenia przez nie spowodowane nie są zbyt rozległe i mogą być zaopatrywane już na miejscu zdarzenia. Tylko niektóre wymagają specjalistycznej inter- wencji lekarskiej. W  przypadku urazu narządu wzroku, wędkarz powinien jednak jak najszyb- ciej dotrzeć do lekarza okulisty.8 Alfaro i  wsp.2 podają, że wśród 732 przypadków urazów narzą- du wzroku doznanych w  trakcie uprawiania różnych dyscyplin sportowych, aż 19,54% było zwią- zanych właśnie z  wędkarstwem, co plasowało tę dziedzinę sportu na drugim (po baseballu) miejscu. Sposób usuwania haczyka do łowienia ryb, który utkwił w po- włokach zewnętrznych wędkarza, zależy od jego rodzaju i  głębo- kości wniknięcia do tkanek oraz lokalizacji tego miejsca. Najprost- szym z nich, ale jednocześnie naj- mniej skutecznym jest technika wstecznego wyprowadzenia ha- czyka wzdłuż jego drogi wejścia w  powłoki ciała.8 Za najbardziej efektywne postępowanie uważa się natomiast przesuwanie ha- czyka do przodu aż do wykłucia ostrza (grotu) ponad powierzch- nię skóry i jego odcięcia. Zabieg kończy się wówczas wstecznym wyciągnięciem pozostałej części haczyka, tak jak w technice opisa- nej powyżej. Gammons i Jackson8 nie zalecają w takich przypadkach profilaktycznego stosowania anty- biotyków, ale uważają za zasadne rozważenie konieczności podania anatoksyny tężcowej. W  naszym przypadku pacjent anatoksynę tężcową otrzymał. W  krajowym podręczniku z zakresu wędkarstwa9 nie znaleź- liśmy zalecenia posiadania przez wędkarza obcążek (kleszczy, kombinerek, obcinaków), które miał nasz pacjent i tylko dlatego mógł się sam uwolnić od pozosta- łych haczyków kotwiczki. Z kolei inni autorzy8 uważają, iż powinny one wchodzić w skład niezbędne- go wyposażenia osób uprawiają- cych wędkarstwo. Opisany przypadek przedsta- wiono nie tylko z uwagi na nieco- dzienność samego ciała obcego, ale także niezwykły sposób jego wniknięcia do tkanek wargi dol- nej. Należy przy tym zwrócić uwa- gę, że o możliwościach „nadziania się” na groty własnej kotwiczki, a  to zdarza się nawet biegłym w sztuce, wzmiankują specjaliści z  zakresu wędkarstwa.9 Z  kolei Swanson i wsp.10 donoszą o możli- wości niezamierzonego połknięcia haczyka do łowienia ryb. DT Piśmiennictwo dostępne u wydawcy. Praktyka2 Haczyk kotwiczki (element błystki wahadłowej do łowienia ryb) jako ciało obce wargi dolnej Henryk Kaczkowski, Radosław Jadach i Hanna Woytoń-Górawska, Polska Henryk Kaczkowski, Radosław Jadach i Hanna Woytoń-Górawska Katedra i Klinika Chirurgii Szczękowo-Twarzowej UM im. Piastów Śląskich we Wrocławiu Kierownik: dr hab. n. med. H. Gerber Kontakt: Henryk Kaczkowski Katedra i Klinika Chirurgii Szczękowo-Twarzowej UM im. Piastów Śląskich we Wrocławiu ul. Borowska 213 50-556 Wrocław Tel.: (71) 734 36 00 E-mail: Gorawska.Hanna@gmail.com Autorzy O wydawcy Wydawca: DTI Media Abrahama 18 lok. 168 03-982 Warszawa na licencji Dental Tribune International GmbH www.dental-tribune.com Zespół redakcyjny: Redaktor naczelna: Marzena Bojarczuk m.bojarczuk@dental-tribune.com Tel.: 607 811 250 Marketing i reklama: Grzegorz Rosiak, g.rosiak@dental-tribune.com Tel.: 606 202 508 Informacje w sprawie prenumeraty: m.spytek@dental-tribune.com Tel.: 600 019 616 Nakład: 10.000 egz. Licensing by Dental Tribune International Group Editor Daniel Zimmermann newsroom@dental-tribune.com +49 341 48 474 107 Clinical Editor Magda Wojtkiewicz Online Editors Yvonne Bachmann Claudia Duschek Copy Editors Sabrina Raaff Hans Motschmann Publisher/President/CEO Torsten Oemus Director of Finance & Controlling Dan Wunderlich Business Development Manager Claudia Salwiczek Media Sales Managers Matthias Diessner (Key Accounts) Melissa Brown (International) Peter Witteczek (Asia Pacific) Maria Kaiser (USA) Weridiana Mageswki (Latin America) Hélène Carpentier (Europe) Marketing & Sales Services Esther Wodarski Nicole Andrä Accounting Karen Hamatschek Executive Producer Gernot Meyer Dental Tribune International Holbeinstr. 29, 04229 Leipzig, Germany Tel.: +49 341 48 474 302 Fax: +49 341 48 474 173 www.dental-tribune.com info@dental-tribune.com Regional Offices Asia Pacific Dental Tribune Asia Pacific Limited Room A, 20/F, Harvard Commercial Building, 105–111 Thomson Road, Wanchai, Hong Kong Tel.: +852 3113 6177 Fax: +852 3113 6199 The Americas Tribune America, LLC 116 West 23rd Street, Ste. 500, New York, N.Y. 10011, USA Tel.: +1 212 244 7181 Fax: +1 212 244 7185 International Editorial Board Dr Nasser Barghi, USA – Ceramics Dr Karl Behr, Germany – Endodontics Dr George Freedman, Canada – Esthetics Dr Howard Glazer, USA – Cariology Prof. Dr I. Krejci, Switzerland – Conservative Dentistry, Dr Edward L ynch, Ireland– Restorative Dr Ziv Mazor, Israel – Implantology Prof. Dr Georg Meyer, Germany – Restorative Prof. Dr Rudolph Slavicek, Austria – Function, Dr Marius Steigmann, Germany – Implantology © 2013, Dental Tribune International GmbH. All rights reserved Wydawca i redakcja nie ponoszą odpowiedzialności za treść reklam i ogłoszeń. Publikacja ta jest przeznaczona dla osób uprawnionych do wystawiania recept oraz osób prowadzących obrót pro- duktami leczniczymi w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceu- tyczne (Dz. U. Nr 126, poz. 1381, z późn. zmianami i rozporządzeniami). Redakcja Dental Tribune dokłada wszelkich starań, aby publikować artykuły kliniczne oraz in- formacje od producentów jak najrzetelniej. Nie możemy odpowiadać za informacje, podawane przez producentów. Wydawca nie odpowiada również za nazwy produktów oraz informacje o nich, podawane przez ogłoszeniodawców. Opinie przedstawiane przez autorów nie są stanowiskiem re- dakcji Dental Tribune. Dental Tribune makes every effort to report clinical information and manufacturer’s product news accurately, but cannot assume responsibility for the validity of product claims, or for typographical errors. The publishers also do not assume responsibility for product names or claims, or statements made by ad- vertisers. Opinions expressed by authors are their own and may not reflect those of Dental Tribune International. DENTALTRIBUNE The World’s Dental Newspaper Ryc. 1: Błystka wahadłowa do łowienia ryb (dzięki uprzejmości wędkującego dr. n. med. J. A. Komorskiego). Ryc. 2: Fragment haczyka kotwiczki tkwiący w wardze dolnej po stronie lewej. Ryc. 3: Elementy haczyka do łowienia ryb (wg: Stupkiewicz J. i Leśniowolski J.9 ). Ryc. 4: Usunięty z wargi dolnej fragment haczyka kotwiczki do łowienia ryb. 1 2 3 4