DTNL0511

17Reportagedental tribune - netherlands editionjuli 2011 TEKST: DANIEL ZIMMERMANN (DTI) NEW YORK - Onderzoek wijst uit dat dentale stamcellen moge- lijk gebruikt kunnen worden bij de regeneratie van mondweefsel. Maar ook vernieuwing van an- der lichaamsweefsel lijkt moge- lijk. Wereldwijde experts spraken over deze ontwikkeling tijdens de International Conference on Den- tal en Craniofacial Stem Cells in New York. Dental Tribune sprak aldaar met dr. Jeremy Mao, pro- fessor aan Columbia University en medeorganisator van de con- ferentie, over de laatste ontwik- kelingen op dit fascinerende on- derzoeksgebied. Het opnieuw laten groeien van tanden of delen daarvan kan het einde betekenen van de tand- heelkunde zoals die nu beoefend wordt. Wanneer kan dit idee wer- kelijkheid worden? “Het onderzoek naar de vernieu- wing en het herstel van dentaal weefsel gaat zeer snel. Verschil- lende onderdelen van de tand, zoals de dentale pulp, dentine en cementum zijn al succesvol gekweekt bij proefdieren. Deze technieken zijn nog niet klinisch toepasbaar, maar kunnen, af- hankelijk van de goedkeuring van regulerende instanties zoals de Amerikaanse Food and Drug Ad- ministration (FDA), binnen een paar jaar toegepast worden. De wetenschap is maar één onder- deel van dit proces.” In tegenstelling tot het onder- zoek naar embryonale stamcel- len is het onderzoek naar dentale stamcellen nauwelijks controver- sieel. Hoe komt dit? “Dentale stamcellen worden ont- trokken aan wat clinici ‘dentaal afval’ noemen, tanden die zijn uitgevallen of getrokken. Embry- onale stamcellen kunnen alleen onttrokken worden door een be- vruchte eicel te vernietigen. Hier- bij treden logischerwijs ethische bezwaren op.” Welke deelgebieden in de tand- heelkunde zullen het meeste van deze ontwikkeling profiteren? “Theoretisch gezien lijken de mogelijkheden tot weefselrege- neratie onbegrensd. Hieruit volgt dat de tandheelkunde in brede zin ervan kan profiteren. Het is slechts een kwestie van tijd voor- dat wij genoeg kennis over deze cellen hebben om allerlei soorten weefsel te kunnen kweken.” Kunnen dentale stamcellen ook voor medische toepassingen wor- den gebruikt? “Dat is zeer waarschijnlijk. Eer- der dit jaar publiceerden wij een artikel waarin wij aantoonden dat gekloonde mononucleaire stamcellen van dentale pulp zich kunnen omvormen tot myoblas- ten. Dit zijn cellen die aan de ran- den van spierweefsels zitten en te hulp schieten als een stukje spier beschadigd raakt. Myoblasten delen zich en zorgen er zo voor dat de spier herstelt. Vanwege deze eigenschap kunnen ze bij de opbouw van spierweefsel helpen. Ook andere onderzoeken sugge- reren dat dentale stamcellen ge- bruikt kunnen worden bij de be- handeling van tandheelkundige aandoeningen én andere ziektes.” Werken wetenschappers die on- derzoek doen naar dentale en medische stamcellen met elkaar samen? “Gedeeltelijk, maar mijns inziens nog niet genoeg. Ik zal een voor- beeld geven: twee jaar geleden was ik op een conferentie geor- ganiseerd door de International Society for Stem Cell Research in Barcelona. Daar ging geen enkele presentatie over dentale stamcel- len. Toen ontstond het idee om een aparte conferentie over den- tale en craniofaciale stamcel- len in New York te organiseren, waarmee wij de samenwerking tussen wetenschappers in deze gebieden willen promoten. Het was een intensief congres. Er wa- ren meer dan 200 aanwezigen en meer dan 30 presentaties in drie dagen tijd. De feedback is zeer positief. Wij zijn al bezig met de voorbereidingen voor een tweede conferentie.” Waar wordt op dit moment toon- aangevend onderzoek naar den- tale stamcellen verricht? “Instinctief kijken mensen dan naar de Verenigde Staten. Op de conferentie bleek echter dat ook veel Europese en Aziatische on- derzoekers op dit gebied wer- ken. Sommigen komen uit landen waar je dergelijk onderzoek niet verwacht, zoals Maleisië.” Entree dentale stamcellen kwestie van tijd Stamcelregeneratie zal een sig- nificante invloed op de tandheel- kundige praktijk hebben. Denkt u dat tandartsen voor dit concept open zullen staan? “Ik denk dat algemeen geldt dat mondzorgprofessionals gewend zijn aan nieuwe uitvindingen en innovaties. Ik heb aan verschil- lende beroepsgroepen gedoceerd, zoals kaakchirurgen en pediatri- sche tandartsen. Bijna allemaal waren ze enthousiast over het potentieel van dentale stamcellen voor weefselregeneratie en ont- werp. De eerste stap wordt door sommige beroepsgroepen al ge- zet. De Amerikaanse vereniging van endodontologen heeft een speciale commissie ingesteld die fondsen voor toekomstige onder- zoeksprojecten op dit gebied zal werven.” Tandeloosheid is in landen als India vooral onder ouderen een serieus probleem. Kunnen den- tale stamcellen hierbij uitkomst bieden? “Wetenschappers en bedrijven die zich met dit onderzoek bezig- houden, kunnen de problemen in arme landen niet negeren, ze- ker omdat er zo’n klinische nood- zaak bestaat. Ik weet zeker dat deze techniek ook beschikbaar komt in gebieden waar veel men- sen wonen, zoals China, India en Afrika. Het kostenplaatje is een probleem dat ook op de conferen- tie in New York aan bod kwam. Ik verwacht dat stamceltherapie aanvankelijk duur zal zijn, maar snel in prijs zal dalen als er meer producten op de markt komen. Door de hoge prijs van huidige restauratieve tandheelkundige ingrepen zoals implantaten, ben ik ervan overtuigd dat stamcel- therapie een belangrijke concur- rent kan worden.” ■ Dr. Mao (Columbia University) op een conferentie. Kruis. In de afgelopen 10 jaar heeft deze actie maar liefst 1 miljoen euro opgebracht. Zo wordt een gouden kroon echt goud waard, want met de opbrengst is al veel bereikt op het gebied van zorg, onderwijs en inkomen voor de slachtoffers van Aids. Doe ook mee met de Gouden Kronen actie en maak een verschil. Bel met het Service Center van het Nederlandse Rode Kruis op 070-44 55 678. Bij het Service Center kunt u enveloppen aanvragen om de gouden kronen in te zamelen en te versturen. Tevens kunt u posters aanvragen om uw patiënten bekend te maken met de actie. Het Nederlandse Rode kruis krijgt een flinke steun in de rug van Elephant Dental. Geheel belangeloos recyclet Elephant Dental de gouden kronen die door tandartspraktijken gedoneerd worden aan het Nederlandse Rode “ ” Verschillende onderdelen van de tand, zoals de dentale pulp, dentine en cementum zijn al succesvol gekweekt bij proefdieren “ ” Ik verwacht dat stamceltherapie aanvankelijk duur zal zijn, maar snel in prijs zal dalen als er meer producten op de markt komen “ ” De mogelijkheden tot weefsel- regeneratie lijken onbegrensd