Dental Tribune Polish Edition

Perspektywy COSMETIC TRIBUNE Polish Edition4 Procedury wybielania zębów ko- jarzone są ze zmianami morfolo- gicznymi w strukturze szkliwa. Jużw1993r.Shannoniinnidono- sili o zmianach topograficznych płytek szkliwa zębów poddanych wybielaniu przez 4 tygodnie. Wyniki te zostały potwierdzone przez kolejne badanie, w którym użyty został 30% roztwór H2O2 z PBS. Zęby wybielane in vivo 35% roztworem nadtlenku karbamidu straciły warstwę szkliwa apryzma- tycznego, a uszkodzenia nie ustą- piły w ciągu 90 dni. Badanie przy użyciu laserowego mikroskopu konfokalnego wykazało, że mikro- nierówności powierzchni szkliwa są istotnie wyższe w przypadku zę- bów wybielanych roztworami nad- tlenku karbamidu o stężeniu 10% i16%niżpowierzchnikontrolnych. Jednak nie wszystkie badania potwierdzają te wnioski. Leonard i inni poddają analizie odlewy odciskówzębówwybielanych10% roztworem nadtlenku karbamidu przez 8-10 godz. dziennie przez 2 tygodnie, odnotowując zerowe lub minimalne zmiany w po- wierzchniszkliwa.Wyniktenmoże być skutkiem ograniczeń przyjętej metodologii, nie pozwalającej na precyzyjne odwzorowanie drob- nych zmian szkliwa na wycisku. Opublikowane ostatnio wyniki in- nych badań SEM in vitro również nie wskazują na nieprawidłowości w strukturze powierzchni szkliwa po wybielaniu. Najnowsze wyniki badań suge- rują,żewysokiestężenienadtlenku karbamidu jest szkodliwe dla po- wierzchniszkliwa,aniskiestężenia nie wywierają na nie istotnego wpływu. W praktyce oznaczać to może, że zęby są bardziej podatne na przebarwienia egzogenne po wybielaniu ze względu na wyższą nierówność powierzchni szkliwa. Zmiany w strukturze szkliwa mogą jednak być głębsze niż tylko powierzchniowe. W badaniu prze- prowadzonym przy użyciu spek- troskopii podczerwonej, Oltu i Gürgan demonstrują zmiany w składzie nieorganicznym szkliwa wybielanego 35% roztworem nad- tlenku przez 4 dni przez 30 min. dziennie, kontrastując je z brakiem takiego efektu w przypadku zasto- sowania stężeń 10% i 16%. Cavalli i inni również wykazują, że w pod- danejwybielaniuzębiniemogąwy- stąpić zmiany ponadstrukturalne w wyniku utraty składników nie- organicznych. Wyniki badań potwierdzają za- chodzenie dynamicznego procesu wewnątrzustnej demineralizacji ludzkiego szkliwa. Wykazują one istnienie podpowierzchniowych bruzd w szkliwie, rosnących i ma- lejących zgodnie z procesem remi- neralizacji. Amorficzne fosforany wapnia (ACP) przyspieszają re- mineralizację, skutkując zmniej- szeniem wielkości i liczby bruzd. Spekuluje się, że w wyniku wybie- lania powstają podpowierzch- niowe bruzdy, będące przyczyną przejściowej wrażliwości zębów odczuwanejprzezczęśćpacjentów poddających się zabiegowi wybie- lania. W ostatnich latach niektóre firmy zaczęły dodawać ACP do składników oferowanych produk- tów. Publikowane są badania stwierdzające, że dodatek ACP zmniejszawrażliwośćzębówprzez zmniejszenie rozmiaru bruzd. Po- nadto poprzez wypełnianie mikro- ubytków szkliwa, dodatek ACP tworzy gładszą i bardziej lśniącą powierzchnię szkliwa. Badania in vitro siekaczy krów nie potwier- dziły jednak wpływu żeli wybiela- jących z zawartością fluorków na proces remineralizacji. Celem opisanego w niniejszym artykulebadaniabyłooszacowanie przy użyciu mikroskopii konfokal- nej wpływu 2 środków wybielają- cych na strukturę podpowierzch- niową szkliwa usuniętych sieka- czy. Materiałyimetodologia Badanie zostało przeprowa- dzone na usuniętych środkowych i bocznych siekaczach (n=10), na których powierzchni wargowej utworzony został płaski obszar (≈ 4 x 5 mm) poprzez obróbkę ścierną papierem o maksymalnej ziarnistości 1.200 (Ryc. 1 i 2). Cho- ciaż mikroskopia konfokalna jest najbardziej efektywna w przy- padku próbek, które nie mogą zostać wypolerowane na płasko, w przypadku niniejszego badania polerowanie umożliwiło zoriento- wanie badanego obszaru jako obiektu równoległego płaszczy- znowo, prostopadłego względem osi optycznej, co z kolei pozwoliło na uzyskanie ostrzejszego obrazu. Zęby zostały oczyszczone ze szczątkówprzyużyciuwodydesty- lowanej poddanej ultradźwiękom. Dopołowyzębazostałaprzymoco- wana wodoodporna taśma, następ- nie wypolerowana (Ryc. 1c). Kra- wędź taśmy uszczelniono przezro- czystym lakierem do paznokci (Ryc. 1d). Odsłonięty obszar został losowo przypisany do jednej z 2 grup. Pierwsza z nich (grupa ACP) została poddana działaniu środka Nite White Excel (Discus Dental), zawierającego amorficzne fosfo- rany wapnia. W przypadku drugiej (grupa OP) zastosowano środek Opalescence PF 10% (Ultradent). Obszarem kontrolnym w przy- padku obu grup była powierzchnia pod taśmą, dzięki czemu każdy ząb stanowił jednocześnie grupę ba- dawczą i kontrolną. Skład produk- tów wybielających przedstawiony został w Tabeli 1. Obie grupy były poddawane działaniu środków wybielających przez7godz.dziennieprzez14dni. Środki naniesiono mikropędzel- kiemwtakisposób,abyograniczyć poddane ich działaniu powierz- chnie jedynie do odpowiednich ob- szarów (Ryc. 1e). Po rozprowadze- niu środków wybielających zęby zostały umieszczone w plastiko- wym pojemniku, zabezpieczają- cym je przed działaniem wilgoci. W czasie całej procedury obszary poddawane działaniu środków wy- bielających pozostały nienaru- szone. Pokażdorazowymcodziennym naniesieniuśrodka,zużytasubstan- cja wybielająca była usuwana czystym mikropędzelkiem. Ba- dany obszar był następnie czysz- czonyprzyużyciuwodyiosuszany. W następnej kolejności zęby były przez 20 s oczyszczane sprayem woda/powietrze. Przyjęta została metodologia cykliczna. W okre- sach, w których nie były podda- wane aktywnym zabiegom, zęby przechowywane były w sztucznej ślinie (Saliva Substitute, Roxane Laboratories). Przez cały czas eks- perymentu, aż do badania pod mi- kroskopem, taśma chroniąca ob- szar kontrolny pozostawała niena- ruszona (Ryc. 1f). Przed badaniem mikroskopem konfokalnym zęby zostały zanu- rzonena24godz.wbarwnikuTexas Red zawierającym Dextran. Przy użyciu dwufotonowego mikro- skopu LSM 510 (Carl Zeiss) zba- dana została fluorescencja w wa- runkach zastosowania lasera argo- Badanie mikroskopią konfokalną struktury podpo- wierzchniowej warstwy szkliwa po zabiegu wybielania DanielC.N.Chan,WilliamD.Browning,AlbertKwok-HungChung,So-RanKwon,USAiKorea Tabela 1: Środki wybielające wykorzystane w opisanym badaniu. Ârodek wybielajàcy Główny składnik i st´˝enie Producent NiteWhite Excel 3 zACP nadtlenek wodoru 16% (+ACP) Discus Dental Opalescence PF nadtlenek karbamidu 10% (+ fluorek i azotan potasu) Ultradent 1a 1e 1b 1c 1g1f Ryc. 1a-f: Perspektywa przedzabiegowa jednego z siekaczy wybranego do niniejszego badania (a). Powierzchnia opracowana (4x5 mm) pa- pierem ściernym o grubości ziarna 1 200 (b). Połowa zęba jest zakryta wodoodporną taśmą i wypolerowana (c). Margines taśmy jest uszczel- niony i pokryty przezroczystym lakierem do paznokci (d). Odkrytą część zęba pokryto żelem wybielającym (e). Przekrój pola leczonego i pola kontrolnego (f). 2a 2b Ryc. 2a i b: Przygotowanie eksperymentu mikroskopii konfokalnej (a). Spłaszczona po- wierzchnia siekacza zwrócona prostopadle do lasera (b). Próbka zęba zanurzona w wodzie destylowanej. 3a 3b Ryc. 3a i b: Podpowierzchnia (głębokość 6 μm) pola kontrolnego OP (a). Podpowierzchnia leczona OP na głębokości 10 μm (b). Strzałka wskazuje na pęknięcie podpowierzchni. Ryc. 4a i b: Podpowierzchnia (głębokość 28 μm) pola kontrolnego OP (a). Barwnik przedos- tał się przez pęknięcie. Podpowierzchnia leczona OP na głębokości 24 μm (b). Ryc. 5a i b: Podpowierzchnia (głębokość 12 μm) pola kontrolnegoACP(a). Podpowierzchnia leczonaACPna głębokości 48 μm (b). 4a 4b 5a 5b