Please activate JavaScript!
Please install Adobe Flash Player, click here for download

Dental Tribune Polish Edition

Praktyka DENTAL TRIBUNE Polish Edition4 Próchnica zębów może być wcześnierozpoznanaprzyużyciu kamery wewnątrzustnej, która wykorzystuje fluorescencję tka- nek zębowych. Nowoczesne tech- nologie, np. fluorescencja połą- czona z techniką selektywnego chromatycznego wzmocnienia umożliwiają wcześniejszą inter- wencję,nawetjużpodczaswizyty profilaktycznej. Uwidocznienie przy pomocy wybarwienia oraz ocena biofilmu prowadzącego do schorzeń zębów i tkanek przyzębnych są opisywane (Axelsson 1999). Najprostszą me- todą jest użycie preparatów wybar- wiających płytkę bakteryjną, które są aplikowane na badaną po- wierzchnię, a potem spłukiwane w celuusunięcianadmiaru.Następnie lekarz dentysta, wspólnie z pacjen- tem, obserwuje i ocenia sytuację przy użyciu lusterka lub na fotogra- fii.Tametodajestraczejrzadkosto- sowana we współczesnej praktyce, ponieważ jest czasochłonna i wy- magaoczyszczeniazębówpojejza- kończeniu(Ryc.1).Wceluuniknię- cia tych niedogodności zostały za- proponowane systemy wykorzys- tujące fluorescencję (prawie niewidocznąwświetlenaturalnym) wystawioną na działanie lamp o specjalnej długości światła (Faller, 2000), ale ich użycie wciąż nie jest powszechne. Rozwój kamer we- wnątrzustych zawierających diody umożliwiające fluorescencję tka- nekzębowych(Banerjee,2002)do- prowadził do powstania idei SOP- ROCARE™. W praktyce ozna- czało to stworzenie kamery we- wnątrzustnej, która może być podłączona do każdego rodzaju oprogramowania obsługującego obraz cyfrowy. W niniejszym arty- kule, po użyciu tego urządzenia w kilkuset sytuacjach klinicznych po- kazano, jak ta technologia może stać się nowym narzędziem w co- dziennej praktyce w stomatologii profilaktycznej. Fluorescencjaiselektywne chromatycznewzmocnienie– zasadastosowania Wykorzystany aparat to wyso- kiejjakościkamerawewnątrzustna (zoom z powiększeniem do ok. 100 razy,Ryc.2)zbiałymiiniebieskimi diodami, których światło jest ab- sorbowane przez tkanki zębowe i odbijanewformiefluorescencji.Ta fluorescencja jest selekcjonowana, a następnie wzmacniana chroma- tycznie,coumożliwiarozróżnienie twardych i miękkich tkanek. Urządzenie SOPROCARE™, stworzone przez firmę SOPRO™ z grupyACTEON™ wykorzystuje zarówno zdolność tkanek do auto- fluorescencji, jak i selektywnego chromatycznego wzmocnienia w celu uwidocznienia próchnicy szkliwa i zębiny, miękkiej i zwap- niałej płytki bakteryjnej oraz zapa- leń dziąsła. To pierwsze i jedyne urządzenie wykorzystujące jedno- cześnieobietetechnologiewjednej kamerze wewnątrzustnej. Kamera naświetla tkanki zębowe falą światła o długości pomiędzy 440 a680nm.Naświetlanymateriałpo- chłania energię i odbija ją jako światło fluorescencyjne. Oznacza to, iż uzyskany obraz może zostać nałożony na naturalny obraz anato- miczny, a niuanse niewidoczne w świetle białym mogą zostać uwi- docznione na bieżąco dla każdej tkanki. Na rycinach 3a i 3b poka- zano uproszczony obraz uzyskany przez fluorescencję i selektywne chromatyczne wzmocnienie (3a – tryb „perio” i 3b – tryb „cario”). Wykorzystując właściwości absorpcji światła niebieskiego, se- lektywne chromatyczne wzmoc- nienie nasila kolor niektórych tka- nek, np. zmienionych zapalnie dziąseł. na rycinach 4a i 4b poka- zanoobrazuzyskanypoekspozycji na światło białe (po lewej), a na- stępnie niebieskie i białe światło z selektywnym chromatycznym wzmocnieniem (tryb „perio”). Po- dobny obraz dla próchnicy i trybu „cario” zaprezentowano na ryci- nach 5a i 5b. Wielemożliwychzastosowań –komunikacjapomiędzy pacjentemidentystą Lekarze dentyści wiedzą, że pierwsza konsultacja jest decydu- jąca. Muszą więc rozpoznać nie tylko objawy kliniczne, ale także czynniki ryzyka. Najlepszym po- dejściem jest postawienie tzw. diagnozy kombinowanej, która zawiera połączone obserwacje własnepacjentaorazlekarzadenty- sty. Może to być przeprowadzone przez omówienie sytuacji widocz- nej w lusterku. Zdjęcia rtg umożli- wiająpokazanieproblemówniewi- docznych dla pacjenta. Wykorzys- tanie kamery wewnątrzustnej po- zwala następnie na pokazanie w prosty sposób obrazów, na których zmiany próchnicowe są znacznie powiększone (Mary, 1997). Pa- cjent stopniowo odkrywa jamę ustnąizębywtakisposób,wjakisą one widoczne dla lekarza dentysty. Kamera taka jak SOPRO- CARE™ rozszerza możliwości wymiany obserwacji, umożliwia- jąc łatwy w użyciu, szeroki wybór poziomów powiększenia – od uję- cia makro- (Ryc. 4) do kilku zębów (Ryc. 6) oraz fluorescencję z selek- tywnym chromatycznym wzmoc- nieniem, która umożliwia identyfi- kację obszarów podejrzanej pró- chnicy (Ryc. 5) albo zmian przyzę- bia, uwidaczniając miękkie lub zwapniałe złogi i zapalenie brzegu dziąsła (Ryc. 7). Motywacjapacjenta ikontrolapłytki Obecnie lekarze dentyści nie mogą nie zauważać obecności i za- sięgu płytki bakteryjnej na po- wierzchniach zębowych, w prze- strzeniach międzyzębowych oraz w okolicach przydziąsłowych zę- bów, które zamierzają leczyć. Wie- dzą, iż aby uczynić pacjentów ak- tywnymi partnerami w ich włas- nym leczeniu, należy im o istnieniu płytki powiedzieć (Rozencweig, 1988). Wytłumaczenie, w jakim celu i w jaki sposób należy dbać o higienę jamy ustnej w domu, a takżekontrolowanie,czyzabiegisą przeprowadzane i w jakim stopniu są efektywne jestłatwe, gdy można to pokazać (Ryc. 7a, b, c i 8a, b, c). Zdjęcia mogą być zapisane i ob- rabiane przy użyciu wszystkich do- stępnychnarynkuzdjęciowychpro- gramów komputerowych albo przy pomocy programu specjalnego („SOPRO-Imaging™). Umożliwia topowrótdopoprzedniejwizytypa- cjenta i porównanie zdjęć z aktualną sytuacją kliniczną w celu skontrolo- waniapostępów,zmotywowaniapa- cjentaiukierunkowaniawysiłków. Wcześniejszewykryciepróchnicy albomniejinwazyjneleczenie Fluorescencja ułatwia bardzo wczesną diagnozę (pierwszy etap demineralizacji szkliwa), co po- zwalanaprofilaktykęalbominimal- nie inwazyjne leczenie zmian (Ter- Wykorzystanie fluorescencji i selektywnego chromatycznego wzmocnienia w codziennej profilaktyce stomatologicznej MichelBliqueiSophieGrosse,Francja Ryc. 1: Uwidocznienie po aplikacji erytrozyny. Roztwór wybarwiający płytkę powinien być nałożony, oceniony, a następnie usunięty, gdyż może maskować zapalenie tkanek dziąsła. Ryc. 2: Kamera wewnątrzustna SOPROCARE™ Ryc.3a:Tryb„perio”,schematycznaprezentacjauzyskanychkolo- rów: •w okolicy szyjki – kolor biały: miękkie złogi, •powyżej–kolorpomarańczowy:zwapniałezłogiikamieńnazębny, •na dziąśle – kolor czerwony: okolice zmienione zapalnie. Ryc. 4a: Widok szpary międzyzębowej trzonowców w świetle bia- łym „daylight.” Ryc. 4b: Widok we fluorescencji z selektywnym chromatycznym wzmocnieniem (tryb „perio”): • białawe okolice: miękkie złogi bakteryjne albo płytka bakte- ryjna, • okolice wybarwione na pomarańczowo: zwapniałe złogi bakte- ryjne i warstwa kamienia, • fioletowo-różowa okolica dziąseł: zapalenie dziąsła. Sugestia kliniczna: ten pacjent szczotkuje zęby niewystarczająco efektywnie 1,5 mm dookoła szyjki. Używa szczoteczek międzyzę- bowych albo wykałaczek o niewłaściwej średnicy. Efektem tego jest niewielkie zapalenie dziąsła brzeżnego, które jest bardziej za- awansowane w przestrzeniach międzyzębowych z uszkodzeniem brodawki dziąsłowej. Ryc. 4: Kontrola w świetle białym (4a), a następnie we fluorescen- cjiiselektywnymchromatycznymwzmocnieniu–tryb„perio”(4b). strona 6DT Ryc. 3b: Tryb „cario”, schematyczna prezentacja uzyskanych ko- lorów:okolice z aktywną próchnicą wybarwiają się na czerwono.