Dental Tribune Turkish Edition

ve tedavi maliyetlerini de belir- gin olarak arttırmaktadır (42). Sonuç Son yirmi yılda pek çok ge- lişmiş ülkede çocuklarda, çü- rük şiddetinde ve sıklığında belirgin bir düşüş izlenmekte- dir. Bu düşüş, en çok florid kullanımıyla ile ilişkilendiril- mekle birlikte, yaşam standart- larının yükselmesi, diş hekim- liği hizmetlerinin daha geniş kitlelere ulaştırılmasının yanı sıra, büyük oranda “halkın diş sağlığı konusunda eğitilmesine ve bu konuda bilinç düzeyinin artmasına” da bağlanmaktadır. Ebeveynlerin, çocuklarının diş sağlığı ile ilgili doğru yakla- şımları uygulayabilmeleri için, beslenme gibi temel konuları, proflaktik önlemleri ve ağız hijyeninin sağlanması için ge- rekli bilgileri belli bir düzeyde öğrenmeleri gerekmektedir. Genel olarak çürükler ve özellikle EÇÇ, çok erken yaş- taki çocukları ve hatta gelecek nesilleri de olumsuz yönde et- kilemesi açısından ciddi bir problemdir. Çürük prevelansı yaşanılan bölgeye ve yaşa göre değişkenlik gösterir. Bu duru- mun, çocukların tüm yaşantı- larını olumsuz yönde etkiledi- ği göz önüne alınarak; genel sağlığın ayrılmaz bir parçası olan ağız diş sağlığını iyileştir- me çabalarının bebeklik döne- minde başlatılması oldukça sağlıklı ve uygun bir yaklaşım olacaktır. • Altı aylık periyotlarda uygu- lanan florlu vernikler, yetiş- kin ve çocukların süt ve daimi dişlerindeki çürüğü önlemede etkindir. • Yılda iki ve daha çok vernik uygulaması, yüksek çürük riskli bireylerde çürüğü ön- lemede etkindir. • Vernik uygulaması daha az zaman alır, daha az hasta ra- hatsılığı yaratır ve özellikle okul öncesi çocuklarda florlu jelden daha çok bir hasta ka- bul edilebilirliği oluşturur. • Vernikler, hekim dışında diş hekimi asistanı-hijyenist-diş hekimliği öğrencisi-diş he- kimliği hemşiresi hatta bir sınıf öğretmeni gibi kişi ya da kişilerce de kolaylıkla uy- gulanabilirler. • Erken çocukluk dönemi çü- rükleri enfeksiyöz ve bebeğe annesi ya da yakın temastaki bakıcısından vertikal geçen, önlenebilir hastalıktır. Anne ve bebekler için hizmet ve- ren tüm sağlık çalışanları, aile ve bakıcı eğitimine er- ken çocukluk dönemi çürük- lerini etkin önleme metodla- rını ilave etmelidirler. • Tüm pediatrik ihtisas prog- ramları ve mezuniyet sonra- sı devam eden tıp eğitim müfredatı erken çocukluk dönemi çürüklerine yol açan bakterilerin geçici ve bulaşı- cı doğasını ve ağız sağlığı risk değerlendirme metotla- rını, ileriye yönelik rehberlik ve erken müdahaleyi de içermelidir. • Her çocuk, pediatrist veya yetkin pediatrik sağlık bakım profesyonellerinden ağız sağlığı risk değerlendirmesi- ni en geç 6-9 aylık olana ka- dar mutlaka almalıdır. • Pediatristler, aile hekimleri, çocuk hemşireleri ve pratis- yen hekimler 6 aylıktan baş- layarak tüm çocukların ağız sağlığı risk değerlendirmesi- ni yapabilmeleri ve erken ço- cukluk dönemi çürüklerinin risk faktörlerinin tanımlan- ması için eğitilmelidirler. • Üniversitelerin Hemşirelik okulları, Sağlık Meslek Lisesi ve Kız Meslek Lisesi Çocuk gelişimi bölümü öğrencileri- nin eğitimlerinde bu tip ko- ruyucu diş hekimliği uygula- malarının basitleştirilmiş çe- şitleri öğretilebilmelidir. • Önemli çürük riski taşıdık- ları veya risk gruplarının bi- ri içerisinde olduğu değer- lendirilen bebekler, 6-12 ay- lıkken yoğun ve ileriye yö- nelik rehberlik ve müdahale programına dahil edilebil- meli ve aile hekimleri yar- dımcı personeli ile ilk florlu vernik uygulamaları başlatı- labilmelidir Tüm sağlık konularında ol- duğu gibi diş hastalıklarında da tedaviden çok koruyucu önlem- lere ağırlık verilmesi gerekliliği genel kabul görmektedir. Toplu- mun anne adayından başlaya- rak, gebelik döneminde annenin ve bebeğin ergenlik dönemi dâ- hil düzenli diş hekimi kontrolle- ri, eğitim ve koruyucu sağlık hizmetleri yoluyla ağız ve diş sağlığı bilgilerinin arttırılması, doğru tutum ve davranış alış- kanlıklarının oluşturulması sağ- lanarak hastalıkların yaygınlığı ve şiddeti azaltılabilir. Ancak ül- kemizde mevcut diş hekimliği sistematiği bu tip bir koruyucu ve eğitici yaklaşımı hiç olmazsa ADSM’ler anlamında uygulana- bilmesini engelleyebilmektedir. Bu açıdan; mevcut aile hekimli- DENTAL TRIBUNE Türkiye Baskısı Bilim & Araştırma 9 Sayfa 8DT Sayfa 10DT