Dental Tribune Turkish Edition

Pratik Konular DENTAL TRIBUNE Türkiye Baskısı6 Dişhekimliğinde uzmanlık Prof. Dr. Gülsüm Ak Günümüzde, bilim ve tekno- lojide insanın hayal bile edeme- yeceği hızda değişiklik ve geliş- meler olmaktadır. Bu değişim ve gelişim içinde yer alabilmek ve kendini bunlara uydurabilmek için en uygun ve kolay yol eğitim- dir. Eğitimi şu şekilde tanımlaya- biliriz; “Eğitim, daha ileri ve varlıklı bir toplumu desteklemek amacı ile yeni fikir, bilgi ve becerilerin kazandırılması, benimsetilmesi ve uygulanması için okul içinde ve dışında belirli bir program çerçevesinde bilinçli olarak yürü- tülen çalışmaların tümüdür.” (1) Üniversite eğitimini Lisans ve Li- sans Üstü eğitim olarak sınıflaya- biliriz. Lisans üstü eğitim master, doktora ve uzmanlık eğitimidir. Edinburgh Bildirisinde “Tıp eğitiminin amacı, bütün toplu- mun sağlığını yükseltecek he- kimler yetiştirmektir” denilmek- tedir. Tıp eğitimi, mesleki bilgi ve klinik beceri yanında, hekim- lik kimliğine uygun rol ve değer- lerin de benimsetildiği, usta-çı- rak ilişkisinin de yer aldığı uzun ve formal bir eğitimdir. Hekimlik iyi bir tıp bilgisinin yanında, be- ceri, insan sevgisi, alçak gönüllü- lük, tıp etiğine uygun davranan, soğukkanlı olabilen bir insan profili de gerektirmektedir. Bu nitelikleri taşıyan bir hekimi ye- tiştirmek için en uygun tıp eğiti- minin nasıl olacağı tüm dünyada tartışılan bir konudur. Örneğin Avrupa Birliğine üye ülkelerde, Avrupa tıp eğitimini standardize etmek için yürütülmekte olan ça- lışmalar tıp eğitiminin istenilen düzeyde olmadığını göstermiştir. Bunun başlıca nedeni tıbbın çok dinamik bir bilim alanı olması ve bu alandaki bilimsel ve tekno- lojik gelişmelerin hızla gerçek- leşmesidir. Bu teknolojiyi kulla- nabilmek için uzmanlaşmaya ge- rek duyulmaktadır. Ülkelerin sağlık sistemlerindeki değişiklik- ler nedeniyle hekimin çalışma alanları farklılaşmaktadır. Çağı- mızda bu ve buna benzer deği- şiklikler hekimlerin görev, yetki ve sorumluluklarını da etkile- mektedir. Oysa geleneksel tıp eğitimi, hekimleri bu değişiklik- lere hazırlamakta yetersiz kal- maktadır. ( 2 ) Dişhekimliği de tıbbın bir dalı olduğundan, lisans ve lisans üstü eğitim ile ilgili benzer problemler mesleğimizde de yaşanmaktadır. Fakat dişhe- kimliğinde lisans üstü eğitim, doktora programları ile yürütül- mekte olup uzmanlık eğitimi or- todonti ve diş protezi dallarında 1974 Tıpta uzmanlık tüzüğünde düzenlenmiş olmasına rağmen çeşitli nedenlerle hayata geçiri- lememiştir. Avrupa Diş Hekimiği Derne- ği’nin (ADEE/Association for Dental Education in Europe) ge- nel kurulu Eylül 2004 tarihinde Cardiff’te yapıldı ve bu genel ku- rulda kabul edilen Avrupalı Diş Hekiminin Profil ve Yeterlilikleri (Profile and Competences for The European Dentist) dökü- mante edildi. Bir çalışma grubu tarafından taslak hazırlandı ve daha sonra tüm Avrupa diş he- kimliği fakültelerine gönderildi. Gelen eleştirilere göre belgeler- de gerekli düzenlemeler yapıldı. Bu belge 2009 yılında gözden ge- çirilmiştir. Avrupa Birliği (AB) ülkelerin- deki diş hekimliği öğrencilerinin eğitim programlarını düzenleyen yapı Diş Hekimlerinin Eğitim Danışma Kuruludur (Advisory Committee on the Training of Dental Practitioners/ACDTP). AB üyesi ülkelerin her birinden ulu- sal sağlık bakanlıkları ve diş he- kimliği birliklerinin temsilcile- rinden oluşan bu kurul, 1995 yı- lında, AB ülkelerindeki diş he- kimlerinin mesleki uygulamala- rında sahip olmaları gereken ye- tenekler ile ilgili bir döküman yayınlamıştır. AB üyesi 29 ülkenin eğitim bakanları resmi olarak Avrupa Yüksek Öğrenim Alanı (Europe- an Higher Education Area/EHE- A) olarak bilinen Bolonya Dekla- rasyonunu imzalamışlardır. Bu anlaşmanın asıl amacı 2010 yılı- na kadar eğitici ve öğretici ser- best dolaşımın ve niteliklerinin tanınmasını kolaylaştıracak Av- rupa Yüksek Öğretim Alanının kurulmasıdır. Avrupa Parlamentosu ve Kon- seyinin kabul ettiği yönergede diş hekimliği mesleği için şu ifa- de yer almıştır: “Tüm üye ülkeler diş hekimliği mesleğini odontos- tomatoloji konusunda uzmanlaş- mış olsun veya olmasın tıp dok- torluğu mesleğinden farklı spesi- Sayfa 7DT