Dental Tribune Turkish Edition

Giriş Diş üzerinde küçük bir girin- tiden, köke kadar uzanan bir katlantıya kadar değişen görü- nümleri olan dens invaginatus (Dİ), mine ve dentinin dişin geli- şimi sırasında pulpaya doğru göstermiş olduğu invaginasyon ile oluşan gelişimsel bir anoma- lidir (1,2). İlk defa Socrates isim- li bir diş hekimi tarafından 1856 yılında insan dişinde tanımlan- mıştır (3,4). 1957 yılında Oehlers tarafından geliştirilen klasifikas- yona göre 3 tip Dİ bulunmakta- dır. Tip I olgularda katlantı, kron kısmında sınırlanmıştır. Tip II olgularda katlantı, sement-mine birleşiminin apikaline devam ederek pulpayla temas ederek veya etmeden sonlanır. Tip II- I olgularda katlantı, kök ucuna kadar devam edip pulpayla te- mas etmeden apikalden çıkarak periradiküler dokulara ulaşır (4,5). Etiyolojileri kesin olarak bilinmemesine rağmen oluşum mekanizması diş germi üzerine çevre dokulardan gelen anormal basınçların etkisi, minenin lokal gelişim yetersizliği, diş mine or- ganı hücrelerinin ani ve anor- mal gelişim göstermesi, odonto- jenik epitelyumun beslenme bo- zukluğu ve genetik faktörlerin anomalinin oluşumunda etkili olduğu öne sürülmektedir (6,7,8). Genellikle maksiller yan keserlerde %42,2 gibi çok yük- sek oranda ortaya çıktığı bildiril- miştir. Daha sonra sırasıyla maksiller orta keserler, kanin- ler, küçük azılar ve büyük azılar- da görülmektedir. Nadir olarak mandibulada ortaya çıkar (3,6,9). Dİ tedavi seçenekleri; restoratif tedavi, cerrahi olma- yan endodontik tedavi, cerrahi endodontik tedavi ve diş çekimi olarak sıralanabilir (10-14). İnvaginasyonun görüldüğü dişlerde arka yüzeydeki pitlerin proflaktik olarak erken dönemde örtülmesi tavsiye edilmektedir. Özellikle Tip III Dİ’de bakterile- rin peridontal ligamente penetre olabilmeleri için gerekli geçiş yolu bulunmaktadır. Böylece pe- riodontal bölgede patolojik lez- yonlar oluşma riski yüksektir. Bu nedenle Dİ’nin erken teşhis ve tedavisi invajinasyon nede- niyle oluşacak pulpal enfeksi- yonların ve buna bağlı periapi- kal abselerin engellenmesi açı- sından önemlidir (15,16). Vakamızda Dİ görülen man- dibular lateral süt dişinden kay- naklanan submental abse ile kli- niğimize gelen 5 yaşındaki er- kek hastanın tedavisi anlatıl- maktadır. Vaka Ağrı, ödem, submental bölge- de abse ve ekstraoral fistül ağzı (Resim 1) ile kliniğimize gelen 5 yaşındaki hastadan alınan rad- yografilerde, mandibular sol la- teral süt dişinde minenin singu- lumdan apikale kadar uzandığı ve mandibular sol süt molar diş- lerinde derin dentin çürüğü ol- duğu görülmüştür (Resim 2,3). Alınan anamnezde hastanın sis- temik herhangi bir rahatsızlığı olmadığı öğrenilmiştir. Tip III Dİ oluşumu görülen sol lateral dişe erken teşhis ve müdahale yapılamadığından invaginasyo- nun submental bölgede ekstrao- ral abseye neden olduğu anlaşıl- mıştır. Konservatif yaklaşım mümkün olmadığından tedavi seçeneği olarak lokal anestezi uygulanarak lateral süt dişinin ve aynı bölgedeki geniş çürük kaviteleri bulunan süt molar diş- lerinin çekilmesine ve çekim bölgesindeki granulasyon doku- larının küretajından sonra pri- mer kapatılmasına karar veril- miştir (Resim 4,5). Çekim öncesi hastaya preoperatif olarak anti- biyotik tedavisine (amoksisi- lin+klavulanik asit 400 mgx2) başlanmış ve çekimden sonra Olgu Sunumu DENTAL TRIBUNE Türkiye Baskısı8 Sayfa 9DT Dens Invaginatus Görülen Mandibular Süt Lateral Dişe Ait Submental Absenin Tedavisi: Vaka Raporu Doç. Dr. Meltem Koray, Dt. Beril Alkan, Dr. Duygu Ofluoğlu, Prof. Dr. Hakkı Tanyeri Özet Dens invaginatus (Dİ); mine ve dentinin kalsifikasyon tamamlan- madan pulpa odası içine doğru ilerlemesi sonucu oluşan, nadir rastlanan gelişimsel bir anomali- dir. Bu malformasyon; süt dişleri, daimi dişler veya supernumere dişlerde oluşabilir. Sıklıkla sürekli maksillar lateral dişlerde görülüp nadiren sırasıyla maksiller santral, premolar, kanin ve molar dişlerde görülebilir. Mandibulada görülme sıklığı oldukça azdır. Etyolojisi ha- len tartışmalıdır. Bu vaka sunu- munda submental abseye bağlı ekstraoral fistül görülen ve geç teş- his edilen mandibular lateral süt dişindeki Dİ’nin cerrahi tedavisi anlatılmıştır. Anahtar kelimeler: Dens invagi- natus, submental abse. Resim 5. Operasyon sonrası.Resim 3. Dİ’nin periapikal radyografisi. Resim 1. Submental bölgedeki ekstraoral fistül. Resim 4. Çekimden sonra Dİ. Resim 2. Mandibular süt lateral dişteki Dİ’nin OPG görünümü.