Dental Tribune Turkish Edition

derinlikleri 1mm-1cm arasında değişmektedir. Konik ışınlı BT’lerde ise vokseller izotropik- tir yani 3 boyutta da eşittir ve ke- nar boyları 0,4 mm ile 0,125 mm arasındadır. Kenar boylarının küçük olması küçük ölçümlerin yapılabilmesine, voksellerin izotropik olması ise yapılan öl- çümlerin farklı düzlemlerde ay- nı doğru sonuçları vermesine olanak sağlar (3,17,23). 3. Hızlı Tarama Süresi: Konik ışınlı BT’de ham görüntü- nün tümü tek bir dönüş ile elde edildiğinden tarama 10-70 sn. gi- bi kısa bir sürede tamamlanır. Bu tam bir dönüş sırasında de- vamlı bir ışın alınımı söz konusu olmayıp, cihazın atım aralığına göre ayrı ayrı, küçük pozlamalar yapıldığından gerçek ışın alınımı süresi tarama süresinden daha az olup 2-7 sn. civarındadır. Tıb- bi bilgisayarlı tomografilerde ise tarama ve ışın alınımı süresi çok daha uzundur. Hızlı tarama sü- resi daha az sayıda ham görüntü elde edilmesi anlamına gelmek- te buna karşın hastanın hareket- siz bir şekilde kalması gereken süre kısa olduğundan hareket artefaktları azalmaktadır. Gö- rüntülerin yeniden yapılandırıl- ması için gereken süre konik ışınlı BT cihazları için değişken- dir, ama genellikle 5 dakikadan daha azdır (21,23). 4. Maksillofasiyal görün- tülemeye özgü görüntü model- leri: Medikal bilgisayarlı tomog- rafi verilerine ulaşım ve işlem yapma BT çalışma istasyonları dışında olası değildir. Bu verile- rin kişisel bilgisayarlarda kula- nılmak üzere tasarlanmış prog- ramlara uygun formatlara dö- nüştürülebilmesine karşın; bu süreç yüksek maliyet ve tanı sü- resini uzatan bir ara aşama ge- rektirmektedir. Konik ışınlı BT’lerden elde edilen verilerin rekonstrüksiyonu kişisel bir bil- gisayar yardımı ile kolayca yapı- labilmektedir. Ayrıca yazılımın doğrudan kullanıcı tarafından satın alınması ya da çeşitli satıcı firmalardan tek kullanımlık izin- lerin sağlanması ile de isteyen her kullanıcının bu yazılımlara erişim şansı bulunmaktadır. Bu da klinisyene kliniğinde görün- tülerin gerçek zamanlı analizini yapmasına ve birçok düzlemde görüntülemesine olanak sağla- maktadır. Konik ışınlı BT’lerden elde edilen hacimsel veri seti izotropik olduğundan tüm hacim hastanın anatomik özelliklerinin yeniden düzenlenmesini sağla- yacak şekilde yeniden uyumlan- dırılabilir (23). 5. Azalmış görüntü arte- faktı: Üretici firmaların geliştir- dikleri artefakt azaltıcı ya da dü- zeltici yazılımsal algoritmalar ile metallerin oluşturduğu görüntü artefaktları önemli derecede azalmıştır (17,23). 6. Konik ışınlı BT’nin gele- neksel BT’lere göre bir diğer avantajı ise radyolog yardımı ol- maksızın dişhekimi tarafından uygulanabilmesi ve değerlendir- menin yapılabilmesidir (9). Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografinin Sınırlamaları 1. Yumuşak doku tipleri- nin tanımlanması ve belirlen- mesi: Benzer doku tipleri (örne- ğin kaslar) benzer yoğunluk de- ğerleri ile tanımlanmaktadır. Bu nedenle birbirine yakın kas gruplarının tam olarak birbirin- den ayrılması oldukça güç ol- maktadır. Masseter kası gibi yü- zeyel kaslar izlenebilirken, daha derin kasların izlenmesi oldukça güç olmaktadır. Bu tip eksiklik- ler alternatif görüntüleme düz- lemlerinin kullanılması ya da daha ince kesitlerin kullanılması ile minumuma indirgenebilmek- tedir. Örneğin uygun pencerele- me ayarları ile görüntülenmesi istenmeyen yağ ve deri yapıları filtrelenerek mandibular kasla- rın topografisi çizilebilir. Yumu- şak dokularda manyetik rezo- nans görüntülemenin bilgisayar- lı tomografiye göre üstünlüğü kabul edilmiş olmasına karşın, birbirine yakın yüz kaslarının ta- nımlanması ve belirlenmesinde her iki görüntüleme tekniğini karşılaştıran sınırlı sayıda araş- tırma bulunmaktadır (2). 2. Radyasyon dozu: Rönt- gende olduğu gibi, BT inceleme- lerinde de başlıca risk iyonize ışın kullanılmasıdır. Pediatrik populasyonda tüm yaşamları sü- resince tekrarlayan bilgisayarlı tomografi incelemelerine bağlı olarak göz önünde bulundurul- ması gerekenler canlı dokuların x ışınlarına duyarlılıklarında ar- tış, radyasyona bağlı kanserin ortaya çıkabileceği daha uzun yaşam süresine sahip olma ve belirli organlarda kanser riski- nin birikmesi olarak ifade edile- bilir (6). Dişhekimliğinde tanı amaçlı tüm görüntüleme yöntemlerinde ALARA (As Low As Reasonably Achievable) prensibine uygun davranmak gerekmektedir. Bu kurala göre, olabilecek en az radyasyon miktarıyla, tanıya yö- nelik olarak olabilecek en fazla görüntü kalitesini elde edebil- mek amaçlanır. Ancak burada "minimum" radyasyon miktarın- dan değil, "optimum" miktardan bahsedilir. Çok az miktarda rad- yasyon kullanmak daha sağlıklı DENTAL TRIBUNE Türkiye Baskısı Yenilik & Uygulama 7 Sayfa 8DT Sayfa 6DT