Dental Tribune Netherlands Edition

15Wetenschapdental tribune - netherlands editionapril 2013 derom af,” legt professor Alan Cooper uit. Volgens hem en de andere onderzoekers is dat ge- vaarlijk, omdat daardoor de mond gevoeliger wordt voor ver- storingen en ziekmakende bac- teriën makkelijker kunnen do- mineren. Het aantal schadelijke bacteriën dat in de mondholte gingivitis en cariës veroorzaakt, bijvoorbeeld de Streptococcus mutans, nam dan ook toe tij- dens en na de industriële revolu- tie. De enkele en dubbele suikers in geraffineerd voedsel en suiker zijn de voornaamste voedselbron voor bacteriën in het tandplak die het glazuur aantasten. Skeletten van de eerste boeren vertoonden een reeks patholo- gieën door veranderingen in het voedingspatroon ten opzichte van de laatste jagers-verzame- Modern voedingspatroon vermindert mondgezondheid Psychische aandoeningen van invloed op TMD GREISWALD, DUITSLAND – Men- sen die lijden aan depressies of angstgevoelens hebben een rela- tief grote kans om temporoman- dibulaire pijn te ontwikkelen. Dat blijkt uit Duits onderzoek. On- danks de discussie over de rol die psychologische aandoenin- gen spelen als risicofactoren voor temporomandibulaire pijn, was er nooit eerder grootschalig on- derzoek naar gedaan. Temporomandibulaire dis- functie (TMD) is een verzamel- naam voor een reeks cranio- faciale problemen met diverse oorzaken. Tandenknarsen, het op elkaar klemmen van de kaken en genetische factoren kunnen TMD in gang zetten. Gedragsbiologi- sche onderzoeken hebben eerder al gesuggereerd dat er een ver- band is tussen temporomandi- bulaire pijn en depressies, angst- gevoelens en posttraumatische stressstoornissen. Duitse wetenschappers hebben geprobeerd het risico op tempo- romandibulaire pijn te bepalen van mensen met depressieve of angstige gevoelens. Gedurende vijf jaar namen meer dan 4000 participanten deel aan een me- disch onderzoek, gebitsonder- zoek en een medisch interview. Ook vulden ze een psychiatrische vragenlijst in. In het gebitsonder- zoek werd vastgesteld of er spra- ke was van TMD volgens de richt- lijnen van de American Academy of Orofacial Pain. Mensen met depressieve symp- tomen hadden vaker temporo- mandibulaire klachten dan spier- pijn. Mensen met angstgevoelens hadden vaker last van spierpijn. De onderzoekers melden dat de- pressieve en angstige gevoe- lens waarschijnlijk abnormale spieractiviteit tot gevolg hebben, waardoor de werking van de spie- ren verandert. Dit kan ontstekin- gen en vervolgens pijn veroorza- ken. De onderzoekers vermoeden verder dat TMD verband houdt met abnormale pijnstimuli door een disbalans in de neurotrans- mitters serotonine en catechola- mine. Temporomandibulaire pijn kan een fysieke manifestatie van angstgevoelens of een depressie zijn. Gesteund door eerder gepubli- ceerd onderzoek concluderen de onderzoekers dat er een redelijk tot sterk verband is tussen symp- tomen van depressie en angst en het ontstaan van TMD. Het onderzoek “Depressive and anxiety symptoms as risk fac- tors for temporomandibular joint pain: A prospective cohort stu- dy in the general population” is gepubliceerd in Journal of Pain. (bron: Dental Tribune Internatio- nal) ■ ICX Implants · 1796 BE De Koog · Boodtlaan 10 Tel.: 0222 - 76 90 11 · www.icx-implants.nl · info@icx-implants.nl ...kegeldichtheid door precisie ... NATUURLIJK ICX uitstekende testresultaten eigen product, eigen ontwikkeling universele abutments eenvoudig in gebruik fair geprijsde onderdelen ICX Implants · 1796 BE De Koog · Boodtlaan 10 OVERTUIG UZELF VAN ONZE KWALITEIT, VRAAG NAAR DE MOGELIJKHEDEN! AZ_icx_implants_102x148_2013_Overtuig.indd 1 27.03.13 20:45 Kaak van een vrouw uit het late ijzertijdperk met dentale calculus. (foto geplaatst met toestemming van Alan Cooper) De moderne mond verkeert in een constante staat van ziekte Temporomandibulaire disfunctie (TMD) is een overkoepelende term voor een reeks craniofaciale aandoeningen met diverse oorzaken. (foto geplaatst met toestemming van Alice Day/Shutterstock) Depressieve of angstige gevoelens leiden tot abnormale spieractiviteit Volgens de American Associ- ation of Endodontics (AAE) wer- den in de VS in 2005 en 2006 15,1 miljoen wortelkanaalbehande- lingen uitgevoerd. 10,9 miljoen (72%) daarvan werd uitgevoerd door tandartsen algemeen prac- tici en 4,2 miljoen (28%) door endodontologen. Het onderzoek werd uitge- voerd in voorbereiding op het ze- vende jaarlijkse Root Canal Awa- reness Week van 17 tot 23 maart. Volgens dr. James C. Kulild, de voorzitter van de AAE, wil 94% van de algemeen practici samen- werken met endodontologen om dentale kwaliteitszorg te kun- nen leveren. Verder blijkt uit de gegevens dat 89% van de patiën- ten tevreden is na een wortelka- naalbehandeling door een endo- dontoloog. (bron: Dental Tribune International) ■ > vervolg van pagina 14 ADELAIDE – De diversiteit van ora- le bacteriën is bij de mens op- vallend sterk afgenomen door de intrede van het boerenleven en, vele jaren later, het fabrieksvoed- sel. Dat blijkt uit een onderzoek naar de ontwikkeling van het menselijk gebit gedurende de af- gelopen 7500 jaar. Wetenschap- pers van het Australian Centre for Ancient DNA van de Universi- ty of Adelaide denken dat veran- deringen in het voedingspatroon significant hebben bijgedragen aan het ontwikkelen van chroni- sche orale ziekten in postindus- triële samenlevingen. De wetenschappers hebben bij 34 tanden van prehistorische Noord-Europese skeletten de calculus (gecalcificeerde denta- le plaque) verwijderd en daaraan het DNA onttrokken. De analyse van het DNA van de bacteriën toont aan dat de sa- menstelling van orale bacteriën veranderde toen mensen een boe- renbestaan gingen leiden en een koolhydraatrijk dieet adopteer- den. Vis, vlees, bessen en planten werden vervangen door voeding op basis van granen en peul- vruchten. Hierdoor nam het aan- tal schadelijke bacteriën, zoals de Porphyromonas gingivalis en de Tannerella- en Treponema-bacte- riën, toe en liep de diversiteit van orale bacteriën terug. “Toen door de industriële re- volutie fabrieksvoedsel met ge- raffineerde suiker en meel wijd verkrijgbaar werden, nam de di- versiteit van orale bacteriën we- laars. Als voorbeeld hiervan noe- men de onderzoekers een afname van de gemiddelde lengte en een toename van ziekten als artri- tis en tuberculose. “De moderne mond verkeert eigenlijk in een constante staat van ziekte,” con- cludeert Cooper. Hoewel het belang van bacte- riën voor de menselijke gezond- heid in toenemende mate erkend wordt, is er tot nu toe weinig be- kend over de invloed van evolu- tionaire veranderingen op orale bacteriën. Cooper heeft de afge- lopen 17 jaar aan het project ge- werkt. Dit onderzoek is het eerste dat aantoont dat DNA in denta- le calculus over een lange peri- ode overleeft en dat het de orale mondbacteriën tijdens een men- senleven adequaat reflecteert. De afgelopen decennia werd gedacht dat tandvlees- en kaak- beenontstekingen bijdragen aan de toename van welvaartsziek- ten. Omdat nu blijkt dat de bac- teriën die deze ontstekingen ver- oorzaken al bij de introductie van de landbouw in de mond zaten, wordt gedacht dat tandvlees- en kaakbeenontstekingen niet de oorzaak van welvaartsziekten zijn, maar een contribuerende factor. Het onderzoek “Sequencing ancient calcified dental plaque shows changes in oral microbio- ta with dietary shifts of the Neo- lithic and Industrial revolutions” is online gepubliceerd in Nature Genetics. (bronnen: Dental Tribu- ne International, NRC Handels- blad) ■ Slaapapneu komt meer voor dan gedacht ENSCHEDE – Meer mensen heb- ben last van slaapapneu dan tot nu toe werd aangenomen. Dat blijkt uit een grootschalig onder- zoek van de Universiteit Twente, de ApneuVereniging, Medisch Spectrum Twente en Philips. Van 4000 werknemers van Philips leed 6,4% aan slaapapneu. Dit percentage ligt beduidend hoger dan tot op heden in onderzoek is aangetoond. Vier op de vijf per- sonen was zich niet bewust van de slaapapneu, ook wel obstruc- tief slaapapneusyndroom (OSAS) genoemd. Al enkele decennia wordt een grote mate van onderdiagnose vermoed door artsen en weten- schappers. Tijdens de studie is daarom gekeken hoeveel mensen aan slaapapneu lijden zonder dit te weten en of dit percentage ho- ger lag dan de gangbare cijfers, die uitgaan van 2 tot 4%. Bij slaapapneu stokt de adem vijf tot meer dan dertig keer per uur tijdens de slaap. Volgens dr. Michiel Eijsvogel, longarts van Medisch Spectrum Twente en verbonden aan het slaaponder- zoek, hebben veel mensen slaap- apneu zonder dat ze het zelf we- ten. “Dat is gevaarlijker dan je denkt. Door verstoring van het slaappatroon rusten zij ’s nachts minder uit. Ze zijn daardoor sla- perig overdag, functioneren steeds slechter op hun werk en hebben thuis een kort lontje. De stoornis geeft meer kans op het optreden van hoge bloeddruk, di- abetes en hart- en vaatziekten.” Voorzitter Piet-Heijn van Me- chelen van de ApneuVereniging, projectleider van het onderzoek, is blij dat het onderzoek tot dui- delijke resultaten heeft geleid. “Honderdduizenden mensen heb- ben klachten, maar weten vaak niet wat er met ze aan de hand is. Dit onderzoek geeft waarde- volle nieuwe inzichten hoe vaak de aandoening voorkomt. Met de nieuwe screeningsmethodiek die voor dit onderzoek is ontwik- keld, kan slaapapneu vroegtijdi- ger worden herkend en kan met een behandeling de levenskwali- teit sterk worden verbeterd.” Het onderzoek duurde bijna twee jaar en bestond uit twee fa- sen: een vooronderzoek om een wetenschappelijke vragenlijst te ontwikkelen en te valideren en het hoofdonderzoek. Naast de vier initiatiefnemers waren vier partnerorganisaties betrokken: HumanCapitalCare Arbozorg, het Nederlands Slaap Instituut, zorg- verzekeraar VGZ, het Universitair Ziekenhuis Antwerpen en Univer- sität Witten/Herdecke. (bron: utwente.nl) ■