Dental Tribune Netherlands Edition

9Excerptdental tribune - netherlands editionmei 2013 Het is voor de mondzorgprofessional een uitdaging van formaat om patiënten een natuurlijke en mooie lach te geven door de juiste manier van tandkleurig restaureren. De essentie van kleur in de esthetische tandheelkunde biedt een praktische en unieke bijdrage aan de theorie en de praktijk van kleurmanagement voor tandartsen algemeen practici, specialisten en studenten. Het is bedoeld voor iedereen die meer inzicht wil krijgen in de complexe materie van kleurafstemming en voor degene die zijn vaardigheden op het gebied van de esthetische tandheelkunde wil verbeteren en de natuurlijke kwaliteit van de uitgevoerde restauratiewerkzaamheden wenst te verhogen. Met actiecode DT2013 betaalt u tot en met 31 mei geen verzendkosten bij al uw bestellingen! De essentie van kleur in de esthetische tandheelkunde Kleurenleer, kleurbepaling, restauratiemateriaal en casuïstiek Afb. 5.7 Referentiefoto’s zijn uiterst belangrijk voor het kiezen van de juiste kleur in lastige situaties. Gebitselementen met een hoge opaciteit bijvoorbeeld (a) worden in het algemeen witter waargenomen en ook de textuur van het tandoppervlak (b) kan de waargenomen kleur beïnvloeden. Afb. 5.8 Gegevens die met behulp van spectrofotometers zijn verkregen, zijn vaak moeilijk om te zetten in een praktisch bruikbare vorm. De wetenschappelijke parameters en de gegevensuitvoer van dergelijke apparaten zijn echter zeer nuttig bij wetenschappelijk onderzoek. Afb. 5.9 Effectieve, op laboratoriumonderzoek gebaseerde spectrofotometers maken gebruik van sferische opticatechnologie. Voor de tandheelkunde is deze 360-gradenbelichting niet uitvoerbaar. Afb. 5.10 Voor de klinische toepassing van spectrofotometers is de 45/0-optie (belichting op 45 graden en observatie op 0 graden) het geschiktst. van spectrofotometers worden verkregen, moeten worden be­ werkt en er moet een gegevensre­ ductiestrategie worden gebruikt om de gegevens in een bruikbare vorm om te zetten (bijvoorbeeld een spectrale curve)25 (afb. 5.8). Het gebruik van spectrofoto­ meters bij tandheelkundig onder­ zoek en in de klinische praktijk is beperkt gebleven door de hoge kosten, de ingewikkelde appara­ tuur en, tot voor kort, de proble­ men bij het meten van de kleur van tanden in vivo. De beste onderzoeksspectrofo­ tometer maakt gebruik van zoge­ naamde sferische optica, waarbij een object in de spectrofotome­ ter kan worden geplaatst en kan worden blootgesteld aan licht uit een groot aantal verschillende hoeken en richtingen (afb. 5.9). Dit levert de nauwkeurigste spec­ trale analyse op van de reflectie­ eigenschappen van het object. In de tandheelkundige praktijk kan een gebitselement echter niet in het apparaat worden geplaatst, maar wordt licht op het opper­ vlak van het element gericht. Voor reflectiespectrofotometers wordt gebruik gemaakt van twee basisvormen van optisch licht: (1) belichting op 0 graden en ob­ servatie op 45 graden (0/45) en (2) belichting op 45 graden en obser­ vatie op 0 graden (45/0). Vanwege de beperkte toegang tot de mond­ holte is alleen de 45/0­optie ge­ schikt voor klinische toepassin­ gen (afb. 5.10). Een voorbeeld van een spectro­ fotometer die voor klinische toe­ passingen is ontwikkeld, is de Spectro­Shade (MHT), die met behulp van twee, via optische vezels met elkaar verbonden di­ gitale camera’s de kleur van het gebitselement meet. Er is een multimodaal dubbellampsme­ chanisme om het element te be­ lichten en de translucentie en reflectiecoëfficiënt te kunnen aflezen.26 De SpectroShade kan kleurresultaten tonen in een ge­ avanceerde kleurengrafiekvorm (zie afb. 5.8). Onlangs heeft ook Olympus zich op de markt van de op technologie gebaseerde sys­ temen begeven met CrystalEye, een systeem dat lijkt op de Spec­ troShade Micro van MHT. Kleurenmeters Een groot deel van het tandheel­ kundig onderzoek dat is verricht naar de kleur van natuurlijke gebitselementen en porselein, zowel in vivo als in vitro, is uit­ gevoerd met behulp van kleuren­ meters.27­31 Deze instrumenten benaderen de spectrale functie van het oog van de standaard­ waarnemer en zijn zo ontworpen dat ze kleur direct meten zoals die door het menselijk oog wordt waargenomen. Een kleurenme­ ter filtert licht in drie of vier ge­ bieden van het zichtbare spec­ trum om de kleur van een object te bepalen. Kleurenmeters zijn lastig te ontwerpen. Als ze niet op de juiste manier worden ver­ vaardigd, zijn ze minder precies dan een spectrofotometer. Goed ontworpen kleurenmeters, zoals het ShadeVision­systeem van X­ Rite, kunnen efficiënter omgaan met gegevens, omdat ze alleen de noodzakelijke drie gegevenspun­ ten van tint, helderheid en verza­ diging opslaan in plaats van de zestien of meer gegevenspunten van reflectie.1 Een kleurenme­ ter kan kleurgegevens verkrijgen waarvan de nauwkeurigheid ver­ gelijkbaar is met die van spec­ trofotometers, en kan de gege­ venslaadtijd verkorten door geen onnodige kleurgegevens in kaart te brengen, zoals spectrofotome­ ters wel doen. Het ShadeVision­systeem biedt eenvoudige, betrouwbare meet­ gegevens die precieze, kwanti­ ficeerbare communicatie tussen de tandartspraktijk en het labo­ ratorium mogelijk maken. De ze­ kerheid van een correcte kleurbe­ paling verbetert significant ten opzichte van traditionele technie­ ken. ■ Auteurs: dr. S.J. Chu et al. Nederlandse redactie: dr. A. Dozic, G. Khashayar Verschenen: april 2013 Omvang: 150 pagina’s Onze prijs: € 69,50