Dental Tribune Netherlands Edition

18 Industrie dental tribune - netherlands edition Februari 2012 Moderne nanohybride composieten: een alternatief voor alle caviteitsklassen TEKST: DR. WALTER DENNER (FULDA, DUITSLAND)/VOCO Tandkleurige, directe restaura- ties zijn vandaag de dag onmis- baar bij dentale behandelingen. Behalve de klinische voordelen van restauratieve composieten, zoals een minimaal invasieve preparatie en stabilisatie van de tand door adhesief hechten van de restauratie, is het ook de vraag van patiënten om een ‘onzichtba- re’ restauratie die ertoe leidt dat dit restauratiemateriaal tegen- woordig de voorkeur krijgt. In eerste instantie werden res- tauratieve composieten alleen gebruikt in het anterior bereik, Inmiddels worden ze ook toe- gepast in het posterior gebied. De positieve resultaten die de afgelopen jaren uit vele lange- termijnstudies naar voren zijn gekomen, in het bijzonder bij hybride composieten, spreken voor zich.1,2 Oorzaken van de po- sitieve klinische resultaten zijn de verbetering van de adhesieve techniek en de signiﬁcante ver- betering van de fysische eigen- schappen van hybride compo- sieten in vergelijking tot oudere microhybride en macrogevulde composieten. Nanohybride com- posieten zijn geconstrueerd uit microhybride composieten door de toevoeging van nanovulstof. Hierdoor krijgt het materiaal een hogere vulgraad en treedt er verbetering op in de fysische ei- genschappen.3,4 Sinds kort zijn ook veelbelovende klinische data beschikbaar over nanohybride composieten voor het posterior bereik.5-7 Het restauratieve ma- teriaal Grandio® SO (VOCO), dat onlangs op de markt geïntrodu- ceerd is en in deze klinische si- tuatie gebruikt kan worden, is één van de laatst ontwikkelde nanohybride composieten. KLINISCHE CASUS Een vrouwelijke patiënt (33) in onze praktijk gaf aan de oude, slechte amalgaamrestauraties en inlays in het esthetisch belang- rijke gebied te willen vervangen door ‘onzichtbare’ vullingen. Na een klinische beoordeling, het nemen van bitewings en een ge- detailleerde analyse van de situ- atie werd besloten tot het vervan- gen van de amalgaamrestauraties en de niet-edele metale inlays in de maxillaire premolaren (ﬁguur 1,9) door composietrestauraties. Aangezien zowel de klinische analyse als de bitewings geen in- dicaties voor complicaties aanga- ven, was het mogelijk om beide kwadranten tegelijkertijd te be- handelen. Voordat de behandeling van start ging, werd de kleur van het element in daglicht vergeleken met die van de kleurenschaal die bij het systeem wordt mee- geleverd. De kleur werd bepaald voor het (volledig) isoleren van het werkveld omdat het vocht- verlies het element onnatuurlijk licht kleurt en omdat het contrast met de kleur van de kofferdam een verkeerde indruk geeft van de tandkleur. Het isoleren van het werkveld door de kofferdam scheidt het werkveld netjes af van de orale caviteit, wat het werken voor de tandarts efficiënt en or- delijk maakt. Deze scheiding is een groot voordeel, zowel voor de tandarts als de patiënt, zeker bij grotere restauraties. Voor de restauratie werd be- gonnen bij het eerste kwadrant. De kofferdam werd aangelegd bij element 16 met behulp van een klem; de oude amalgaamres- tauraties en inlays werden ver- wijderd (ﬁguur 2). De gebruik- te deelmatrixes (Compositight® , Garrison) zijn vastgezet met een klem (Palodent® , Dentsply) en geadapteerd met houten wiggen. Het adapteren van de matrixen moet voorzichtig gebeuren om overmaat te minimaliseren. Dit bespaart later veel tijd en werk bij het afwerken van de restauratie. Na het appliceren van de bonding (Futurabond DC® , VOCO) werd de caviteit 1.5 in lagen gevuld met het nanohybride composiet Gran- dioSO in de kleur A3. Hiertoe hebben we de klasse II-caviteit in eerste instantie veranderd in een pure, occlusaal beperkte caviteit door de distale (ﬁguur 4) en mesi- ale randen op de bouwen. De plezierige, niet-kleverige substantie van GrandioSO maakt het adapteren van het materiaal en het vormgeven van de proxi- male wanden in deze procedu- re mogelijk. Na het plaatsen van de proximale wanden was het mogelijk om de matrixen en de klemringen te verwijderen voor een beter overzicht. Het compo- siet GrandioSO werd geplaatst in individuele lagen in de caviteit, die inmiddels nog slechts occlu- saal was. Elke laag werd gedu- rende tien seconden uitgehard met blauw licht. De individuele lagen werden anatomisch cor- rect gevormd in dit proces door het zo nauwkeurig volgen van het occlusale relief. Dit bespaart veel tijd bij het afwerken. Figuur 5 laat de voorgevormde restauratie van element 15 zien na restaura- tie. Een vergelijkbare restauratie is daarna uitgevoerd op element 14. De deelmatrixen zijn aange- bracht, er zijn wiggen geplaatst (ﬁguur 6) en de bonding is aan- gebracht, gedroogd met lucht en gepolymeriseerd. De proximale wanden zijn als eerste weer ge- reconstrueerd en de occlusale restauratie werd daarna in lagen gevuld en gevormd. (Figuur 7). Fi- guur 8 laat de compleet afgewerk- te restauratie zien na het polijsten en controleren van de occlusie. Na het afronden van de res- tauratie van het eerste kwadrant werd de kofferdam aangebracht op element 26 om het tweede kwadrant te restaureren en de oude restauraties in element 24 en element 25 te excaveren (ﬁguur 10). Caries marker (VOCO) werd gebruikt om een complete exca- vatie van caries te garanderen. Deelmatrixes werden geplaatst op element 25 en de zelfadhe- sieve Futurabond DC werd aan- gebracht op beide caviteiten en lichtgehard. Na het opbouwen van de marginale rand op ele- ment 25 werd de mesiale wand gereconstrueerd en de diepe dis- tale box gevuld in verschillende horizontale lagen. Tegelijkertijd werd het buccale en palatinale gedeelte van de occlusale cavi- teit in element 24 gerestaureerd met GrandioSO A3. De caviteit in element 25 werd met extra lagen GrandioSO gevuld om overeen te komen met de anatomie van de tand en daarna afgewerkt (ﬁguur 11). Na het afwerken van de res- tauraties, het verwijderen van de kofferdam, het controleren van de statische en dynamische occlusie werden uiteindelijk de elemen- ten op hoogglans gepolijst met siliconen polijsters. Figuur 8 en 12 laten de complete, esthetische goed uitziende restauraties zien. Moderne nanohybride com- posieten stellen de tandarts in staat om restauraties te maken die zowel minimaal invasief als duurzaam zijn, de noodzakelijke stabiliteit geven en de optimale esthetiek die de patiënt eist, ze- ker voor de zijdelingse delen. ■ LITERATUUR 1. Hickel R, Heidemann D, Staehle HJ, Minnig P, Wilson NH. Direct composite restorations: extended use in anterior and posterior situa- tions. Clin Oral Invest 2004;8:43-4. 2. Manhart J, Chen HY, Hamm G, Hickel R. Review of the clinical survival of direct and indirect res- torations in posterior teeth of the permanent dentition. Oper Dent 2004;29:481-508. 3. Beun S, Glorieux T, Devaux J, Vre- ven J, Leloup G. Characterization of nanoﬁlled compared to univer- sal and microﬁlled composites. Dent Mater 2007;23: 51-59. 4. Moraes RR, Goncalves LS, Lan- cellotti AC, Consani S, Correr-So- brinho L, Sinhoreti MA. Nanohy- brid Resin Composites: Nanoﬁller Loaded Materials or Traditional Microhybrid Resins. Oper Dent 2009;34:551-7. 5. Celik C, Arhun N, Yamanel K. Cli- nical Evaluation of Resin-based Composites in Posterior Restora- tions: Two Year result. Oper Dent 2010;35:399-406. 6. Krämer N, Reinelt C, Richter G, Petschelt A, Frankenberger R. Na- nohybrid vs. ﬁne hybrid composite in Class II cavities: clinical results and margin analysis after four years. Dent Mater 2009;25:750- 759. 7. Garcia-Godoy F, Krämer N, Feilzer, AJ, Frankenberger R. Long-term degradation of enamel and dentin bonds: 6-year results in vitro vs. in vivo. Dent Mater 2010;26:1113-8. U kunt contact opnemen met de auteur via praxis@dr-denner.de. Fig. 1: Uitgebreide amalgaamrestauraties op de 14, 15. Fig. 2: Plaatsen van kofferdam en verwij- deren van de oude restauraties. Fig. 3: Aanbrengen van de deelmatrixen en wiggen. Aanbrengen van de bonding op element 15. Fig. 4: Opbouwen van de mesiale margi- nale rand; eerste occlusale laag. Fig. 5: Voorgevormde restauratie op ele- ment 15. Fig. 6: Aanbrengen van de partiële matrix op element 14. Appliceren van de bonding. Fig. 7: Voorgevormde restauraties voor afwerken. Fig. 8: Afgewerkte restauraties van het eerste kwadrant. Fig. 9: Te herplaatsen restauraties (amalgaam, niet-edele metalen inlay) op 24, 25. Fig. 10: Plaatsen van de kofferdam en excaveren van de oude restauratie. Fig. 11: Plaatsen van extra lagen van GrandioSO in de caviteiten in de 24, 25. Fig. 12: Afgewerkte, hoogesthetische res- tauraties in het tweede kwadrant.